Wynagrodzenie - przepisy i rodzaje

Co składa się na płacę minimalną?

22 grudnia 2022

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 11 głosów

11 głosów

19 komentarzy
Co składa się na płacę minimalną?
Ile wynosi najniższa krajowa? W 2022 roku płaca minimalna wynosi dokładnie 3010 zł brutto. W roku 2023 zostanie ona podniesiona aż dwukrotnie. Czy pojęcie płacy minimalnej jest równoznaczne z wynagrodzeniem zasadniczym? Niekoniecznie i powinni o tym pamiętać pracodawcy.

Z czego składa się na minimalne wynagrodzenie?

Kontrowersje wokół minimalnego wynagrodzenia za pracę są olbrzymie. Co roku rząd podaje aktualną wysokość płacy minimalnej i co roku przez media przetacza się dyskusja, czy ustanawianie takiej płacy ma sens. To ciekawe pytanie; zasadniczo celem takiego wynagrodzenia jest, aby pozwalało ono na zabezpieczenie podstawowego bytu pracownika i jego rodziny. Tyle w teorii, gdyż w praktyce zgodni są wszyscy – wynagrodzenie na tym poziomie nie pozwala na godne życie.

Abstrahując jednak od wysokości wynagrodzenia, pracodawcy często mylą dwa pojęcia, czyli wspomnianą płacę minimalną i wynagrodzenie zasadnicze. Terminy te nie mają tego samego znaczenia.

Czym jest wynagrodzenie zasadnicze?
Jest to główny i obowiązkowy składnik pensji, stałe wynagrodzenie pracownika, zwykle określone według stawki miesięcznej i podane w mowie o pracę. Nie wliczają się w nie dodatki, premie i nagrody.

Warto wiedzieć, że na minimalne wynagrodzenie za pracę może składać się zarówno pensja zasadnicza, jak i wszelkie dodatki, które pracodawca przewiduje (np. premia). Z tego też względu kwota minimalnego wynagrodzenia nie zawsze musi zostać wprost zapisana w umowie. W zależności od firmy stosuje się różne kalkulatory wynagrodzenia, a miesięczna stawka wraz z dodatkami, jeśli przysługują pracownikowi, musi być co najmniej taka sama jak określona prawem na dany rok najniższa krajowa.

Pełen etat i minimalne wynagrodzenie za pracę

A zatem wysokość wynagrodzenia pracownika, który świadczy pracę w pełnym wymiarze godzin, nie może być niższa od minimalnego krajowego wynagrodzenia za pracę. W 2020 roku jest to kwota 2600 zł brutto. W praktyce oznacza to, że pracownik, który podpisał umowę o pracę, nie może zarabiać mniej (gdy świadczy pracę przez 8 godzin dziennie w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy).

Z punktu widzenia specjalistów, którzy zajmują się problemem wynagrodzeń pracowników od strony teoretycznej, warto znów podkreślić, że powyższa kwota nie musi bezpośrednio wynikać z zawartej przez strony umowy. W dokumencie podpisanym przez pracodawcę i pracownika znaleźć może się niższa kwota (jako płaca zasadnicza) i zapis o dodatkowym wynagrodzeniu, które jest premią.

Szukasz pracy?

Pracownik produkcji okien z PCV

FIRMA OKMAR-PLASTIK

  • Bielsko-Biała
Dodana

(PS) Sprzedawca do cukierni

SGP APT Sp. z o.o.

  • Międzyrzecz
Dodana
Dodana
Aplikuj bez CV
Dodana

(PS) Sprzedawca do cukierni

SGP APT Sp. z o.o.

  • Ośno Lubuskie
Dodana

Od lat ze względu na rozwój gospodarki i rynku pracy w Polsce pensja minimalna ustanawiana przez rząd rośnie z każdym rokiem. 

Wzrost płacy minimalnej w Polsce 2000-2020 diagram

Źródło: ZUS za: https://selectednews.info/pl/placa-minimalna-2020-ile-wyniesie-najnizsza-krajowa-w-polsce-zarobki-brutto-i-netto/

Składniki wynagrodzenia

Powyższa zasada ma swoje odzwierciedlenie w sposobie liczenia wynagrodzenia. W praktyce bowiem do wynagrodzenia pracownika wlicza się takie elementy, jak: wynagrodzenie podstawowe, wszelkiego rodzaju premie, nagrody czy wyróżnienia finansowe, jakie zostały przyznane pracownikowi oraz dodatki (np. dodatek stażowy). Ponadto, w przypadku pracowników, którzy świadczą pracę w godzinach nadliczbowych, trzeba będzie do pensji wliczyć wszelkie dodatkowe pieniądze otrzymywane z tego tytułu.

Zapamiętaj!
Kwota brutto wynagrodzenia nie jest tą, którą otrzymujesz finalnie – obejmuje oskładkowanie i podatki. Aby wyliczyć, ile dostajesz na rękę oraz porównać kwotę netto i brutto pensji, warto skorzystać z różnych dostępnych w sieci kalkulatorów.

