Zawody i ich potencjał

Zecer - praca, zarobki, doświadczenie, zatrudnienie, przyszłość

28 grudnia 2022

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 8 głosów

8 głosów

10 komentarzy
Zecer - praca, zarobki, doświadczenie, zatrudnienie, przyszłość
Stanowisko zecera zasiliło grono zawodów archaicznych. Jego głównym zajęciem było składanie tekstów, czyli dostosowywanie czcionek i różnych symboli w matrycach, które w następnym etapie były odbijane bezpośrednio na papierze. Zecerzy tworzyli elitarną grupę. Do tego zawodu konieczne było posiadanie dużej wiedzy i doświadczenia. Galopujący postęp technologiczny ich z pracowni drukarskiej. Współczesnym zawodem najbardziej zbliżonym do zecera jest składacz druku.

Zecer - na czym polega praca?

Zaliczany jest do wymarłych zawodów. Zecerem był określany wysoko wykwalifikowany pracownik, który trudnił się wykonywaniem składu ręcznego lub maszynowego, co było podyktowane koniecznością wykonania druku typograficznego. Głównym zadaniem zecera było składanie ze specjalistycznego materiału zecerskiego, m.in. czcionek i innych elementów, prostych form drukowych. Jednocześnie był odpowiedzialny za przygotowywanie elementów do tych form, np.: szpalt, tabeli, wzorów, które były później wykorzystywane do metrampaża. Zecerem określano osoby, które pracowały w pojedynczych i gotowych czcionkach fabrycznych. Mianem tym był nazywany też operator odlewarki monotypowej. Składał on tekst z obecnie odlewanych pojedynczych czcionek składanych. Zecerstwo było określane jako rzemiosło, które wymagało olbrzymiej wiedzy i doświadczenia. Jego przedstawiciele potrafili biegle czytać tekst do góry nogami jak i w odbiciu lustrzanym. 

W drukarniach nie są już spotykani zecerzy, zostali oni wyparci przez postęp technologiczny. Nie zachodzi potrzeba zatrudniania osób, które są odpowiedzialne za skład czcionki na potrzeby druku topograficznego. We współczesnych czasach, zawód najbardziej zbliżony do zecera to operator DTP, określany również jako składacz tekstu. 

 

Obowiązki stawiane przed składaczem tekstu to m.in.:

  • zapoznawanie się z materiałem wydawniczym przeznaczonym do druku, a także z odbitkami szpaltowymi do łamania jak i odbitkami korekty autorskiej, 
  • dostosowanie maszyn do składania tekstu, poprzez wybór odpowiedniego formatu wierszy, kroju, a także wielkości czcionek. Składacz musi dopasować układ graficzny i sposób łamania, 
  • odczytywanie tekstu przekazanego przez autora na komputerze, wraz z jego późniejszym dostosowaniem w różnych edytorach, aby mógł być docelowo odtworzony w edytorze wydawniczym (edytowanie parametrów strony, stworzenie wydruku komputerowego tekstu przeznaczonego do dalszej obróbki), 
  • umieszczanie wyróżnień w tekście zgodnie z otrzymanymi zaleceniami od redaktora technicznego, 
  • formatowanie tekstu w obrębie kolumn i stron wraz z nanoszeniem poprawek i uwag pochodzących od korektora i redaktora technicznego, 
  • obliczanie końcowej objętości tekstu, 
  • prawidłowe postępowanie z powierzonym sprzętem. 

Ile zarabia zecer?

Szukasz pracy?
Zobacz oferty: praca Drukarz
Dodana
Dodana

(PS) Młodszy Drukarz

SGP GROUP

  • 5 000-6 000 zł brutto / mc
  • Suchy Las
Dodana

Operator maszyn - drukarz - stała praca

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Świebodzin
Dodana

Drukarz offsetowy – Starogard Gdański

Akomex Sp. z o.o.

  • Starogard Gdański
Dodana

Wielu zecerów musiało się przekwalifikować, ponieważ utrzymywanie tej posady nie było w ogóle rentowne. Korzystniejszym rozwiązaniem było wykorzystanie metod oferowanych przez postęp technologiczny. W rezultacie na stanowisku zecera zatrudniano składaczy tekstów, którzy dokonują poprawek w ramach edytora tekstu. Zarobki aktualnych następców zecerów prezentuje poniższa tabela. 

