Spis treści
Minimalne wynagrodzenie za pracę
Często słyszymy terminy takie jak "minimalne wynagrodzenie za pracę" czy "stawka minimalna". Ale co to tak naprawdę oznacza dla pracowników? Minimalne wynagrodzenie to najniższa pensja, jaką pracownik może otrzymać za pełny miesiąc pracy na pełnym etacie. Jest ona ustalana przez rząd i stanowi ochronę pracowników przed niskim wynagrodzeniem. Przy ustalaniu minimalnego wynagrodzenia uwzględnia się takie czynniki jak inflacja, wzrost gospodarczy, czy też poziom wynagrodzeń na rynku pracy.
Płaca minimalna brutto
Płaca minimalna brutto to kwota, którą pracodawca wypłaca pracownikowi przed odliczeniem składek na ubezpieczenia społeczne i podatku dochodowego. Warto pamiętać, że to jest kwota, którą często widzimy podawaną jako wynagrodzenie minimalne. Jest ona jednak inna od kwoty, którą otrzymujemy faktycznie na rękę - to tzw. wynagrodzenie minimalne netto.
Wynagrodzenie minimalne netto
Wynagrodzenie minimalne netto to kwota, która zostaje po odliczeniu wszystkich obciążeń z pensji brutto. Różnica pomiędzy kwotą brutto a netto może być znacząca, dlatego zawsze warto sprawdzić, jaka jest aktualna wysokość minimalnego wynagrodzenia netto. Pracownicy powinni pamiętać, że ich prawem jest otrzymywanie wynagrodzenia nie niższego niż ustalone minimalne wynagrodzenie netto.
Kto może liczyć na pensję minimalną?
Przedstawiciel handlowy ds. gastronomii
Farutex Sp. z o.o.
- Zielona Góra
Operator wózka widłowego typu Reach truck
Timing Sp. z o.o.
- Wrocław
Operator wózka widłowego typu Reach truck
Timing Sp. z o.o.
- Wrocław
Sortowanie paczek**TYGODNIÓWKI**24/h**Bielsko-Biała
TWG Polska Sp. z o.o.
- Jaworze
- 24-25 zł / h
Sortowanie paczek**TYGODNIÓWKI**24/h**Bielsko-Biała
TWG Polska Sp. z o.o.
- Bielsko-Biała
- 24-25 zł / h
Nie każdy pracownik może liczyć na pensję minimalną. Od lipca 2023 r. minimalne wynagrodzenie w Polsce wynosi 3600 zł brutto. Tyle najmniej otrzymają osoby pracujące na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin. Ci, którzy świadczą pracę np. na pół etatu, muszą liczyć się z niższym wynagrodzeniem minimalnym, chyba że pracodawca zaoferuje im wyższą pensję.
Gdy mowa o pensji minimalnej, warto pamiętać, że nie jest ona ustalana wyłącznie w Polsce. W naszym kraju po raz pierwszy o pensji minimalnej zdecydowano w 1956 r. Od tamtego czasu nie zmieniła się jego rola – w dalszym ciągu najniższe wynagrodzenie jest ustalane z myślą o tym, by poszczególni pracownicy otrzymywali za swoją pracę pensję pozwalającą na zaspokojenie podstawowych potrzeb.
Wynagrodzenie minimalne gwarantuje ustawa
Pomimo że minimalna pensja jest ustawowo gwarantowana, wielu pracowników nie jest tego świadomych. Minimalne wynagrodzenie ustawowe to prawo pracownika, a każdy pracodawca ma obowiązek przestrzegać tych przepisów. Pracownicy powinni wiedzieć, że jeśli ich pensja jest niższa niż minimalna stawka ustawowa, mają prawo żądać od pracodawcy wypłaty różnicy.
Nie tylko w Polsce
Pensja minimalna nie jest charakterystyczna tylko dla Polski. Trzeba pamiętać, że funkcjonuje ona również w innych europejskich krajach – dokładniej zaś w 15 krajach Organizacji Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC). W zależności od przepisów obowiązujących w danym państwie, wynagrodzenie minimalne jest wyliczane przez rząd lub rekomendowane przez komisje trójstronne (tak kwestia ta została rozwiązana w naszym kraju).
