Spis treści
Powiatowe Urzędy Pracy (PUP) nie cieszą się dobrymi opiniami. Wiele osób rejestruje się w nich tylko dla zasiłku. Jednak wiele się zmienia – kolejne audyty wykazują przestrzeń do wprowadzenia zmian, a ich wprowadzenie przekłada się na skuteczność instytucji. Dowiedz się więcej o tym, z jakimi wyzwaniami mierzą się urzędy pracy w Polsce.
Jakie zadania stoją przed urzędami pracy w Polsce?
Przed zapoznaniem się z danymi statystycznymi warto znać zadania, za których realizację odpowiedzialny jest każdy PUP. Główne z nich umieściliśmy na poniższej liście.
- Pośrednictwo pracy – polega w szczególności na udzielaniu pomocy w znalezieniu odpowiedniego do posiadanych kwalifikacji zatrudnienia, a także wspieraniu pracodawców w pozyskiwaniu pracowników.
- Poradnictwo zawodowe – polega na organizowaniu warsztatów, podczas których doradca zawodowy udziela pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu, zgodnego z predyspozycjami bezrobotnego bądź poszukującego pracy.
- Pomoc w pozyskiwaniu kwalifikacji – jest udzielana w formie szkoleń z zakresu umiejętności aktywnego poszukiwania pracy, zajęć aktywizacyjnych prowadzonych w formie warsztatów lub poprzez dostęp do informacji i elektronicznych baz danych.
- Organizacja szkoleń – szkolenia organizowane są w celu podniesienia kwalifikacji zawodowych bądź innych kompetencji, które zwiększą szansę na podjęcie lub utrzymanie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej.
Ogólne informacje o urzędach pracy w Polsce
Na koniec 2022 roku liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wynosiła 812,3 tysiąca, co oznacza spadek o 82,9 tysiąca osób (9,3%) w porównaniu do końca 2021 roku.
Ogólna stopa bezrobocia w kraju na koniec 2022 roku wyniosła 5,2%, co jest o 0,6 punktu procentowego mniej niż rok wcześniej. W różnych regionach stopa bezrobocia wahała się od 2,9% w województwie wielkopolskim do 8,8% w województwie podkarpackim. Najniższy poziom bezrobocia zanotowano w powiecie poznańskim i w Poznaniu (1,0%), podczas gdy najwyższy odnotowano w powiecie szydłowieckim (25,1%).
Rok nadal trwa, natomiast według raportu PARP z października 2023 i dostępnych w nim danych można wyciągnąć kilka wniosków.
Według danych GUS, stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce we wrześniu 2023 roku utrzymała się na poziomie 5,0%, nie wykazując zmian w porównaniu z sierpniem tego roku. W stosunku do września 2022 roku obserwujemy niewielki spadek – o 0,1 punktu procentowego, co może sugerować stabilizację rynku pracy lub niewielką poprawę w skali roku.
Do końca września 2023 roku w urzędach pracy zarejestrowano 776 tysięcy osób bezrobotnych, co stanowi spadek o 6,5 tysiąca osób (0,8%) w porównaniu z poprzednim miesiącem. W odniesieniu do września 2022 roku liczba ta jest mniejsza o 25,7 tysiąca (3,2%), co wskazuje na stopniowe zmniejszanie się bezrobocia w skali roku, co może być pozytywnym sygnałem dla gospodarki.
Koordynator ds. Konferencji i Bankietów - hotel Campanile Wroclaw Centrum
Jakub Kobylec Recruitment & Consulting
- Wrocław
[LŁ] налагоджування машин
SGP GROUP
- Pabianice
(dś) Praca na produkcji
Human & Hunter Sp. Z O.O.
- Tychy
- 6 020-6 400 zł / mc
Przedstawiciel handlowy na rynek niemiecki
TECH STEROWNIKI
- Wieprz
Pracownik produkcji
TECH STEROWNIKI
- Wieprz
W kwestii ofert pracy, we wrześniu 2023 roku do urzędów pracy zgłoszono 91,7 tysiąca wolnych miejsc pracy i możliwości aktywizacji zawodowej. Jest to spadek o 3,5 tysiąca ofert (3,4%) w stosunku do sierpnia 2023 roku oraz o 7,8 tysiąca (7,8%) mniej niż rok wcześniej. Spadek ten może odzwierciedlać pewne zmiany w popycie na rynku pracy lub sezonowe fluktuacje.
Wnioskując, dane te pokazują stopniową poprawę na rynku pracy w Polsce, co może być efektem ożywienia gospodarczego, a także efektywności polityk zatrudnienia i aktywizacji zawodowej. Jednocześnie różnice roczne w liczbie dostępnych ofert pracy mogą sugerować potrzebę dostosowania strategii rynkowych i edukacyjnych do zmieniających się warunków i wymagań pracodawców.
