Ochrona wynagrodzenia, czyli dbaj o podwładnego

Pieniądze, które zarabia pracownik tytułem wykonywania pracy powinny być wypłacane mu co najmniej raz w miesiącu. Ustawodawca dopuszcza przy tym możliwość wypłacenia przez pracodawcę pensji w kolejnym miesiącu ? tu granicznym dniem jest jego 10 dzień. Warto zauważyć, że tak szeroka ochrona wynagrodzenia przez ustawodawcę jest uzasadniona. Trzeba wskazać, że wynagrodzenie za pracę ma m.in. funkcję alimentarną. Oznacza to, że pensja jest najczęściej głównym (a czasem nawet jedynym) źródłem utrzymania nie tylko pracownika, ale całej jego rodziny. Z tego względu tak ważne jest, aby każdy pracodawca orientował się, w jaki sposób może prawidłowo chronić wynagrodzenie swojego podwładnego.

Ochrona, czyli co?

Prawna ochrona wynagrodzenia została szczegółowo uregulowana w Kodeksie pracy. Zgodnie z przepisami, które się tam znajdują pracodawca musi pamiętać o:

• określeniu zasad wypłaty świadczenia należnego pracownikowi,
• ograniczeniach, jakie ustawodawca ustanowił w zakresie dysponowania wynagrodzeniem przez pracownika,
• ograniczeniu możliwości dokonywania potrąceń z pensji.

Warto zauważyć, że w Kodeksie pracy ustawodawca nie posługuje się pojęciami ?wynagrodzenie brutto? i ?wynagrodzenie netto?. Pracodawca, przed dokonaniem wypłaty pieniędzy wypracowanych przez zatrudnionego, ma jednak obowiązek potrącić mu z pensji zarówno składki na ubezpieczenia (odprowadzane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych), jak i podatek dochodowy (odprowadzany do właściwego urzędu skarbowego).

Gdzie i kiedy wypłata?

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest dokładne określenie tego, gdzie i kiedy pracownik może odebrać swoje wynagrodzenie. Osoba zatrudniona ? na piśmie ? powinna otrzymać stosowną informację w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę. Zgodnie z art. 29 § 3 Kodeksu pracy pismo przygotowane przez przedsiębiorcę powinno zawierać informacje o:

• obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
• częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę,
• wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego,
• obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
• układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty, a jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy ? dodatkowo o porze nocnej, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Wynagrodzenie za pracę zasadniczo pracodawca powinien wypłacić do rąk własnych pracownika, choć nic nie stoi na przeszkodzie, aby podmiot zatrudniający przelał pieniądze na rachunek bankowy wskazany przez zatrudnionego.

Potrącenia do pewnej wysokości

Z wynagrodzenia za pracę mogą być potrącane określone należności. Ważne jest jednak to, aby pracodawca pamiętał, że nie ma on w tym zakresie pełnej dowolności. Zgodnie z przepisami możliwe jest potrącanie tylko tych należności, które zostały wymienione w Kodeksie pracy i to do określonej wysokości. Zgodnie z art. 87 możliwe jest potrącenie tylko takich należności, jak:

• sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
• sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• zaliczki pieniężne, które zostały udzielone pracownikowi,
• kary pieniężne przewidziane w art. 108.

We wskazanym artykule ustawodawca określił również maksymalne granice potrąceń (np. w przypadku świadczeń alimentacyjnych jest to 3/5 wysokości wynagrodzenia, zaś w przypadku kar pieniężnych 1/10 wysokości wynagrodzenia).

Pracownik zawsze otrzyma wynagrodzenie

Warto wskazać, że ochrona wynagrodzenia zastosowana przez ustawodawcę odnosi się również do dysponowania przez pracownika pensją, która mu się należy. Przede wszystkim nie może on zrzec się swojego prawa do wypracowanego wynagrodzenia ? pracodawca jest zawsze zobowiązany mu takie wypłacić. Zakaz ten rozciąga się przy tym na wszelkie wymagane roszczenia płacowe.