W Polsce, w odróżnieniu od niektórych państw, nie ma podziału wynagrodzenia minimalnego na województwa – w całej Polsce obowiązuje najniższa pensja o tej samej wysokości. Takie rozróżnienie wprowadziły z kolei np. Japonia czy Stany Zjednoczone. Warto zauważyć, że takie rozwiązanie ma swoje uzasadnienie, bo koszty życia w poszczególnych częściach krajów mogą być zróżnicowane. Różnicując pensję minimalną, faktycznie jej wysokość można dostosować do warunków panujących w danym regionie.
Jeszcze inaczej kwestia minimalnego wynagrodzenia jest rozwiązana np. w Niemczech. Tam wysokość pensji minimalnej jest różnicowana dla każdego sektora. W praktyce oznacza to, że w zależności od tego, w jakiej branży pracuje zatrudniony, może liczyć na wynagrodzenie o konkretnej wysokości.
Warto również pamiętać o wieku pracowników. W Polsce pracownicy doświadczeni nie otrzymają minimalnej pensji większej niż ci, którzy dopiero weszli na rynek pracy. A takie rozwiązanie zostało wdrożone w niektórych państwach europejskich. Przykładem może być Holandia. Tam ustanowiono wiek, do którego pracownik zarabia niższą stawkę. Jego przekroczenie powoduje, że zatrudniony ma prawo do wyższego wynagrodzenia.
| Aspekt | Minimalne wynagrodzenie | Wzrost wynagrodzenia | Skutki ekonomiczne |
|---|---|---|---|
| Wynagrodzenie minimalne w Polsce | 3600 zł brutto | Regulowany rocznie | Potencjalny wzrost cen, ale poprawa standardu życia pracowników |
| Wynagrodzenie minimalne na poziomie globalnym | Różne wartości w zależności od kraju | Różne tempo wzrostu w zależności od polityki ekonomicznej | Różne efekty na gospodarki krajów, ale ogólny wpływ na dobrobyt pracowników |
| Brutto vs netto | Znaczna różnica | Podwyżki często dotyczą wartości brutto | Większa kwota netto może wpływać na motywację pracowników |
| Pracownicy na umowach cywilnoprawnych | Nie mają gwarancji minimalnego wynagrodzenia | Może nie być wzrostu wynagrodzenia | Potrzeba zmian w prawie |
Wzrost wynagrodzenia
Ważne jest zrozumienie, że minimalne wynagrodzenie nie jest stałe - co roku jest ono poddawane przeglądowi i często podlega podwyżkom. Wzrost wynagrodzenia minimalnego zazwyczaj wynika z inflacji i wzrostu kosztów życia. Celem takiego działania jest utrzymanie siły nabywczej pensji minimalnej i zapewnienie, że pracownicy są w stanie pokryć swoje podstawowe koszty życia.
Co z umowami cywilnoprawnymi?
W Polsce pracownicy mogą być zatrudniani nie tylko w oparciu o umowę o pracę, lecz także umowy cywilnoprawne. Do takich należą: umowa zlecenie i umowa o dzieło. Pracownicy, którzy podpiszą jedną z takich umów, nie mogą liczyć na wynagrodzenie minimalne – w Polsce takie jest przewidziane wyłącznie dla pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę.
Warto pamiętać, że rząd w ostatnim czasie zaproponował ozusowanie umów cywilnoprawnych. Takie rozwiązanie dotyczy jednak tylko odprowadzania składek do ZUS z myślą o późniejszej emeryturze – nie oznacza z kolei, że pracodawca ma obowiązek zapewnić swojemu podwładnemu minimalne wynagrodzenie. To spora luka w prawie, zwłaszcza, że z roku na rok coraz więcej pracowników jest zatrudnianych w oparciu właśnie o takie umowy.
To może Cię również zainteresować
