Pracodawca - prawa i obowiązki

Zasady zwolnienia dyscyplinarnego - kluczowe informacje

6 października 2023

4 z 5

Ocena: 4 z 5 | 6 głosów

6 głosów

3 komentarze
Zasady zwolnienia dyscyplinarnego - kluczowe informacje
Rozstanie z pracownikiem nigdy nie jest proste, ale czasem staje się konieczne. Jednym ze sposobów na zakończenie współpracy jest zwolnienie dyscyplinarne. Poznaj jego warunki, konsekwencje i prawo odwołania się. Informacje w pigułce dla pracowników i pracodawców.

Przesłanki do zwolnienia dyscyplinarnego

Nie każde zachowanie czy niedopełnienie obowiązków będzie równoznaczne z podstawą do rozwiązania zawartej z pracownikiem umowy bez wypowiedzenia.

Zgodnie z art. 52 § 1 Kodeksu pracy pracodawca ma prawo rozwiązać nawiązany stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

  • ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
  • popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia jego dalsze zatrudnienie na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Jednocześnie należy pamiętać, że jednym z podstawowych obowiązków każdej osoby zatrudnionej jest świadczenie pracy w sposób staranny i sumienny. Pracownicy powinni więc bezwzględnie przestrzegać regulaminów, które obowiązują w zakładzie pracy oraz czasu pracy czy przepisów z zakresu BHP.

Jakie naruszenia pracownicze kwalifikują się do zwolnienia dyscyplinarnego?

Ustawodawca w kodeksie pracy nie sprecyzował pojęcia „ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych”. Dlatego pracodawca podczas podejmowania decyzji powinien wesprzeć się praktyką i orzecznictwem. Przyjmuje się, że z rażącym naruszeniem mamy do czynienia gdy pracownik działał lub zaniechał swoich obowiązków w sposób umyślny. Przykładem może być spożywanie alkoholu w miejscu pracy lub kradzież, której pracownik dokonał na szkodę swojego pracodawcy.

Znacznie mniej kontrowersji wywołuje drugi punkt. W tym przypadku, aby uznać, że wina leży po stronie pracownika, przestępstwo musi zostać popełnione w trakcie trwania stosunku pracy. Przestępstwo powinno zostać stwierdzone prawomocnym wyrokiem. Ważne jest też, aby fakt popełnienia przestępstwa i jego charakter dyskwalifikował zatrudnionego z dalszego wykonywania obowiązków na danym stanowisku.

Wypowiedzenie dyscyplinarne – czas reakcji na naruszenie

Zgodnie z zapisami rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca po uzyskaniu przez pracodawcę wiadomości o okolicznościach uzasadniających rozwiązanie umowy. Warto zauważyć, że tę zasadę odnosi się zarówno do pracodawcy, który jest osobą fizyczną, jak i takiego, który nie wykonuje czynności osobiście, ale zatrudnia kadrę zarządzającą zakładem pracy w jego imieniu.

Termin liczy się od daty, w której osoba decyzyjna i upoważniona do podpisywania oraz rozwiązywania umów uzyskała wiadomość o nagannym zachowaniu pracownika.

Szukasz pracy?

Inżynier ds. Automatyki

MPP Cyfrowa Foto

  • Rzeszów
Dodana
Dodana
Dodana

Operator wózka widłowego z UDT

Domino Polska Sp. z o. o.

  • Kąty Wrocławskie
Dodana

Jeszcze inaczej kwestia ta wygląda wówczas, gdy mowa o wieloosobowych organach zarządzających jednostką organizacyjną. W takiej sytuacji termin biegnie od momentu, w którym o nadużyciu pracownika dowiedział się jeden z członków tego organu. Warto przy tym dodać, że ewentualna zmiana w składzie osobowym organu zarządzającego nie wpływa na bieg terminu – nie rozpoczyna się on od nowa.

Video

Wina pracownika musi być jednoznaczna

Z punktu widzenia zainteresowanych stron, zwłaszcza zaś pracodawcy, istotne jest to, aby przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika została ustalona w taki sposób, aby nie budziła żadnych wątpliwości. W ten sposób podmiot zatrudniający może uniknąć oskarżenia o kierowanie się niepełnymi informacjami przy podejmowaniu decyzji.

Aby pracodawca nie podejmował decyzji w pośpiechu, ustawodawca przewidział kilka zasad, które odnoszą się do wyżej wymienionych powodów uzasadniających natychmiastowe rozstanie się z podwładnym:

  • jeżeli pracownik nie wypełniał swoich obowiązków wielokrotnie (mowa wówczas o ciągu zdarzeń), to termin 1 miesiąca liczy się od ostatniego zdarzenia,
  • przy przestępstwie popełnionym przez pracownika termin liczy się od dnia uzyskania o nim wiedzy,
  • bieg terminu 1 miesiąca liczy się również od dnia, w którym pracodawca dowiedział się o tym, że jego podwładny z własnej winy utracił uprawnienia niezbędne do prawidłowego wykonywania zadań służbowych (np. utrata prawa jazdy z uwagi na jazdę pod wpływem alkoholu przez kierowcę zawodowego).

W każdym z tych przypadków ustanowienie takiego terminu pozwala pracodawcy na dokładne zapoznanie się ze sprawą i wysłuchanie swojego podwładnego. Na podstawie zgromadzonych informacji podmiot zatrudniający może podjąć decyzję o formie rozstania się z pracownikiem.

