Rodzaje umów o pracę i wymiar czasu

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Kiedy z niej skorzystać?

26 lipca 2023

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 3 głosy

3 głosy

3 komentarze
Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego. Kiedy z niej skorzystać?
Poradnik dla pracowników młodocianych: jak przebiega przygotowanie zawodowe, co musi zawierać umowa, jak długo trwa, na jakie wynagrodzenie można liczyć. Zrozum swoje prawa i obowiązki.

Kim jest pracownik młodociany? W rozumieniu Kodeksu pracy jest to osoba, która ukończyła 15 lat, nie przekroczyła zaś 18. roku życia. To właśnie takie osoby mogą skorzystać z przygotowania zawodowego - dzięki temu mogą wzbogacić teorię praktyką. Z punktu widzenia zainteresowanych stron istotne jest to, że umowa taka powinna w pełni chronić pracownika młodocianego. Przyjmuje się, że zawierana powinna być ona na czas nieokreślony, gdyż taka gwarantuje mu szereg uprawnień. Zgodnie z Kodeksem pracy i polskim prawem, umowa w celu przygotowania zawodowego może być jedynym źródłem zatrudnienia pracownika młodocianego, który nie posiada kwalifikacji zawodowych. Jest to jeden z wyjątków od reguły, że młodociani nie mogą wykonywać pracy.

Szczególne uprawnienia

Pracodawca, który zdecyduje się na zatrudnienie pracownika młodocianego musi pamiętać o tym, aby liczyć się z normami ochronnymi znajdującymi się w Kodeksie pracy, a które dotyczą tej grupy pracowników. Mowa tu nie tylko o szczególnej ochronie zdrowia czy życia zatrudnionych, ale równie choćby o zakazie wykonywania przez pracowników młodocianych pracy w godzinach nocnych czy też w godzinach nadliczbowych. Odrębne przepisy dotyczą także wykazu prac, jakich pracownicy młodociani nie mogą wykonywać czy urlopów, z jakich mogą oni skorzystać. Osoba zatrudniona w celu przygotowania zawodowego ma również prawo do dodatkowych przerw. Dodatkowo musi się ona dokształcać do ukończenia 18 lat - w szczególności jest zobowiązana do dokształcania się:

  • w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum, jeżeli takiej szkoły nie ukończyła,
  • w zakresie szkoły ponadgimnazjalnej w formach pozaszkolnych.

Kwestie formalne

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego to przede wszystkim umowa o pracę. W związku z powyższym, pracodawca musi liczyć się z koniecznością zgłoszenia pracownika młodocianego do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Z tytułu wykonywania pracy będzie on obowiązkowo podlegał wszystkim ubezpieczeniom społecznym (ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe). Ponadto, niezbędne będzie też odprowadzanie składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Zgłoszenia pracownika młodocianego do poszczególnych ubezpieczeń ma obowiązek dokonać płatnik składek, czyli podmiot zatrudniający. Przy obliczaniu składek powinien on przyjąć ogólne zasady, jakie dotyczą wszystkich osób zatrudnionych właśnie w oparciu o umowę o pracę.

Zrozumieć swoje prawa i obowiązki jako pracownik młodociany jest kluczem do sukcesu w procesie przygotowania zawodowego.

Przyczyny rozwiązania umowy

Szukasz pracy?
Dodana
Dodana
Dodana
Dodana
Dodana

Ponieważ umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego jest szczególna, ustawodawca również określił, w jaki sposób możliwe jest jej rozwiązanie. Zgodnie z art. 196 Kodeksu pracy rozwiązanie takiej umowy jest możliwe tylko w razie:

  • sytuacji, gdy pracownik młodociany nie wypełnia swoich obowiązków wynikających z zawartej umowy lub obowiązku dokształcania się, choć zastosowano środki wychowawcze,
  • ogłoszenia likwidacji lub upadłości pracodawcy,
  • reorganizacji zakładu pracy uniemożliwiającej kontynuowanie przygotowania zawodowego,
  • stwierdzenia nieprzydatności młodocianego do pracy, w zakresie której odbywa przygotowanie zawodowe.

W stosunku do "zwykłych" umów o pracę w tym punkcie jest duża różnica - ustawodawca dokładnie wskazał katalog powodów, dla których pracodawca może rozwiązać z uczniem stosunek pracy.

Ukończenie przygotowania zawodowego

Dla młodocianego pracownika, proces przygotowania zawodowego kończy się w momencie ukończenia okresu nauki zawodu określonego w umowie. To kluczowy moment w karierze młodocianego, kiedy zdobyte kwalifikacje zawodowe umożliwiają mu podjęcie pracy na pełnych prawach, już nie jako praktykant, ale pełnoprawny pracownik.

Warto pamiętać, że okresie nauki zawodu nie kończy się jednak z dniem ukończenia 18 roku życia. Jeżeli umowa o przygotowanie zawodowe jest zawarta na okres dłuższy, np. 3 lata, a pracownik młodociany kończy 18 lat po dwóch latach nauki, wówczas umowa ta obowiązuje do końca określonego w niej terminu. Wszelkie aspekty praktycznej nauki zawodu, takie jak obowiązki i prawa wynikające z umowy, nadal są ważne aż do jej zakończenia.

