Urlop wypoczynkowy

Pierwszy urlop. Co musisz o nim wiedzieć?

7 stycznia 2023

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 7 głosów

7 głosów

14 komentarzy
Pierwszy urlop. Co musisz o nim wiedzieć?
Jeżeli niedawno po raz pierwszy rozpocząłeś pracę, to z pewnością zastanawiasz się, co z twoim urlopem. Czy przysługuje ci prawo do takiego w pierwszym roku pracy? Ile dni możesz wypoczywać i jak zawnioskować o dzień wolnego? Na rozmowie kwalifikacyjnej nie zawsze poruszane są wszystkie interesujące pracownika kwestie. Jedną z takich może być prawo do urlopu. Co powinieneś wiedzieć o swoim urlopie, jeżeli dopiero rozpoczynasz karierę zawodową?

Urlop jest przywilejem pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę. Zasadniczo bowiem do takiego nie mają prawa osoby świadczące pracę na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło, chyba że w umowie, jaką podpisali, znalazł się odpowiedni zapis na ten temat.

Pracownik, który dopiero rozpoczął pracę na podstawie umowy o pracę najczęściej nie myśli o urlopie, lecz tym, by się wykazać. W praktyce jednak dobrze wiedzieć, na co można liczyć. Pierwszy urlop to możliwość zregenerowania sił, które przydadzą się w dalszej pracy. Z tego właśnie względu tak ważne, by wszyscy zainteresowani dowiedzieli się, na jakich zasadach są przyznawane urlopy.

Pierwsza praca wiąże się ze stresem. Osoby, które właśnie otrzymały posadę, najczęściej nie mają wiedzy na temat tego, jakie przysługują im prawa. Choć pytania o urlop nie znajdują się na szczycie listy wątpliwości, to warto mieć wiedzę w tej kwestii. Dzięki temu łatwiej rozplanować wykorzystanie dni wolnych. Podstawową sprawą jest to, że wypoczynek nie przysługuje każdej osobie wykonującej pracę – prawo do niego mają wyłącznie ci pracownicy, którzy podpisali umowę o pracę.

Zgodnie z Kodeksem pracy, każda osoba świadcząca pracę w oparciu o umowę o pracę ma prawo do „corocznego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego” (art. 152 § 1). Z myślą o uprawnieniach pracowników, ustawodawca nie przewiduje możliwości zrzeczenia się przez zatrudnionych prawa do przysługujących im dni wolnych.

W pierwszym roku urlop liczony jest inaczej

Jeżeli dopiero rozpocząłeś pracę, to powinieneś wiedzieć, że zasady nabywania pierwszego urlopu różnią się od zasad dotyczących kolejnych. Najprościej mówiąc, nabywasz prawo do dni wypoczynku po upływie każdego miesiąca w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu, który przysługiwałby ci po upływie roku. Prawo do kolejnych urlopów nabędziesz już z góry, czyli z początkiem roku kalendarzowego.

pierwsza praca
Fakt, że pracownikowi podejmującemu pracę po raz pierwszy nalicza się prawo do urlopu z dołu oznacza, że będzie miał on prawo do tylu dni wypoczynku, ile miesięcy przepracuje. Sposób naliczania urlopu nie ma jednak znaczenia dla tego, jak przysługujące mu dni rozdysponuje pracownik. Możesz zdecydować się na korzystanie z dni wolnych po każdym przepracowanym miesiącu, możesz również wykorzystać je letnią lub zimową porą – zależy to od ciebie i uzgodnień, jakie poczynisz w tym zakresie ze swoim przełożonym.

(Bez) zaokrąglania do pełnych dni

W pierwszym roku pracy pracownik ma najczęściej prawo do 20 dni urlopu. Taki wymiar urlopu wypoczynkowego przysługuje osobom zatrudnionym krócej niż 10 lat. W efekcie pracownik może liczyć na to, że po każdym przepracowanym miesiącu będzie mógł skorzystać z 1,66 dnia urlopu. Jako osoba, która dopiero rozpoczyna pracę, możesz zastanawiać się, czy twój pracodawca nie ma obowiązku zaokrąglić przysługujących ci dni wolnych do pełnych dni. Zasadniczo nie.

