W odniesieniu do pracowników jednostek sfery budżetowej przyznawanie i wypłata dodatkowej pensji w roku została uregulowana w ustawie z dnia 12 grudnia 1997 roku o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Pracownicy spoza budżetówki nie mogą egzekwować od swojego szefa wypłaty trzynastki. Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorca nie może swoim podwładnym przyznać prawa do dodatkowego wynagrodzenia. Taką możliwość przewidują przepisy. Wówczas jednak niezbędne jest uregulowanie wypłaty takich świadczeń w aktach prawa wewnątrzzakładowego.
Komu przysługuje trzynastka?
Jak wspomniano powyżej, trzynastka przysługuje pracownikom jednostek sfery budżetowej. Zgodnie z art. 1 ust. 2 za takie osoby uznaje się pracowników:
- państwowych jednostek sfery budżetowej, dla których środki na wynagrodzenie są kształtowane na podstawie odrębnej ustawy,
- zatrudnionych w urzędach organów władzy publicznej, kontroli, ochrony prawa oraz sądach i trybunałach, wymienionych w art. 139 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych,
- samorządowych jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych prowadzących gospodarkę finansową (na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych pkt. 2),
- biur poselskich, senatorskich lub poselsko-senatorskich oraz klubów, kół albo zespołów parlamentarnych.
Ustawa wymienia również pracowników instytucji, którym nie należy się dodatkowe wynagrodzenie. Wśród takich znajdują się między innymi funkcjonariusze Policji czy Służby Więziennej.
Wypłata pod pewnymi warunkami
Choć aby pracownik nabył prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego musi przepracować u danego pracodawcy cały rok kalendarzowy, to ustawa przewiduje od tej zasady wyjątek. Pracownik, który nie świadczył na rzecz swojego pracodawcy pracy przez cały rok, może ubiegać się o pensję w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu. Warunkiem jest jednak to, aby okres świadczenia pracy wynosił co najmniej 6 miesięcy. Do tego czasu wlicza się również urlop wypoczynkowy, z jakiego korzystał pracownik.
Zgodnie z art. 4 przywołanej ustawy wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymywanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie. Osoba obliczająca wysokość trzynastki powinna przy tym pod uwagę wziąć inne świadczenia, które wynikają ze stosunku pracy, a które są przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
Potrącenia z trzynastki
Z dodatkowego wynagrodzenia, które wypłacane jest pracownikowi może być prowadzona egzekucja komornicza. Wówczas zastosowanie mają przepisy znajdujące się w Kodeksie pracy. Zgodnie zatem z art. 87 § 1 potrącenia można dokonać dopiero po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Pracodawca, który samodzielnie dokonuje potrąceń, powinien też pamiętać o kolejności ich dokonywania. Wyjątkiem są przy tym świadczenia alimentacyjne. Zgodnie z art. 87 § 5 ustawodawca pozwala z dodatkowego wynagrodzenia egzekwować je do pełnej wysokości. W pozostałych przypadkach pensja zatrudnionego będzie pod ochroną możliwe będzie potrącanie kwot tylko do pewnej wysokości.
To może Cię również zainteresować