Na jakie wynagrodzenie można liczyć

Pracownicy młodociani, odbywający praktyczną naukę zawodu, są uprawnieni do wynagrodzenia. Wynagrodzenie to, określone w umowie, powinno być adekwatne do zakresu wykonywanej pracy. W praktyce, zazwyczaj wynagrodzenie pracowników młodocianych jest niższe niż pracowników pełnoetatowych, jednak musi ono odpowiadać minimalnym standardom określonym w przepisach Kodeksu pracy.

Zasady wynagradzania są jednym z najważniejszych elementów umowy o przygotowanie zawodowe. Wszelkie nieścisłości w tym zakresie mogą prowadzić do konfliktów pomiędzy pracownikiem młodocianym a pracodawcą, dlatego ważne jest, aby zasady te były jasno określone w umowie i zrozumiane przez obie strony.

Elementy Umowy Opis
Strony umowy Pracownik młodociany i pracodawca
Rodzaj umowy Umowa o pracę na czas nieokreślony
Zakres obowiązków Zdefiniowane przez pracodawcę, zgodne z przygotowaniem zawodowym
Miejsce wykonywania pracy Zgodne z miejsce zakładu pracy
Wysokość wynagrodzenia Zgodna z minimalnymi standardami Kodeksu pracy
Czas trwania umowy Od 2 do 3 lat, w zależności od programu nauczania

Czas trwania umowy

Czas trwania umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego jest ściśle związany z formą nauki zawodu. Długość tej umowy zależy od tego, na jak długo została zawarta i jest zazwyczaj powiązana z programem nauczania dla danego zawodu. Najczęściej, umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego są zawierane na okres od 2 do 3 lat.

Zgodnie z Kodeksem pracy, umowa o pracę młodocianego powinna być zawarta na piśmie i określać zakres obowiązków pracownika, czas trwania umowy, zasady wynagradzania oraz sposób i tryb odbywania praktycznej nauki zawodu. Czas trwania umowy jest jednym z najważniejszych elementów, który musi być wyraźnie zaznaczony.

Co musi znajdować się na umowie

Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego musi zawierać kilka podstawowych elementów, aby była ważna. Przede wszystkim, musi być zawarta na piśmie. Kodeks pracy wymaga, aby umowa zawierała określone informacje, takie jak: strony umowy, rodzaj umowy (w tym przypadku umowa o pracę na czas nieokreślony), zakres obowiązków pracownika, miejsce wykonywania pracy, wysokość wynagrodzenia, czas trwania umowy, oraz sposób i tryb odbywania praktycznej nauki zawodu.

Ponadto, umowa powinna zawierać informacje o prawach i obowiązkach pracownika młodocianego, a także o konsekwencjach niewywiązywania się z umowy. Pracownik młodociany powinien być dokładnie poinformowany o tym, co jest od niego wymagane, jakie ma prawa i co grozi za niewywiązanie się z zawartej umowy.

5 ciekawostek i dodatkowych informacji o umowie o pracę w celu przygotowania zawodowego

  • Przygotowanie zawodowe młodocianych to nie tylko praktyka, ale także teoria! W ramach umowy, pracownik młodociany musi uczęszczać na kursy teoretyczne.
  • Pracodawcy zatrudniający pracowników młodocianych mogą liczyć na różnego rodzaju ulgi podatkowe, co jest zachętą do zatrudniania młodych osób do nauki zawodu.
  • Choć umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego jest zazwyczaj zawierana na okres od 2 do 3 lat, jej okres może być skrócony w przypadku, gdy pracownik młodociany nabywa kwalifikacje zawodowe szybciej niż zakładano.
  • Zgodnie z GUS, w 2022 roku prawie 50% pracowników młodocianych zdecydowało się na naukę zawodu w branżach technicznych i rzemieślniczych.
  • Statystyki pokazują, że około 70% osób, które ukończyły przygotowanie zawodowe, pozostaje u tego samego pracodawcy, z którym podpisały umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego.

To może Cię również zainteresować

Rodzaje umów o pracę

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Mateusz Strykowski

Stażysta

Jako copywriter współpracuje z Aplikuj.pl, tworząc treści głównie związane z prawem pracy i wszystkim, co wiąże się z zarządzaniem firmą.  

3 komentarze

Filip

Filip

Jeżeli umowa o pracę została zawarta ustnie między pracownikiem a pracodawcą lub jeśli umowa została zawarta na piśmie, ale nie zawiera postanowienia o czasie trwania, to uznaje się, że pracownik jest zatrudniony na stałe.
Edek

Edek

Z tego co wiem to także umowa o pracę może zawierać, oprócz niezbędnych formalności, dodatkowe wymogi dotyczące samej zawartości treści, takich jak okres próbny, jaki ejest wynagrodzenie, zakaz konkurencji i wiele innych.
Mojżesz

Mojżesz

Rzeczy, które musi zawierać umowa, zawierają warunki, które muszą być zawarte w umowie. Dotyczy to każdego rodzaju umowy jaką zawierają obie strony w sposób prawny.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.