POZIOM WYNAGRODZENIA ZAROBKI BRUTTO ZAROBKI NETTO
MINIMALNE 4120zł / msc 3098zł / msc
ŚREDNIE 4750zł / msc 3501zł / msc
WYSOKIE 5960zł / msc 4291zł / msc

W jakich warunkach pracuje zecer?

Warunki pracy zecerów nie były zaliczane do szczególnie korzystnych. Wpływ na to posiadało kilka aspektów. W pierwszej kolejności należy wskazać ogromną odpowiedzialność. Nawet najmniejszy błąd popełniony przez zecera mógł sporo kosztować drukarnię. Równolegle należy wskazać, że w drukarniach panowało bardzo duże natężenie hałasu, dlatego do chorób zawodowych zecerów zaliczane były problemy ze słuchem. W rezultacie często na stanowisku zecera były zatrudniane osoby niesłyszące. Jednocześnie należy wskazać, że czcionki wykorzystywane przez pracowników były wykonywane z ołowiu. Po wielu latach pracy u zecerów dostrzegalne było odkładanie się tego pierwiastka w organizmie, co wywoływało szereg rozmaitych dolegliwości. 

Współcześnie składacz tekstu w głównej mierze wykonuje swoją pracę przed komputerem, dlatego zminimalizowane zostały zagrożenia, które były charakterystyczne dla pracy zecera. Składacz tekstu, jak każda osoba pracująca przed ekranem, powinna zadbać o właściwą ergonomię stanowiska pracy oraz o posiadanie okularów z filtrem światła niebieskiego. 

Czy do pracy na stanowisku zecera potrzebne są studia lub dodatkowe szkolenia? 

Praca na stanowisku zecera zaliczana była do zajęć elitarnych, ponieważ wymagała ogromnych umiejętności z zakresu czytania jak i zasad języka. Istotne było przestrzeganie reguł związanych z estetycznym układem tekstu. Zecer musiał posiadać wyobraźnię związaną z prawidłowym ułożeniem wyrazów na stronie, dlatego często zmuszony był do manipulowania wielkością czcionek. W kierowanych wówczas ofertach pracy kładziono nacisk na aspekty związane ze wskazanymi umiejętnościami.

Współcześnie osoby, które chcą zajmować się komputerowym składaniem tekstu powinny przejść kurs, który przedstawi sposób obsługi specjalistycznych narzędzi oraz wskaże istotne informacje przydatne w codziennej pracy. Aspekty, na które zwracają uwagę pracodawcy zostały przedstawione w poniższej tabeli. 

CZY POTRZEBNE? SZKOŁY / STUDIA KURSY / SZKOLENIA
WYMAGANE - Kurs obsługi programów graficznych
PRZYDATNE Wykształcenie kierunkowe związane z grafiką -

Jakie są możliwości zatrudnienia w zawodzie zecer?

Współcześnie występuje praktycznie zerowa szansa na znalezienie zatrudnienia na stanowisku zecera. Jedyną szansą jest posada w muzeum, w którym będzie prezentowany dawny sposób druku, jednak to będzie praca dorywcza. Większość zecerów z powodzeniem się przebranżowiło. W wielu przypadkach wystarczające było opanowanie obsługi specjalistycznych programów. Zecerzy posiadali znaczącą przewagę nad innymi osobami w procesie rekrutacji ze względu na posiadane wykształcenie i sporą wiedzą poligraficzną. Współczesne odpowiednicy zecerów poszukiwani są przez drukarnie i firmy edytorskie. 

Jakie czynniki szkodliwe występują na stanowisku zecera?

Zecerzy pracowali w bardzo dużym hałasie, dlatego po kilku latach dostrzegalne były zaburzenia słuchu. Równolegle nieustanny kontakt z ołowiem powodował nagromadzenie tej substancji w organizmie. Szkodliwe działanie tych czynników było dostrzegalne dopiero po kilku latach pracy, jednak spustoszenie wywołane w organizmie w większości przypadków było nieodwracalne. Należy wskazać, że ich zniwelowanie to kolejna zaleta postępu technologicznego. 

Czy zawód zecer jest przyszłościowy?

