Koszty zatrudnienia są zmienne i w głównej mierze zależą od rodzaju wybranej umowy. Zasadniczo strony mają dużą dowolność w wyborze umowy, jaką podpiszą. Choć zgodnie z przepisami, gdy mowa o stosunku pracy, pracodawca powinien zaproponować pracownikowi umowę o pracę, w praktyce zdarza się, że nawet kontrola PIP i wytoczenie powództwa o ustalenie stosunku pracy mogą być nieskuteczne. Wszystko dlatego, że strony mogą powołać się na swobodę zawierania umów i twierdzić, że faktycznie zawarły np. umowę zlecenia.
Umowa o pracę – najdroższa?
Wśród najpopularniejszych umów, jakie zawierane są przez pracodawcę i pracownika, wskazać należy na umowę o pracę. W jej przypadku kosztami uzyskania przychodu firmy są zarówno wynagrodzenie brutto pracownika, jak i składki, jakie odprowadzić musi pracodawca z własnej kieszeni.
W 2015 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1750 zł brutto. Całkowity koszt zatrudnienia pracownika z taką pensją wynosi 2112,96 zł. Składki, jakie pokrywane są przez pracodawcę, to:
Łącznie pracodawca musi dopłacić z własnej kieszeni dokładnie 362,96 zł.
Tańsze umowa cywilnoprawne
Z punktu widzenia pracodawcy zatrudnianie na podstawie umów cywilnoprawnych jest tańsze, gdyż nie musi on np. udzielać swoim podwładnym urlopów wypoczynkowych, nie obowiązuje go także konieczność zatrudniania w oparciu o minimalne wynagrodzenie (lub jego część w przypadku zatrudniania na część etatu).
W przypadku zatrudniania w oparciu o umowę zlecenia, koszty wyglądają inaczej niż w przypadku umowy o pracę. Tu sprawa jest bardziej skomplikowana, gdyż koszty zależą od kilku czynników. Zgodnie z przepisami, jeżeli:
Od stycznia 2016 r. sytuacja w zakresie składek odprowadzanych od umów zlecenia będzie wygląda inaczej. Posłowie przegłosowali projekt, zgodnie z którym od tej daty konieczne będzie odprowadzanie składek społeczno-emerytalnych. Eksperci przewidują, że obowiązek ten może negatywnie wpłynąć na wysokość wynagrodzeń otrzymywanych przez pracowników, gdyż zleceniodawcy przerzucą go na swoich zleceniobiorców.
Koszty przy umowie o dzieło
W przypadku tej umowy pracodawca nie odprowadza żadnych składek. Jedynym kosztem uzyskania przychodu przedsiębiorcy jest wyłącznie pensja brutto, jaka znajduje się na umowie. Warto też pamiętać, że obowiązek ubezpieczenia z tytułu tej umowy powstaje tylko wówczas, gdy zostaje ona podpisana przez pracodawcę z pracownikiem świadczącym już na jego rzecz pracę.
Umowy cywilnoprawne nie zawsze możliwe
Porównując koszty zatrudniania w oparciu o różne umowy nie można zapomnieć, że nie zawsze pracodawca może zaproponować swojemu pracownikowi podpisanie umowy cywilnoprawnej. Jeżeli osoba zatrudniona podpisała np. umowę o dzieło, ale faktycznie między nią a pracodawcą istniał stosunek pracy, to może złożyć w sądzie pracy powództwo o ustalenie stosunku pracy.