Spis treści
Zobacz także artykuł: Zawody, o których prawie zapomnieliśmy
Felczer – kim jest?
Felczer medycyny to osoba wykonująca zawód medyczny i świadcząca pomoc osobom chorym. Uprawnienia i kwalifikacje felczerów są jednak znacznie mniejsze w porównaniu z lekarzami. Do podstawowych obowiązków felczera należy m.in. wykonywanie badań krwi, przepisywanie recept na podstawowe leki, szczepienie na COVID-19, realizowanie wymazów, wystawianie zwolnień lekarskich czy też stwierdzanie zgonów.
Z racji tego, iż obecnie nie ma możliwości uzyskania uprawnień do wykonywania zawodu felczera oraz spadło zapotrzebowanie na ich usługi, liczba przedstawicieli tej profesji z roku na rok spada.
W dzisiejszych czasach stawia się w medycynie na jak najwyższą jakość usług. Osoby pracujące w ochronie zdrowia muszą wykazywać się rozległą wiedzą medyczną oraz doświadczeniem. Pracownik medyczny posiadający wykształcenie średnie, jakim jest felczer, ma znacznie mniejsze kompetencje od lekarza, który kształcił się przez długie lata. To właśnie powoduje, że zapotrzebowanie na takich pracowników od lat spada.
Jak powinna wyglądać ścieżka kariery felczera?
W chwili obecnej w naszym kraju nie ma możliwości uzyskania kierunkowego wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu felczera. W przeszłości prawo do wykonywania tego zawodu uzyskiwały osoby kończące szkołę felczarską. W dalszym ciągu istnieje jednak możliwość uzyskania stosownych uprawnień za granicą. Jeżeli dyplom potwierdzający posiadanie kwalifikacji do tego zawodu nie zostanie zanegowany przez pracodawcę, uzyskanie pracy będzie możliwe.
Aby wykonywać zawód felczera, należy spełniać także inne kryteria. Mianowicie: posiadać pełną zdolność do czynności prawnych oraz być osobą zdrową. W przypadku, gdy o posadę felczera ubiega się w Polsce obcokrajowiec, musi on także umieć biegle porozumiewać się w języku polskim.
Czy zawód felczera jest ważny?
W związku z tym, iż obecnie w naszym kraju nie funkcjonuje system kształcenia ukierunkowany na przygotowanie do wykonywania zawodu felczera, zasadne wydaje się zadanie pytania o rolę tej profesji w dzisiejszych czasach.
Obecnie zapotrzebowanie na usługi felczerów nie jest zbyt duże. Sytuacja zmieniła się w niewielkim stopniu w pierwszych miesiącach pandemii COVID-19. Wówczas podjęto decyzję, aby oddelegować felczerów do wykonywania testów na koronawirusa a także do przeprowadzania szczepień.
Niestety, mimo tego, osoby posiadające uprawnienia do wykonywania zawodu felczera w dalszym ciągu mają w Polsce spore trudności z uzyskaniem pracy. Jednocześnie wielu ekspertów podkreśla, że w obliczu coraz większych problemów kadrowych w polskim systemie ochrony zdrowia należałoby rozważyć decyzję o przywróceniu systemu kształcenia dla felczerów. Felczerzy mogliby w dużym stopniu odciążyć z wielu obowiązków zarówno lekarzy jak i pielęgniarki czy ratowników medycznych.
Jakie uprawnienia medyczne ma felczer?
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, do kompetencji felczerów należy:
- diagnozowanie chorych,
- przepisywanie podstawowych leków na receptę,
- realizowanie resuscytacji,
- wykonywanie defibrylacji ręcznej,
- stwierdzanie zgonów,
- pobieranie wymazów z gardła,
- sprawowanie opieki medycznej nad pacjentem w czasie transportu,
- wykonywanie płukania żołądka, lewatywy, sondy żołądkowej,
- szczepienie pacjentów na COVID-19,
- wystawianie zwolnień lekarskich,
- okazywanie pomocy lekarzom w sytuacji znacznego wzrostu zachorowań,
- branie czynnego udziału w procesie leczenia pod okiem lekarza specjalisty.
Wynagrodzenie felczera w Polsce i za granicą
Średnia wysokość wynagrodzeń felczerów w Polsce wynosi 4000 złotych brutto. W związku z tym, iż nie jest to zawód cieszący się szczególnie dużą popularnością, nie należy spodziewać się, aby w najbliższych latach pensje felczerów miały znacząco wzrosnąć. Osoby wykonujące zawód felczera za granicą mogą oczywiście liczyć na atrakcyjniejsze warunki wynagrodzenia. W niektórych krajach Unii Europejskiej doświadczeni felczerzy zarabiają nawet 3000 euro miesięcznie.
- przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ),
- placówki świadczące nocną i świąteczną opiekę zdrowotną,
- punkty szczepień,
- punkty wykonywania testów na COVID-19,
- izby wytrzeźwień.
Przyszłość zawodu Felczera
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu profesja felczera była w Polsce bardzo popularna. Obecnie, wraz z rozwojem usług medycznych zapotrzebowanie na usługi świadczone przez felczerów utrzymuje się na dość niskim poziomie. Jednocześnie nie działają już w naszym kraju szkoły kształcące przyszłych felczerów, przez co nie ma możliwości uzyskania uprawnień do wykonywania tego zawodu.
Środowisko felczerów podkreśla jednak, że wyjątkowo trudna sytuacja w systemie ochrony zdrowia spowodowana pandemią COVID-19 pokazała wyraźnie, że felczerzy są nieocenionym wsparciem dla personelu medycznego. Wielu z nich zaangażowało się w wykonywanie testów na COVID-19 a także szczepienie pacjentów.
Warto nadmienić, że w listopadzie 2020 roku opublikowana została petycja do Ministerstwa Zdrowia. Jej autorzy zwrócili się z prośbą o "utworzenie zawodu felczera przedlekarskiego lub powrotu kształcenia felczerów w szkołach średnich". Ich zdaniem powrót do kształcenia felczerów przyczyniłby się do odciążenia personelu medycznego. Niestety, na zmianę w tym względzie nie ma co liczyć. Ministerstwo Zdrowia w swojej odpowiedzi do petycji z dnia 12 stycznia 2021 roku (RKPM.0212.2.2020.PŻ) podkreśliło, że "nie planuje się wznowienia kształcenia przygotowującego do wykonywania tego zawodu". Według argumentacji urzędników rezygnacja z kształcenia felczerów wynikała z "transformacji kształcenia w zawodach medycznych".
Podsumowanie
Stary felczer to osoba posiadająca wykształcenie średnie, która świadczy usługi z zakresu podstawowej opieki medycznej. Do jej kompetencji należy m.in. wykonywanie podstawowych badań, realizowanie testów na COVID-19, stwierdzanie zgonów czy wystawianie zwolnień lekarskich. Obecnie w naszym kraju nie ma szkół kształcących przyszłych przedstawicieli tego zawodu.