Szukasz pracy?

Brygadzista

OMG Poland Sp. z o.o.

  • Czechowice-Dziedzice
Dodana

Elektryk

MAC Industrial

  • Bielsko-Biała
Dodana

ELEKTROMONTER

Mariusz Dziuba AnMar

  • Niemcy
  • 18-27 zł / h
Dodana

LAKIERNIK SAMOCHODOWY (Ruda Śląska)

Kanclerz Sp. z o.o.

  • Ruda Śląska
Dodana

BLACHARZ SAMOCHODOWY (Ruda Śląska)

Kanclerz Sp. z o.o.

  • Ruda Śląska
Dodana
pierwsza praca

Powyższa praktyka ma zastosowanie w przypadku urlopu proporcjonalnego, a nie ma przy urlopie w pierwszym roku pracy – tak wynika z przepisów. Nie ma jednak powodu, dla którego pracodawca nie mógłby samodzielnie zdecydować się na zaokrąglenie przysługujących ci dni. Przyjmując, że twój pracodawca zdecyduje się na zaokrąglenie, to masz szansę wypoczywać dłużej niż pracownicy, którzy mają staż pracy krótszy niż 10 lat i którym – w związku z tym faktem – przysługuje 20 dni urlopu.

Nie ignoruj prawa do urlopu

Jako początkujący pracownik możesz myśleć, że urlop nie jest ci potrzebny. Nic bardziej mylnego! Jak podkreślają specjaliści, dni wolne to czas, który powinniśmy wykorzystać na zregenerowanie organizmu tak, by móc efektywnie pracować przez cały rok. To główny powód, dla którego warto wykorzystać urlop. Odpoczynek od mozolnych czy pasjonujących zadań należy się każdemu. Warto o tym pamiętać od pierwszych chwil w pracy.

Do czego masz prawo?

Jak pracownik, który dopiero rozpoczął pracę, również masz prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Różnica sprowadza się jednak do tego, jak jest on naliczany. Wytyczne w tym zakresie znajdują się w art. 153 Kodeksu pracy. Zgodnie z nim, pracownikowi, który podjął pracę po raz pierwszy, prawo do urlopu przysługuje z upływem każdego miesiąca i to w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu, jaki będzie mu przysługiwał po przepracowaniu roku.

Pierwsza praca jak onią zadbać?

W okresie późniejszym pracownik będzie nabywał prawo do urlopu jak każdy inny pracownik, czyli z góry. W praktyce oznacza to, że może on skorzystać z przysługującej mu puli dni wolnych już np. 2 stycznia.

Twój urlop będzie krótszy

Jako pracownik, który podjął pierwszą w życiu pracę na umowę o pracę, nie możesz liczyć na to, że będziesz mógł skorzystać z urlopu w wymiarze 26 dni – będzie przysługiwał ci urlop w wymiarze 20 dni. Prawo do urlopu w wyższym wymiarze będziesz miał dopiero wówczas, gdy przepracujesz co najmniej 10 lat.
Do okresów będących podstawą do wyliczenia wymiaru urlopu wlicza się również czas nauki.

W zależności od tego, jaką szkołę ukończyłeś, możesz liczyć odpowiednio na:

  • 4 lata, gdy ukończyłeś szkołę średnią,
  • 5 lat wówczas, gdy skończyłeś średnią szkołę zawodową lub średnią szkołę dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych,
  • 6 lat wówczas, gdy edukację zakończyłeś na szkole policealnej,
  • 8 lat wtedy, gdy studiowałeś i ukończyłeś szkołę wyższą.

Wymienione okresy nie należy sumować – pod uwagę musisz wziąć tylko tę szkołę, którą ukończyłeś jako ostatnią. W praktyce, jeżeli skończyłeś studia, to na umowie o pracę musisz przepracować 2 lata, by móc skorzystać z dłuższego urlopu.

Video

Gdy pracujesz na pół etatu

Nie każdy pracownik musi świadczyć pracę w pełnym wymiarze godzin. Zdarza się, że pierwszą pracę pracodawca proponuje na umowę o pracę, ale w niepełnym wymiarze godzin. Jak wówczas wygląda kwestia urlopu wypoczynkowego? W takiej sytuacji ustala się go proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Jeżeli okaże się, że z wyliczeń wychodzi np. 4 i pół dnia wolnego, to niepełny dzień należy zaokrąglić w górę do pełnego dnia.