Ze względu na fakt, że zawód zecera zaliczany jest do archaicznych, to żadne szkolenia nie pozwolą na znalezienie pracy na tym stanowisku. Lepszym wyborem będzie wybór pracy na stanowisku składacza tekstu. Choć papierowe wersje książek stają się coraz mniej popularne, to wzrostem zainteresowania cieszą się ich elektroniczne wersje, np. e-booki. Równolegle należy dostrzec, że tworzenie elektronicznych książek, poradników jest o wiele prostsze, dlatego zwiększa się grono potencjalnych autorów, którzy powinni skorzystać z pomocy profesjonalnego składacza tekstów. 

Najczęściej zadawane pytania

Jakie kompetencje przydadzą się do pracy jako zecer?

Zecer musiał być cierpliwy i posiadać rozbudowane wyobrażenia graficzne. Równolegle powinien znać zasady prawidłowej pisowni, oraz znać zasady, które odnoszą się do graficznej budowy tekstu. Są to kwestie, które są oczekiwane także w odniesieniu do składaczy tekstów. 

Jakie są predyspozycje zdrowotne na stanowisku zecer?

Zecer powinien posiadać dobrą kondycję zdrowia. Ze względu na duży hałas, zatrudniane były osoby głuche. 

Jaki jest zakres obowiązków na stanowisku zecer?

Zecer zajmował się składaniem tekstów, poprzez układanie czcionek i symboli w matrycach. Następnie były odbijane na papierze. Współcześnie, składacz tekstów wszelkich poprawek dokonuje w edytorze tekstów. 

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Aleksandra Góral

Redaktor

Redaktor. Content Marketing specialist WhitePress. Specjalista Social Media.

10 komentarzy

Paweł

Paweł

Zastanawiam się, jakie kuracje stosowano dawniej, że tak wiele zawodów związanych z poligrafią miało negatywny wpływ na zdrowie pracowników. Cieszy mnie, że teraz możemy zapewnić swoim pracownikom bezpieczne warunki pracy.
Fronda

Fronda

To ciekawe, że składacz tekstu wymaga podobnych umiejętności, co dawniej zecer. Może to dla kogoś kto jest zainteresowany typografią i edycją tekstu ta praca będzie ciekawą alternatywą?
Zofia Szpok

Zofia Szpok

Pamiętam, że zecerzy mieli bardzo dużą prestiżową pozycję w świecie wydawniczym. Byli uważani za specjalistów od typografii i sztuki języka. Teraz ich miejsce zajęli składacze tekstów, ale ciężko będzie zastąpić tę specjalizację, którą mieli zecerzy.
Sunlight

Sunlight

Bardzo zastanawia mnie, jak będą wyglądać zawody i branże za kilka lat, gdy technologia się jeszcze bardziej rozwinie. Kto wie, może zawody, w które teraz chcemy się kształcić, przestaną istnieć w przyszłości.
Donatello

Donatello

Cieszy mnie, że istnieją kursy i szkolenia dla osób, które chcą pracować jako składacze tekstu. Dzięki temu mamy większy wybór kandydatów, a zatrudnienie specjalisty zajmującego się edycją i składem tekstu jest bardzo ważne dla naszej branży.
Semeniuk

Semeniuk

Współczesne technologie oferują wiele możliwości dla osób, które chciałyby zajmować się składaniem tekstu. Chociaż zawód zecera praktycznie zniknął, to komputerowe składanie tekstu wciąż jest potrzebne w wielu branżach.
7up7up

7up7up

To smutne, że taki ładny i interesujący zawód przestał istnieć. Zastanawiam się, co będzie z innymi zawodami, które mogą być zagrożone przez postęp technologiczny...
Laura

Laura

Dobrze, że zecerzy nie pracują już w takich warunkach, jak kiedyś. To był bardzo wymagający zawód, a negatywne wpływy pracy w hałasie i z ołowiem na zdrowie były nie do przecenienia. Teraz możemy zatrudniać składaczy tekstu, a praca odbywa się w bezpieczniejszych warunkach.
kala

kala

Ciekawe, że zecerzy mieli tak wysokie wymagania co do wykształcenia i umiejętności. W dzisiejszych czasach większość pracodawców oczekuje, że umiejętności nabywa się w trakcie pracy lub na kursach, a nie na studiach.
Fibak

Fibak

Szkoda, że zawód zecera zniknął. To była praca wymagająca ogromnej precyzji i wiedzy w dziedzinie języka i typografii. Niestety, postęp technologiczny zawsze będzie pożerał pewne zawody, a w zamian kreuje nowe.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.