Informacje o pracy zmianowej można znaleźć w Kodeksie pracy. Zgodnie z art. 128 § 2 pkt 1 przez pracę zmianową należy rozumieć ?wykonywanie pracy według ustalonego rozkładu czasy pracy przewidującego zmianę pory wykonywania pracy przez poszczególnych pracowników po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni?. Z tego właśnie względu przyjmuje się, że zastosowanie pracy zmianowej łączy się z pewnymi niedogodnościami dla pracodawcy. Przed wszystkim musi on liczyć się z koniecznością ustalania grafików dla każdego ze swoich podwładnych.
Jak wprowadzić system zmianowy?
Naturalnym jest, że pracodawca powinien poinformować swoich pracowników o tym, że wprowadza do zakładu pracy system zmianowy. Aby zrobić to zgodnie z literą prawa, konieczne jest ustalenie systemu i rozkładu czasu pracy w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu o czasie pracy. Ostatnia możliwość odnosi się przy tym do tych pracodawców, którzy nie są objęci układem zbiorowym pracy i nie są zobowiązani przepisami do samodzielnego ustalania regulaminu pracy.
Praca zmianowa ? co istotne ? może być stosowana w każdym systemie czasu pracy. Można ją wprowadzić do systemu podstawowego, równoważnego czy w ruchu ciągłym. Rozwiązanie takie doceniają przede wszystkim ci pracodawcy, których firmy ? z uwagi na specyfikę działalności ? muszą być otwarte w niedzielę i święta.
Jak planować pracę na zmiany?
Pracodawca, który chce w swojej firmie wprowadzić pracę na zmiany, powinien sporządzić harmonogram. Ten powinien być przygotowywany na dany okres rozliczeniowy. Konieczne jest zatem nie tylko wskazanie konkretnych dni i godzin świadczenia pracy poszczególnych pracowników, lecz także podanie do wiadomości zatrudnionych informacji o dniach wolnych. Przy tych ostatnich pracodawca ma obowiązek wskazać również, czy udzielany dzień wolny jest w zamian np. za pracę w niedzielę.
Wdrożenie pracy zmianowej, jak wskazano powyżej, łączy się z pewnymi niedogodnościami. Mowa przede wszystkim o tym, że pracodawca jest zobowiązany ustalać grafik dla poszczególnych pracowników i to na danym okres rozliczeniowy. Warto przy tym pamiętać, że przepisy dokładnie precyzują, w jaki sposób należy obliczyć wymiar czasu pracy zatrudnionych w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy
Zagadnienie pracy na zmianę nie dla każdego pracodawcy jest oczywiste. Warto zatem pamiętać o kilku kwestiach. Ponieważ praca zmianowa może zostać zastosowana w każdym systemie pracy, należy stosować zasadę przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy. W praktyce zatem pracownik może wykonywać polecenia służbowe swojego przełożonego przez 6 lub nawet 7 dni w tygodniu (jeżeli pracodawca otwiera firmę również w niedzielę lub święta). Ponieważ jednak pracownik ma prawo do wypoczynku, stosowanie pracy zmianowej wymaga od pracodawcy zrekompensowania dni pracy zatrudnionego innymi wolnymi dniami tygodnia. W innym przypadku podmiot zatrudniający może narazić się na zarzut łamania praw pracowników.
Gdy mowa o wypoczynku, konieczne jest podkreślenie, że odpoczynek osób zatrudnionych i wykonujących pracę zmianowej może trwać krócej niż 35 godzin, ale ? zgodnie z art. 133 § 2 Kodeksu pracy ? tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny.
To może Cię również zainteresować