Przez pojęcie „urlop” należy rozumieć pulę dni wolnych, która przysługuje pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę. To właśnie podpisanie takiej umowy (a nie np. jednej z umów cywilnoprawnych) jest równoznaczne z tym, że pracownikowi przysługuje prawo do urlopu. Zasadniczo jednak nie chodzi tylko o urlop wypoczynkowy (z którym większość pracowników kojarzy słowo „urlop”). W Kodeksie pracy ustawodawca dokładnie wskazał, do jakich urlopów mają prawo osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
Urlop wypoczynkowy – ten lubimy najbardziej
Zdecydowana większość pracowników docenia możliwość skorzystania z urlopu wypoczynkowego. Według przepisów powinien on trwać nieprzerwanie przez co najmniej 14 dni. Tyle bowiem dni potrzebujemy, by nasz organizm odpoczął i się zregenerował.
Ponieważ z urlopu wypoczynkowego chcą skorzystać wszyscy zatrudnieni, większość pracodawców decyduje się na sporządzenie planów urlopowych. Rozwiązanie to jest korzystne zarówno dla pracowników, jak i ich szefów. Ci pierwsi mogą mieć pewność, że otrzymają urlop w terminie, który im odpowiada, ci drudzy mogą zaś rozplanować pracę.
Złe samopoczucie? Awaria samochodu? Przyda się urlop na żądanie
Niektóre sytuacje, jak choćby złe samopoczucie czy awarię samochodu, trudno przewidzieć. W takich wypadkach dobrze wiedzieć, że świadczenie pracy na podstawie umowy o pracę pozwala skorzystać z urlopu na żądanie. Każdemu pracownikowi przysługują w ciągu roku kalendarzowego 4 dni takiego urlopu.
Dużym ułatwieniem jest to, że pracownik nie musi wnioskować o przyznanie mu takiego urlopu wcześniej – wystarczy zgłosić chęć skorzystania z niego w tym dniu, w którym nie można przybyć do pracy. Ważne jednak by pracownik pamiętał o konieczności poinformowania swojego przełożonego o swojej nieobecności.
Kiedy skorzystać z urlopu bezpłatnego?
W Kodeksie pracy znajdują się szczegółowe informacje na temat urlopów bezpłatnych. Skorzystanie z takiego oznacza (jak sama nazwa wskazuje), że pracownik nie będzie mógł liczyć w jego trakcie na wynagrodzenie. Pracodawca nie musi też zgodzić się na udzielenie takiego urlopu, bo – w odróżnieniu od np. urlopu wypoczynkowego – nie jest do tego zobowiązany.
O skorzystaniu z urlopu bezpłatnego powinny pomyśleć osoby wyjeżdżające np. za granicę lub takie, które nie mogą skorzystać z urlopu szkoleniowego, przygotowując się do egzaminów.
Gdy jesteś rodzicem
Szczególne uprawnienia w zakresie urlopów czekają na rodziców. Po zmianach, które miały miejsce w ostatnich latach, pracownicy spodziewający się lub wychowujący dziecko mają prawo do wielu dni wolnych. Poza możliwością skorzystania z urlopu macierzyńskiego mogą również zawnioskować o dodatkowy urlop macierzyński czy urlop wychowawczy.
To, z których urlopów związanych z rodzicielstwem skorzystają osoby zainteresowane, zależy wyłącznie od nich – obowiązkowe jest wykorzystanie tylko niektórych urlopów.
Tylko dla pracowników, którzy podpiszą umowę o pracę
Szeroki katalog urlopów, z których może skorzystać każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę sprawia, że to właśnie ta grupa jest szczególnie uprzywilejowana. Warto pamiętać, że osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych (np. umowy zlecenia) nie mają prawa do urlopów, chyba że szczegółowe informacje na ten temat znajdą się w umowie podpisanej przez strony.
To może Cię również zainteresować