Wspomnijmy też o wynagrodzeniu za czas, w którym pracownik faktycznie nie wykonywał pracy (np. przebywanie na zwolnieniu lekarskim czy urlopie macierzyńskim), a za który również należy mu się wypłata. Dopiero wszystkie te elementy składają się na pensję pracownika i łącznie mają spełniać wymóg wysokości najniższego wynagrodzenia.

Zmiana umowy nie zawsze jest konieczna

Z punktu widzenia pracowników pojawia się jeszcze inne pytanie związane z wynagrodzeniem minimalnym. Zasadniczo bowiem, gdy dochodzi do zmiany warunków pracy lub płacy, pracodawca powinien przygotować wypowiedzenie zmieniające. Czy w przypadku zmiany wysokości płacy minimalnej również jest to konieczne?

Video

Czy w przypadku zmiany wysokości płacy minimalnej również jest to konieczne? Okazuje się, że sprawa nie jest prosta, wszystko zaś zależy wyłącznie od tego, czy w umowie, którą podpisały strony, znalazł się zapis, że pracownik za swoją pracę będzie otrzymywał wynagrodzenie minimalne. Jeżeli tak, to nie jest konieczne przygotowywanie wypowiedzenia zmieniającego, gdyż pod tym pojęciem rozumiana jest aktualnie obowiązująca wysokość minimalnej krajowej. Wówczas zmiana warunków płacy nie ma miejsca. Pracownik wciąż otrzymuje płacę minimalną, której wysokość po prostu uległa zmianie zgodnie z aktualizacjami prawnymi.

Jeżeli jednak w umowie znajdują się inne zapisy, np. dokładna kwota niespełniająca już normy, to konieczne będzie poczynienie odpowiednich zmian.

Wyższe wynagrodzenie pracownika a koszty pracodawcy

Wyższe wynagrodzenie minimalne wiąże się również z faktem, że pracodawca musi liczyć się z wyższymi kosztami po swojej stronie. Zgodnie z wyliczeniami specjalistów w przypadku pracownika, który świadczy pracę w roku 2022 za 3010 zł brutto, całkowity koszt jego zatrudnienia dla pracodawcy to 3 626,46 PLN. Oznacza to faktycznie, że wraz z podniesionym minimalnym wynagrodzeniem wzrastają koszty zatrudnienia i ten fakt może negatywnie odbić się na trudnym już rynku pracy.

Co wchodzi w skład minimalnego wynagrodzenia?

Minimalne wynagrodzenie otrzymuje nawet 1,4 mln Polaków. Jego kwota jest odgórnie ustalana przez nasze Państwo i każdy pracodawca powinien jej przestrzegać, czyli nie może zaproponować pracownikowi na umowie o pracę niższej pensji.

W skład minimalnego wynagrodzenia wchodzi kilka elementów. Przede wszystkim jest to wynagrodzenie zasadnicze, które może przyjmować różne formy, zależne od stanowiska i specyfiki pracy w danym przedsiębiorstwie.

Sposoby wyliczania wynagrodzenia zasadniczego
Wysokość wynagrodzenia określana może być w wymiarach:
  • miesięczny,
  • akordowy,
  • prowizyjny,
  • godzinowy.

Kolejnym składnikiem są dodatki do wynagrodzenia zasadniczego. To na przykład dodatkowe pieniądze za długi staż pracy w danej firmie, uciążliwe warunki pracy czy pełnione dodatkowe funkcje przez danego pracownika. Płaca zasadnicza może być również powiększona o nagrody i premie regulaminowe czy dodatek wyrównawczy przeznaczony dla osób np. cierpiących na chorobę zawodową. Wszystkie powyższe składniki muszą dać kwotę wynoszącą przynajmniej tyle, ile wynosi aktualnie obowiązująca minimalna krajowa.

Czego nie można wliczać do minimalnej pensji?

Kwota najniższego wynagrodzenia nie może zawierać pewnych dodatków, które powinny zostać wypłacone jakby poza minimalną pensją. Są to na przykład:

  • nagrody jubileuszowe,
  • odprawy,
  • wynagrodzenie za pracę w porze nocnej,
  • świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Należy także pamiętać, że jeśli w danym miesiącu pracownikowi z wyliczeń wychodzi niższa kwota niż minimalna krajowa, bo np. tak wynika z rozkładu pracy, to pracodawca ma obowiązek wyrównać jego wynagrodzenie do najniższej krajowej. W przeciwnym wypadku postąpiłby niezgodnie z prawem.

To może Cię również zainteresować

Płaca minimalna - jak jest ustalana?

Najczęściej zadawane pytania

Ile wynosi wynagrodzenie minimalne w 2022 roku?

W Polsce od 1 stycznia 2022 roku obowiązuje wynagrodzenie minimalne w wysokości 3010 zł brutto.

Co to jest minimalna płaca?

Minimalna krajowa jest to ustawowa minimalna wysokość wynagrodzenia za pracę w pełnym wymiarze godzin na umowie ze stosunkiem pracy. Pracodawca nie może wypłacać pracownikowi mniej, niż wynosi aktualna obowiązująca minimalna pensja.

Czym się różni minimalne wynagrodzenie od wynagrodzenia zasadniczego?

