Obchodzenie przez pracodawców przepisów to jeden z najpoważniejszych problemów rynku pracy. Najczęściej podmioty zatrudniające łamią przepisy o legalności zatrudnienia, nie potwierdzają w formie pisemnej umów o pracę czy nie zgłaszają lub też zgłaszają zatrudnionych do ubezpieczeń społecznych po terminie. Skala tych wykroczeń jest zróżnicowana, niemniej jednak stanowi poważny problem zwłaszcza, jeżeli pracownik nie wie, w jaki sposób może upomnieć się o swoje prawa. Dlaczego pracodawcy łamią prawo? W jaki sposób osoba zatrudniona powinna zareagować, gdy pracodawca nie wręcza umowy lub wciąż spóźnia się z wypłatą wynagrodzenia?
Surowe kary
Zgodnie z art. 281 Kodeksu pracy każdy pracodawca, który łamie prawa pracowników może zostać ukarany wysoką grzywną w wysokości od 1 000 do nawet 30 000 złotych. Taka kara pieniężna może zostać nałożona po wykryciu nieprawidłowości związanych z faktem, że pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu:
-
zawiera umowę cywilnoprawną na warunkach, w których powinna zawrzeć umowę o pracę,
Szukasz pracy?DodanaPolecanaDodanaDodanaDodanaPolecanaDodanaPolecana -
nie potwierdza pracownikowi na piśmie zawartej umowy o pracę,
-
wypowiada lub rozwiązuje z pracownikiem stosunek pracy bez wypowiedzenia i narusza tym samym w rażący sposób przepisy prawa pracy,
-
stosuje wobec pracowników inne kary niż te, które przewidziane zostały w Kodeksie pracy,
-
narusza przepisy związane z czasem pracy lub uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem czy zatrudnieniem osób młodocianych,
-
w niewłaściwy sposób postępują z dokumentami przez pozostawianie dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy w warunkach, które grożą jej uszkodzeniem lub zniszczeniem.
Z punktu widzenia części pracodawców, którzy decydują się na łamanie przepisów, zatrudnienie pracowników ?na czarno? jest dla nich korzystne. Mogą oni ograniczyć koszty związane z opłacaniem składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie odprowadzają podatku do urzędu skarbowego, wreszcie nie muszą przeprowadzać szkoleń z zakresu bhp czy opłacać badań lekarskich.
Firmy obchodzą przepisy
Część pracodawców próbuje obchodzić przepisy Kodeksu pracy. Wśród najpopularniejszych wykroczeń w tej materii wyliczyć można stosowanie nieformalnych okresów próbnych czy bezpodstawne obniżanie wysokości wynagrodzenia. W takich sytuacjach pracownicy najczęściej nie widzą szansy w walce ze swoim chlebodawcą. Państwowa Inspekcja Pracy podkreśla, że nie tylko nie znają oni procedur związanych z dochodzeniem swoich praw, ale również obawiają się, że nie będą w stanie udowodnić faktu, że rzeczywiście świadczyli pracę w danym zakładzie pracy. Dodatkowym problemem jest skomplikowana sytuacja na rynku pracy i fakt, że w niektórych częściach Polski po prostu jej brakuje. Tymczasem, jak podkreślają specjaliści, istnieje kilka dróg dochodzenia swoich praw.
Gdy pracownik nie dostaje pensji
Ta grupa pracowników, która decyduje się dochodzenie swoich praw, najczęściej pierwsze kroki podejmuje dopiero wówczas, gdy nie dostaje wynagrodzenia za swoją pracę. Takie sytuacje mają miejsce głównie w branży handlowej czy budowlanej. Wówczas też inspektorzy prowadzący kontrolę w siedzibie firmy często mają problem z udowodnieniem nielegalnego jej działania. Zazwyczaj pracodawca odpowiednio wcześniej przygotowuje się do tego, aby niemożliwe było wykazanie, że dana osoba świadczyła na jego rzecz pracę. Co więcej, często problemem jest nawet uzyskanie świadków, jeżeli są nimi pracownicy firmy. W takiej sytuacji pracownik ? choć chce ? nie ma możliwości udowodnienia, że rzeczywiście pracował. Z tego też względu specjaliści zajmujący się tą tematyką podkreślają, że tak ważne jest podpisanie stosownej umowy.
Umowa ? zabezpieczenie pracownika
Z punktu widzenia pracownika umowa to po prostu zabezpieczenie. Otrzymuje on na piśmie nie tylko informację o wynagrodzeniu, ale również szczegółowe wytyczne dotyczące jego zakresu obowiązków. Jeżeli pracodawca działa niezgodnie z prawem ? nie wypłaca wynagrodzenia, nie przestrzega przepisów z zakresu bhp narażając tym samym zatrudnionego, to pracownik ma możliwość skutecznego dochodzenia swoich praw również przed sądem pracy. Niestety, dopóki osoby świadczące pracę będą godzić się na wykonywanie poleceń służbowych bez umowy, będzie wciąż dochodziło do nadużyć ze strony pracodawców.
To może Cię również zainteresować
