Aby móc rozpocząć walkę warto, w pierwszej kolejności, zapoznać się z definicją mobbingu. Tę znaleźć można w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 94?§2 ?Mobbing oznacza działania lub zachowania dotycząca pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników?. Dzięki takiej charakterystyce, można określić, czy jest się ofiarą, która powinna rozpocząć walkę o swoje prawa.
Więcej informacji na temat czym jest mobbing znajdziesz w artykule: Szkodliwe zjawisko pracy - mobbing.
Zanim napiszesz pozew
Sprawy o mobbing, jak wskazano powyżej, nie należą do najłatwiejszych. Dzieje się tak z dwóch powodów. Z jednej strony kłopotem jest zgromadzenie dowodów, które można użyć w sądzie, z drugiej zaś sam proces jest czasochłonny, co też może powodować, że wiele osób po prostu zniechęci się do dochodzenia swoich praw przez Temidą. Ci jednak, którzy postanowią wytoczyć proces, w pierwszej kolejności muszą zebrać odpowiedni pakiet informacji, czyli dowodów.
Założenie sprawy to początek walki. Każdy, kto zdecyduje się na taki krok, musi być świadomy, że to po jego stronie leży ciężar udowodnienia mobbingu, który miał miejsce. Właśnie z tego względu, warto odpowiednio wcześniej przygotować się do rozpraw. Dowodami mogą być zarówno sms-y, nagrania z kamer, listy, e-maile czy też rozmowy nagrane na dyktafon. Ponadto, pracownik, który padł ofiarą mobbingu, powinien notować wszelkie sytuacje, które godziły w niego, choćby poprzez jego uporczywe u długotrwałe nękanie.
Wśród środków dowodowych można wymienić zarówno dokumenty, jak i zeznania świadków. Warto zatem wnieść o przesłuchanie określonych pracowników, którzy będą mieli odwagę pojawić się w sądzie. Z praktyki jednak można zauważyć, że w tym przypadku najczęściej pojawiają się byli pracownicy, gdyż ci, którzy wciąż związani są z firmą nie chcą narażać się swoim przełożonym.
Kiedy być pewnym?
Oskarżenie o mobbing jest poważne. Aby zatem być pewnym, warto pamiętać, że dane działania lub też zachowania muszą charakteryzować się określonymi warunkami. I tak występować muszą:
- uporczywe,
- długotrwałe,
nękanie lub zastraszanie. Tylko wówczas możemy mówić o terrorze psychicznym. Wszystkie te zachowania muszą cechować się pewną powtarzalnością, zaś intencja sprawcy musi być negatywna. Teoretycznie ważny jest też długi czas trwania mobbingu, choć wydaje się, że w tym przypadku wszystko zależy od indywidualnej sytuacji, która rozpatrywana jest przez sąd. W polskim sądownictwie zdarzały się bowiem wyroki, w których sąd stawał na stanowisku, że wystarczy jeden dzień pracy, aby mówić właśnie o mobbingu. Tak właśnie orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 czerwca 2005 roku. Z tego też względu należy pamiętać, że każda sprawa jest inna i nie można generalizować, choć sam proces będzie prawdopodobnie trwał przez dłuższy czas.
O co wnosić?
Pracownik, które decyduje się na walkę w sądzie, powinien wiedzieć, czego może się domagać. W tym przypadku nie wystarczy jednak odwołać się tylko do Kodeksu pracy, choć można, gdyż zgodnie z art. 94?:
- §3 Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę,
- §4 Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalone na podstawie odrębnych przepisów.
Warto również pamiętać, że to nie wyczerpuje wszystkich możliwych środków. Ponieważ mobbing bardzo często łączy się z naruszeniem dóbr osobistych, pokrzywdzony ? niezależnie od procesu toczącego się przed sądem pracy ? może również skorzystać z innych praw. W tym przypadku mowa o dodatkowym, równoległym pozwem przeciwko mobberowi z kodeksu cywilnego. Te powinien trafić do właściwego wydziału cywilnego sądu rejonowego.
Wyniszczający i dyskretny jednocześnie...
Praktycznie każdy pracownik może doznać mobbingu i niekoniecznie ? przynajmniej początkowo ? może zdawać sobie sprawę z tego faktu. W przypadku, gdy zorientuje się, powinien w pierwszej kolejności nauczyć się w odpowiedni sposób bronić przed mobberem. Działania lub zachowania mobbingowe niekoniecznie zawsze muszą być bezprawne. W niektórych przypadkach pracownicy spotykają się z teoretycznie, pozornie zgodnymi z prawem postępowaniem swoich przełożonych ? dla przykładu ? ich wniosek o urlop zostaje odrzucony lub otrzymują polecenie pracy po godzinach.
W każdym przypadku warto bronić się przed niezgodnymi z prawem praktykami. W takim przypadku mowa zarówno o zapisywaniu wszystkich niepokojących zachowań, jak również na szukaniu pomocy poza pracą. Zwrócenia się z prośbą o pomoc do znajomych czy rodziny lub też związków zawodowych może być doskonałym sposobem na ewentualne załagodzenie problemu. Mediacja ? w takim przypadku ? może uchronić przed niezaostrzeniem konfliktu.
To może Cię również zainteresować
Mobbing w pracy i formy dyskryminacji, czyli ciemna strona życia zawodowego