Wynagrodzenie zasadnicze to główny i obowiązkowy składnik pensji, określany zwykle w stawce miesięcznej, w którego skład nie wchodzą dodatki, premie itp. Nie musi być on tożsamy z płacą minimalną: pracownik może mieć w umowie np. wynagrodzenie zasadnicze niższe niż minimalna krajowe, które jednak uzupełniane jest poprzez dodatki i premie.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

19 komentarzy

Emilia

Emilia

co za głupoty piszecie... przecież dodatek stażowy nie wchodzi do najniższej krajowej już od 01.01.2020 rokuuuu!!!!
Jurek

Jurek

Dzięki za wyjaśnienie, jakie składniki wchodzą w skład minimalnego wynagrodzenia. To pomaga zrozumieć, jakie kwoty mogę oczekiwać przy różnych umowach o pracę.
działacz

działacz

Podniesienie minimalnego wynagrodzenia to dla mnie dodatkowy wydatek, ale rozumiem, że to ważne dla pracowników. Ważne jednak, żeby rząd nie przesadzał z podnoszeniem i nie uniemożliwiał nam prowadzenia biznesu.
Pamela

Pamela

Dobrze wiedzieć, że na minimalne wynagrodzenie składa się nie tylko podstawa, ale także wszelkie dodatki i premie. Taka wiedza może przydać się podczas negocjacji warunków pracy.
Aga

Aga

Co to jest płacą minimalna jeśli jest 3600 i wto wchodzi premia i inne dodatki to co to jest za pensja żeby nie zarobić 3000 zł a pracować trzeba za dwóch
Aga

Aga

Co to jest płacą minimalna jeśli jest 3600 i wto wchodzi premia i inne dodatki to co to jest za pensja żeby nie zarobić 3000 zł a pracować trzeba za dwóch
Mokka

Mokka

Jako osoba bezrobotna muszę powiedzieć, że podniesienie minimalnego wynagrodzenia może zwiększyć szanse na znalezienie pracy. Mam nadzieję, że pracodawcy zaczną cenić pracowników i oferować im godne wynagrodzenie.
Karny

Karny

Cieszę się, że rząd podnosi minimalne wynagrodzenie za pracę. To uczciwe, żeby każdy pracownik miał zagwarantowaną pewną kwotę za swój trud.
Janusz

Janusz

Wa jeżeli pracodawca zabiera całą premię za to że ktoś zachorował 1 lub 2 dni to jak wtedy z tą płacą minimalną??
Ruda 102

Ruda 102

Ten kto tworzył to prawo napewno nie miał dobra pracownika na sercu. Najniższa krajowa to powinno być to co Ci muszą dać bez dodatków a nie takie okradanie!
Hela

Hela

np wynagrodzenie zasadnicze wynosi 2000 zł dodatki za lata pracy 20 procent czyli 400 zł premia 700 zł Można to tak rozdzielić , nie musi być zasadnicze przynajmniej najniższe ?
lisptick

lisptick

Co się składa na to nikogo nie obchodzi bo każdy realnie wie, że pracuje nie na swoje. Tak to wygląda.
Sprzataczka

Sprzataczka

W szkołach pracownicy obsługi mają płacę zasadniczą niższą niż minimalną krajową do tego doliczany jest dodatek stażowy i premie tak by stworzyć minimalną krajową z dodatkami Więc na pełnym etacie zarabia się minimalną pomniejszoną o podatek i składki. Czyste okradanie osób z najniższym uposazeniem
Gas

Gas

Czy dodatek za pracę w niedzielę jest wliczany do najniższego wynagrodzenia? U mnie w firmie wszyscy dostali podwyżki aby mieć najniższą lub dopłaca im się a ja ponieważ mam dopłatę za nedzielę nie dostałem nic. Czy to zgodne z prawem?
Clouchard

Clouchard

Minnimalne wynagrodzenie to minimum egzystencji. Polecam definicje me. Z publicznych pieniedzy dla niezdolnego do samodzielnej egzystencji (tylko koszty osobowe) 1200+500+215+2475(1830 netto)+950(opieka wytchnieniowa).Jakie pieniadze uzyska z innych zrodeł ?
Roland

Roland

Warto znać takie informacje bo potem przychodzi kasa a na pasku jest duża kwota. Każdy przecież chciałby zarabiać to co ma w brutto by było do ręki, a nie tak jak jest teraz jednak widać co idzie z tej kwoty.
Cecylia

Cecylia

Co wchodzi w skład minimalnego wynagrodzenia - jest to ujęte w tym artykule. Minimalna płaca w 2019 r. wynosi 2250 zł brutto (ok. 1634 zł na rękę) minimalna stawka godzinowa wyniesie 14,70 zł brutto.
Roland

Roland

Wynagrodzenie podstawowe ustalono na podstawie: stawki wynagrodzenia godzinowego odpowiedniej klasy pracy i liczby godzin przepracowanych w kategorii zawodu.
Rakim

Rakim

Wszystko czytelnie i składnie opisane. W ten sposób człowiek wreszcie może zorientować się co to znaczą hieroglify na pasku wynagrodzenia. Teraz jakoś jest czytelniej.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.