W przypadku rozwiązania umowy bez wypowiedzenia muszą zachodzić przesłanki, które będą uzasadniały pożegnanie się z podwładnym w taki właśnie sposób. W praktyce oznacza to, że pracodawca powinien dokładnie zapoznać się z wytycznymi, które znajdują się w kodeksie pracy. Ustawodawca bowiem bardzo dokładnie wskazał, kiedy rozwiązanie umowy o pracę w takim trybie będzie w pełni uzasadnione.

Aspekt Opis
Ciężkie naruszenie obowiązków Pracownik działał lub zaniechał swoich obowiązków w sposób umyślny, na przykład spożywając alkohol w miejscu pracy lub dokonując kradzieży.
Zawiniona utrata uprawnień Pracownik doprowadził do utraty uprawnień, które są mu niezbędne do wykonywania pracy, na przykład prawo jazdy zawodowego kierowcy.
Proces odwoławczy Pracownik może odwołać się od decyzji o zwolnieniu dyscyplinarnym, jeżeli pracodawca nie dotrzymał określonych warunków.

Zawiniona utrata uprawnień a zwolnienie dyscyplinarne

Dyscyplinarnie z pracownikiem można rozstać się również wówczas, gdy doprowadził on do utraty uprawnień, które są mu niezbędne, aby wykonywać swoją pracę w sposób rzetelny. Dobrym przykładem jest utrata prawa jazdy z uwagi na prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu przez zawodowego kierowcę. W takiej sytuacji pracodawca nie ma obowiązku dalej go zatrudniać, gdyż kierowca – przez swoje niedbalstwo – doprowadził do sytuacji, w której nie może dalej w sposób prawidłowy wykonywać swojej pracy.

Pamiętaj, że jako pracownik masz prawo odwołać się od decyzji o zwolnieniu dyscyplinarnym, jeśli uważasz, że pracodawca nie dotrzymał określonych warunków.

Pracodawca, który zamierza rozwiązać ze swoim podwładnym umowę o pracę bez wypowiedzenia i to niezależnie od powodu, powinien swoją decyzję skonsultować z reprezentujące osobę zatrudnioną zakładową organizacją związkową.

Kiedy i jak może odwołać się pracownik?

Ustawodawca przyznaje każdemu zatrudnionemu prawa, a jednym z nich jest możliwość odwołania się od decyzji pracodawcy w zakresie otrzymania zwolnienia dyscyplinarnego. Takie odwołanie będzie uznane tylko wówczas, jeżeli pracodawca nie dotrzymał powyższych warunków. W takiej sytuacji pracownik powinien dochodzić swoich praw przed sądem.

Zgodnie z zapisami, które znajdują się w kodeksie pracy, osoba zatrudniona może wnioskować o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach lub wnieść o przyznanie jej odszkodowania w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. O słuszności zarzutów i ewentualnym przyznaniu odszkodowania decyduje sąd.

Dodatkowe informacje o zwolnieniu dyscyplinarnym

  • Zwolnienie dyscyplinarne jest najcięższą sankcją, jaką pracodawca może nałożyć na pracownika. Nie tylko kończy stosunek pracy, ale również może wpłynąć na przyszłe możliwości zatrudnienia pracownika.
  • Zwolnienie dyscyplinarne nie wymaga okresu wypowiedzenia i następuje natychmiast po decyzji pracodawcy.
  • Zwolnienie dyscyplinarne może nastąpić wobec pracownika, który jest na urlopie lub na zwolnieniu lekarskim.
  • Według danych Głównego Urzędu Statystycznego zwolnienia dyscyplinarne stanowią mniej niż 1% wszystkich zakończonych umów o pracę w Polsce.

Podsumowanie

Podstawy do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia muszą być jednoznaczne i zgodne z kodeksem pracy. Mogą to być ciężkie naruszenia obowiązków pracowniczych, popełnienie przestępstwa w trakcie zatrudnienia lub utrata niezbędnych uprawnień do pracy. Konieczne jest przestrzeganie określonych terminów oraz zasad procesu reakcji na naruszenie. Pracownik ma prawo odwołać się od decyzji pracodawcy w przypadku niespełnienia wymogów. Zwolnienie dyscyplinarne ma poważne konsekwencje, wpływając na przyszłe możliwości zatrudnienia.

To może Cię również zainteresować

Zwolnienie dyscyplinarne - Kodeks Pracy art. 52

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Anna Różak

Copywriterka, autorka głównie dla branży HR. Piszę o rekrutacji, benefitach pracowniczych, jestem na bieżąco ze zmianami w prawie pracy.

Prywatnie mnóstwo czytam i opiekuję się najpiękniejszym kundelkiem po tej stronie Wisły.

3 komentarze

Marian

Marian

Dyscyplinarka to coś najgorszego. Musi być poważna jakaś przyczyna, że pracodawca zwalnia dyscyplinarnie (KP art-52). Musi mieć 100% uzasadnienie i być pewnym, że robi to zgodnie z przepisami.
Jaś

Jaś

Jak pracodawca zwalnia pracownika dyscyplinarnie, to musi na ten fakt naprawdę zasłużyć pracownik. Przecież nie można zwolnić dyscyplinarnie pracownika za "byle co". Może pracownik odwołać się do zw. zawodowych, sądu....
Monsun

Monsun

Pracownik zwolniony z pracy otrzymuje wynagrodzenie za wykonanie pełnej pracy w ciągu tak wielu godzin, jak jest to konieczne do jego wykonania. Trzeba wiedzieć jak zwalniać.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.