Spis treści
Zobacz też: Co można odliczyć od podatku w firmie? 10 pomysłów na koszty firmowe
Czym jest zwolnienie przedmiotowe z VAT?
Przedsiębiorcy mogą skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT przychodów ze sprzedaży. W przepisach wyróżnia się dwa typy zwolnień:
- zwolnienie przedmiotowe,
- zwolnienie podmiotowe.
Aby móc skorzystać ze zwolnienia z VAT-u, konieczne jest spełnienie określonych warunków. Zwolnienie podmiotowe z VAT jest dedykowane przedsiębiorcom, którzy osiągnęli przychód z tytułu sprzedaży w wysokości nie większej niż 200 000 zł. Z kolei zwolnienie przedmiotowe dotyczy rodzaju wykonywanej działalności. Przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia przedmiotowego z VAT, gdy świadczy określony rodzaj usług wyszczególniony w ustawie o podatku VAT.
Polscy przedsiębiorcy muszą znać wiele pojęć prawnych, ponieważ liczba obowiązków nakładanych na nich przez ustawodawcę jest duża. Dla właścicieli firm terminy takie jak split payment, jednolity plik kontrolny czy biała lista VAT nie mogą stanowić tajemnicy.
Jakie produkty i usługi podlegają zwolnieniu?
Zwolnienie przedmiotowe z VAT przysługuje bez względu na wysokość obrotów uzyskiwanych przez danego przedsiębiorcę. Jedynym kryterium jest sprzedaż usług bądź świadczenie towarów wyszczególnionych w artykule 43 ust. 1 ustawy o podatku VAT.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT przysługuje przedsiębiorcom, którzy:
- Świadczą usługi medyczne. Zgodnie z zapisami ustawy od podatku VAT zwolnione są usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze. Tym samym ze zwolnienia z VAT mogą skorzystać lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki i położne, osoby wykonujące zawód medyczny oraz psychologowie.
- Świadczą usługi edukacyjne. Podmioty, które świadczą usługi w zakresie edukacji oraz wychowania są objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT. Warto zaznaczyć, że prawo do zwolnienia przedmiotowego z VAT mają także osoby prawne zakładające niepubliczne placówki edukacyjne. W art. 43 ust. 1 ustawy o VAT czytamy, że zwolnieniem przedmiotowym z VAT objęte są:
"usługi świadczone przez:
- jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
- uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia,
- usługi prywatnego nauczania na poziomie przedszkolnym, podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym, świadczone przez nauczycieli;
- usługi nauczania języków obcych oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, inne niż wymienione w pkt 26, pkt 27 i pkt 29".
- Świadczą usługi finansowe. W myśl art. 43 ustawy o podatku VAT pod pojęciem usług finansowych rozumie się usługi takie jak:
- zarządzanie funduszami inwestycyjnymi,
- ubezpieczeniowe,
- w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji oraz innych zabezpieczeń transakcji,
- udzielanie kredytów i pożyczek, których przedmiotem są instrumenty finansowe.
Czy aby korzystać ze zwolnienia przedmiotowego należy dokonać zgłoszenia?
Czy do korzystania ze zwolnienia przedmiotowego z VAT konieczne jest przesłanie do urzędu skarbowego wypełnionego formularza VAT-R? Okazuje się, że nie ma takiego obowiązku. Istnieje możliwość złożenia takiego oświadczenia, jednak zależy to wyłącznie od woli danego przedsiębiorcy. Przedsiębiorcy uprawnieni do korzystania ze zwolnienia przedmiotowego nie muszą również prowadzić ewidencji na potrzeby VAT, co jest dla nich sporym ułatwieniem.
Zasady rozliczania sprzedaży mieszanej
Sprzedaż mieszana ma miejsce wtedy, gdy dany podmiot gospodarczy jednocześnie sprzedaje towary bądź świadczy usługi opodatkowane podatkiem VAT oraz realizuje czynności zwolnione z VAT przedmiotowo.
Gdy jest to sprzedaż opodatkowana, podatnik musi wystawiać faktury VAT oraz naliczać odpowiednią wysokość podatku należnego. Z kolei, gdy w grę wchodzą czynności przedmiotowo zwolnione z VAT, wówczas konieczne jest wystawienie faktury ze stawką 0% VAT i umieszczenie na niej podstawy prawnej zwolnienia.
Warto wiedzieć o tym, że gdy podatnik rozpocznie sprzedaż mieszaną, powinien poinformować o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego. W tym celu składa się wniosek o ustalenie szacunkowej proporcji, którą zastosuje się do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z prowadzoną działalnością.
We wniosku o ustalenie proporcji należy zamieścić informację na temat rodzaju działalności prowadzonej przez dany podmiot a także o dokonywaniu sprzedaży mieszanej i proponowanym sposobie rozliczania kosztów.
Zwolnienie przedmiotowe z VAT a informacja o zwolnieniu na fakturze
Gdy faktura jest wystawiana przez przedsiębiorcę zwolnionego z VAT przedmiotowo, powinna się na niej znaleźć informacja na temat podstawy prawnej zwolnienia. Jedynym wyjątkiem od tej reguły jest świadczenie usług finansowych i ubezpieczeniowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, pkt 37–41 - w tym przypadku podawanie podstawy prawnej nie jest konieczne.