Jako pracownik nie musisz samodzielnie wyliczać przysługujących ci dni wolnych. Zasadniczo o tym, na ile możesz dni liczyć, powinien poinformować cię pracodawca. To właśnie on jest odpowiedzialny za prawidłowe rozliczenie się z urlopu. Również on powinien cię poinformować, jak masz zawnioskować o dni wolne.

To może Cię również zainteresować

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

14 komentarzy

Wilhelm

Wilhelm

Jako pracodawca, uważam, że wypoczynek jest bardzo ważny dla pracowników i powinien być przestrzegany. Dobrze, że ten artykuł przypomina o prawie do urlopu i jak on jest naliczany.
Bolesław

Bolesław

Przekonuje mnie to, jak ważna jest wiedza na temat urlopów, zwłaszcza jeśli pracuje się na podstawie umowy o pracę. Dzięki temu artykułowi będę w stanie odpowiedzieć na wątpliwości w tej kwestii na wstępie, a nie dopiero w momencie, gdy będzie mi on potrzebny.
Marek

Marek

Bardzo przydatny artykuł dla osób poszukujących pracy. Dzięki niemu wiem, co powinienem wiedzieć na temat urlopów, kiedy skończę szukać pracy.
Kuba

Kuba

Artykuł bardzo pomocny, zwłaszcza dla początkującego jak ja. Dzięki niemu zdaję sobie sprawę z mojego prawa do urlopu i co ważne, jak on jest naliczany.
Mason

Mason

Nic więcej nie potrzeba na ten temat wiedzieć bo temat nie jest tak bardzo skomplikowany.
Jadzia

Jadzia

Urlop ma znaczenie dla wszystkich. Trzeba o tym wiedzieć. Warto znać matematyczne rozliczenie w tej sytuacji.
Kacperski

Kacperski

Pierwszy urlop, potem drugi, trzeci i już wszystko się wie na ten temat ;) Fajnie by byo mieć więcej dni płatnego urlopu. Ludzie tego potrzebują ale wiadomo jak to bywa w krajach rozwijających się.
Zenko

Zenko

Wszystko, co musisz wiedzieć o urlopie wypoczynkowym---------------a w dodatku gdy jest to Twój pierwszy urlop. Wszystko zostało w tym artykule wspaniale ujęte i dlatego ten wpis oceniam na bdb.
Stanisław

Stanisław

Ciekawy i przydatny artykuł. Rozpocząłem pierwszą moją pracę tego roku (4.03), zatrudniony jestem na umowę o pracę i wiem, że mogę do stażu sobie doliczyć 8 lat, bo ukończyłem szkołę wyższą i uzyskałem tytuł mgr. Wiem kiedy mi będą przysługiwały 20 dni urlopu.
Bufort

Bufort

Naliczanie co dwa dni pozwala na działanie w tym zakresie. Warto jest zatem poznać reguły naliczania pierwszego urlopu dla pracownika zaczynające pracę po szkole.
Hekla

Hekla

Ogólnie z tego wynika, że pierwszy urlop się szybko nabędzie. Czas mija szybko a osoba po 1 miesiącu pracy zazwyczaj nie wybiera od razu urlopu i dlatego jest to dobrze rozwiązane.
Lemon

Lemon

No jak idzie dwa dni co miesiąc to przecież bez problem,u po jakimś czasie można już na fajny wypad tygodniowy jechać czy coś. To wcale długo nie trwa tego uzyskanie.
Wrb

Wrb

Wyliczenie tego jest łatwe. Też się zastanawiałem jak to liczyć, ale właśnie tak to ma miejsce, tylko w 1 pracy nie można tego zabrać jakby od razu tylko to napływa z miesiąca na miesiąc.
Mona

Mona

Ja ukończyłam liceum i mam licencjat. Czyli to 4 + 8 = 12? Ciekawe jak to jest bo szukam pracy od zeszłego roku i jeszcze nie pracowałam. Czy może ktoś na to udzielić odpowiedzi?

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.