Spis treści
Zgodnie z art. 190 § 1 Kodeksu pracy, młodocianym jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Takich pracowników można zatrudniać tylko w dwóch celach. Mowa tu o przygotowaniu zawodowym, które odbywa się w formie nauki zawodu lub też przyuczenia do wykonywania pracy na określonym stanowisku lub też w innym celu, niemniej jednak tylko i wyłącznie przy pracach lekkich. Niezależnie od formy zatrudnienia pracownika młodocianego, zawierana umowa powinna zawierać wszystkie te elementy, które musi zawierać umowa o pracę podpisywana z pracownikiem dorosłym i dodatkowo konieczne jest wskazanie rodzaju pracy, czasu trwania oraz miejsca odbywania przygotowania zawodowego, jak i sposobu teoretycznego dokształcania się młodocianego.
Badania obowiązkowe
Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest zapewnienie każdemu pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. To zobowiązanie odnosi się również do pracowników młodocianych. Warto zauważyć, że każdy młodociany podlega nie tylko badaniom wstępnym, ale również okresowym czy kontrolnym już w czasie zatrudnienia. Dodatkowym obwarowaniem jest tu fakt, iż podmiot zatrudniający może zatrudnić tylko i wyłącznie takiego młodocianego, który przedstawił świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża jego zdrowiu. Inaczej mówiąc, ustawodawca zakazuje zatrudnienia młodocianego, który nie posiada lub też nie otrzymał stosownego zaświadczenia.
Lekarz orzeka negatywnie
W praktyce może dojść do sytuacji, w której lekarz orzeka, że praca na danym stanowisku zagraża zdrowiu młodocianego pracownika. Kwestia ta uregulowana jest w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 201 § 2: ?Jeżeli lekarz orzeknie, że dana praca zagraża zdrowiu młodocianego, pracodawca jest obowiązany zmienić rodzaj pracy, a gdy nie ma takiej możliwości, niezwłocznie rozwiązać umowę o pracę i wypłacić odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia?. W żadnym przypadku pracodawca nie może narażać młodocianego i pozostawić go na dotychczasowym stanowisku pracy.
Tylko niektóre prace
Młodociany pracownik chroniony jest również w zakresie prac, które może on wykonywać. Warto zauważyć, że podmiot zatrudniający nie może zatrudniać pracowników młodocianych przy pracach wzbronionych. Wykaz takich znaleźć można w rozporządzeniu z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudnienia przy niektórych z tych prac. Wśród tych wymienić można między innymi prace z nadmiernym wysiłkiem fizycznym czy też transportem ciężarów, prace wykonywane w hałasie lub drganiach, jak i prace w obciążającym organizm mikroklimacie. Pracownik młodociany nie może też świadczyć pracy pod ziemią lub w podwyższonym czy obniżonym ciśnieniu.
W stosunku do pracowników młodocianych obowiązuje również inny czas pracy. Mowa tu o tym, że czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę (art. 202 § 1), zaś czas pracy młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę (art. 202 § 2). Do tego czasu wliczony jest też czas nauki, jaką młodociany pracownik odbywa w danym dniu. Warto przy tym pamiętać, że pracownik młodociany ma też większe prawa co do przerw. Mowa tu o tym, że jeżeli dobowy wymiar jego czasu pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny, to ma on prawo do przerwy, która trwa nieprzerwanie 30 minut. Dodatkowo przerwa ta wliczana jest do czasu pracy.
Młodociany nie pracuje dłużej
Ochrona pracowników młodocianych przejawia się też w fakcie, iż nie mogą oni pracować w godzinach nadliczbowych czy porze nocnej, przy czym ta ostatnia przypada pomiędzy godzinami 22:00 a 6:00. Z punktu widzenia pracodawcy istotne jest, że zakaz ten jest zakazem bezwzględnym. Oznacza to tyle, że nie zostały przewidziane od niego żadne wyjątki. Inaczej mówiąc, zgoda młodocianego wyrażona nawet na piśmie czy też jakiekolwiek warunki szczególne nie mogą być podstawą do tego, że pozostanie on w pracy dłużej lub też będzie świadczył pracę w godzinach nocnych.
Więcej o ochronie pracowników w artykule: Na czym polega ochrona pracowników młodocianych?
To może Cię również zainteresować