Spis treści
Portret nauczyciela w Polsce można nakreślić na podstawie różnych statystyk i danych. Większość nauczycieli pracuje w miastach, a dane GUS za rok szkolny 2020/2021 wskazują, że 70,6% z nich jest zatrudniona w miejskich placówkach oświatowych. Co do rozmieszczenia nauczycieli w różnych typach szkół, największy odsetek, czyli ponad połowa (52,63%), pracuje w szkołach podstawowych. Mniej nauczycieli znajduje się w technikach (9,98%) oraz liceach (9,74%), a jeszcze mniej w szkołach branżowych I i II stopnia, które stanowią łącznie tylko 2,63%.
Czy nauczycieli jest więcej niż kiedyś?
Pod względem zmian liczby nauczycieli w ciągu ostatnich 10 lat, ogólnie obserwuje się wzrost o około 5%. Największy wzrost liczby nauczycieli odnotowano na Mazowszu, Pomorzu, w Małopolsce oraz Wielkopolsce. Jednakże w niektórych województwach, takich jak Opolskie czy Świętokrzyskie, liczba nauczycieli faktycznie zmalała.
Ile zarabia nauczyciel?
Osoby, które wiążą swoją karierę z nauczaniem, powinny wiedzieć, na jaką pensję mogą liczyć. Jej wysokość zależy od wielu czynników (m.in. od stopnia awansu zawodowego i wymiaru zajęć, jakie dany nauczyciel prowadzi). W szkołach publicznych płace naliczane są zgodnie z zasadami zapisanymi w Karcie Nauczyciela. Wynagrodzenie, które otrzymują pedagodzy, składa się z czterech składników. Mowa o:
- wynagrodzeniu zasadniczym (to baza do wyliczenia wynagrodzenia przysługującego poszczególnym nauczycielom),
- wynagrodzeniu za pracę w nadgodzinach (w tym punkcie zawarte są również godziny doraźnych zastępstw, które nauczyciel może wykonywać w ciągu miesiąca),
- dodatkach (np. motywacyjny, funkcyjny czy stażowy),
- nagrodach i innych świadczeniach.
W kwestii wynagrodzeń, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto nauczyciela początkującego wynosi 4 432,15 zł. Wynagrodzenie nauczycieli w Polsce, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, jest poniżej średniej w porównaniu z innymi grupami zawodowymi o podobnych kwalifikacjach.
Nauczyciele pracujący w sektorze prywatnym zarabiają mniej niż ich koledzy w sektorze publicznym, co może wynikać z braku obowiązywania Karty Nauczyciela w szkołach prywatnych oraz często niepełnego wymiaru etatu. Polska znajduje się na końcu europejskiego rankingu pod względem wynagrodzeń nauczycieli, z wynagrodzeniem poniżej średniej unijnej.
Nauczyciel
Integracyjne Przedszkole Zdrowia Jadwiga Kozłowska
- Szczecin
Lidera Innowacji w Edukacji Dorosłych
CENTRUM NAUKI I BIZNESU ŻAK
- Łódź
Nauczyciel chemii
Niepubliczne Placówki Oświatowe Jonatan
- Bielsko-Biała
Czy nauczyciel pracuje tylko prowadząc lekcje?
Nauczyciel w Polsce ma wiele obowiązków poza prowadzeniem lekcji. Choć nauczanie w klasie jest najbardziej widocznym elementem jego pracy, rola ta jest znacznie szersza i obejmuje wiele innych aspektów. Oto niektóre z głównych obowiązków nauczycieli poza bezpośrednim nauczaniem.
- Przygotowuje lekcje – nauczyciele spędzają znaczną ilość czasu na planowaniu lekcji, co obejmuje opracowywanie planów zajęć, przygotowywanie materiałów dydaktycznych i organizowanie zasobów potrzebnych do nauczania.
- Ocenia prace uczniów – to ważna część pracy nauczyciela, która obejmuje sprawdzanie i ocenianie prac domowych, testów, sprawdzianów i innych form oceny.
- Prowadzi konsultacje z rodzicami – nauczyciele regularnie spotykają się z rodzicami, aby omówić postępy i potrzeby ich dzieci, a także współpracuje w rozwiązywaniu problemów edukacyjnych i behawioralnych uczniów.
- Szkoli się – aby być na bieżąco z nowymi metodami nauczania i zmianami w programie nauczania, nauczyciele często uczestniczą w szkoleniach i warsztatach zawodowych.
- Wypełnia zadania administracyjne – do obowiązków nauczyciela należą również różne zadania administracyjne, takie jak prowadzenie dzienników, przygotowywanie raportów i uczestnictwo w spotkaniach zespołu pedagogicznego.
- Opiekuje się uczniami – nauczyciele często pełnią rolę opiekunów, wspierając uczniów w kwestiach emocjonalnych i społecznych, a także monitorując ich dobrostan i bezpieczeństwo.
- Prowadzi zajęcia pozalekcyjne – niektórzy nauczyciele prowadzą kluby, zajęcia dodatkowe lub uczestniczą w organizacji wydarzeń szkolnych.
Praca nauczyciela jest więc wielowymiarowa i wymaga znacznie więcej niż tylko prowadzenia lekcji. Ta rola wymaga szerokiej wiedzy, umiejętności interpersonalnych, kreatywności oraz zaangażowania.
Nauczyciel - zawód o dużym znaczeniu
Nauczyciel to nie tylko zawód, ale przede wszystkim powołanie. Niektórzy nauczyciele nazywają swoją pracę „misją”, podkreślając tym samym, że jest to coś więcej niż tylko sposób na zarabianie pieniędzy. Jest to powołanie do kształtowania młodych umysłów, wpływania na przyszłe pokolenia i budowania silnej podstawy dla przyszłości naszego społeczeństwa. Mimo to, postrzeganie zawodu nauczyciela jest różne i nie zawsze w pełni doceniane.
Nie zostaniesz nauczycielem bez wykształcenia
Aby zostać nauczycielem, konieczne jest posiadanie odpowiedniego wykształcenia. W Polsce wymagane jest ukończenie studiów wyższych na kierunku pedagogicznym, czy też uzyskanie odpowiednich kwalifikacji poprzez ukończenie studiów podyplomowych dla osób, które ukończyły studia na innym kierunku.
Przyszły nauczyciel musi posiadać predyspozycje do pracy z dziećmi i młodzieżą, takie jak cierpliwość, empatia, kreatywność czy umiejętność radzenia sobie ze stresem. Pomimo tych wyzwań, nauczyciele ciągle decydują się na ten zawód, rozumiejąc jego znaczenie dla społeczeństwa.
Podsumowanie
Zawód nauczyciela w Polsce wiąże się z licznymi wyzwaniami. Obciążenia administracyjne, potrzeba ciągłego kształcenia się oraz niskie wynagrodzenia w porównaniu do europejskich standardów to tylko niektóre z trudności, z którymi nauczyciele muszą się mierzyć na co dzień.
Jednak możliwość kształtowania młodych umysłów, wpływania na przyszłe pokolenia i budowania fundamentów dla społeczeństwa nadają temu zawodowi niepowtarzalny charakter. Nauczyciele w Polsce, wyposażeni w odpowiednie wykształcenie i predyspozycje, podejmują te wyzwania z zaangażowaniem, rozumiejąc znaczenie swojej pracy. Choć często niedoceniana, jest kluczowa dla rozwoju naszego społeczeństwa, co podkreśla wyjątkową wartość i znaczenie zawodu nauczyciela.
To może Cię również zainteresować