Aktualna sytuacja urzędów pracy – na przykładzie PUP w Cieszynie
W celu zobrazowania działań urzędów pracy posłużymy się przykładem regionalnego oddziału PUP w Cieszynie.
Z informacji wynika, że w październiku 2023 liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie wynosiła 3222 osoby – zarejestrowało się o 421 osób, czyli o 44 więcej niż w miesiącu poprzednim. Przekrój osób poszukujących zatrudnienia prezentujemy poniżej:
Źródło: www.cieszyn.praca.gov.pl
Szczegółowe informacje dotyczące rynku pracy znajdują się na stronie internetowej urzędu: PUP Cieszyn.
Jakie działania aktywizacyjne podejmują urzędy pracy?
W celu osiągnięcia pożądanego efektu zatrudnieniowego urząd pracy może skorzystać z instrumentów rynku pracy, wśród których wyróżnia się między innymi:
- staże,
- prace interwencyjne,
- prace społecznie użyteczne,
- roboty publiczne,
- przygotowanie do wykonywania zawodu,
- jednorazowe środki na podjęcie własnej działalności gospodarczej,
- refundację części składki ZUS.
- dodatków aktywizacyjnych,
- dofinansowania studiów podyplomowych,
- finansowania kosztów egzaminów i licencji,
- udzielania pożyczek szkoleniowych,
- stypendiów za kontynuowanie nauki,
- zwrotu kosztów opieki nad dzieckiem lub osobą zależną,
- zwrotu kosztów przejazdu,
- zwrotu kosztów zakwaterowania
Jak działa aktywizacja w praktyce? Na przykładzie PUP w Suchej Beskidzkiej
Dla zobrazowania działań realizowanych przez urzędy pracy posłużymy się informacją sporządzoną przez PUP w Suchej Beskidzkiej o stanie bezrobocia i formach jego przeciwdziałania na terenie powiatu suskiego, która obejmuje 2022 rok.
Z informacji wynika, że w grudniu 2022 liczba osób zarejestrowanych w tutejszym urzędzie wynosiła 1334 osoby. W porównaniu do takiego samego okresu roku 2021 liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w tutejszym PUP zmniejszyła się o 155 osób. Odsetek osób pobierających zasiłek wzrósł z 14,0% do 16,9%.
W 2022 roku zespół pośredników pracy w lokalnym Powiatowym Urzędzie Pracy (PUP) zgromadził 1827 ofert pracy. Jest to wynik o 12% niższy niż w roku 2021.
W tym samym okresie 1498 bezrobotnych znalazło zatrudnienie, co oznacza spadek o 17,6% w stosunku do roku poprzedniego. Wśród tych osób aż 956 skorzystało z pośrednictwa PUP w znalezieniu pracy. To znaczący wzrost w porównaniu do 2021 roku, kiedy z pomocą PUP pracę znalazło 857 osób, czyli 47,1% wszystkich zatrudnionych w tym czasie. W 2022 roku odsetek ten wzrósł do 63,8%, co pokazuje rosnącą efektywność działania urzędu w pomocy w znalezieniu zatrudnienia.
Ważny udział w aktywizacji na rynku pracy ma doradztwo zawodowe. Poniższa tabela pokazuje, ile osób skorzystało z niego w 2022 w Suchej Beskidzkiej.
| informacji zawodowa (grupowa) | 270 osób |
| poradnictwo zawodowe (indywidualne) | 396 osób |
| poradnictwo zawodowe (grupowe) | 43 osoby |
| informacja zawodowa (indywidualna) | 518 osób |
Źródło: www.suchabeskidzka.praca.gov.pl
Poza poradnictwem zawodowym, odbył się także szereg innych działań aktywizacyjnych. Przeprowadzonych zostało aż 51 indywidualnych szkoleń. Najpopularniejsze tematy to:
- przyspieszona kwalifikacja wstępna,
- kurs na prawo jazdy kategorii C, C+E,
- obsługa koparki jednonaczyniowej do 25 ton klasy III,
- obsługa żurawi przenośnych i przewoźnych,
- kurs operatora wózków jezdniowych,
- średniozaawansowany kurs tatuowania,
- techniki strzyżenia damskiego i męskiego,
- kursy z zakresu stylizacji paznokci, brwi i rzęs.
Jak widać, działania urzędu pracy są dostosowane do potrzeb aktualnego rynku pracy.
Podsumowanie
Mimo początkowego sceptycyzmu społecznego, działania powiatowych urzędów pracy w Polsce wykazują znaczącą skuteczność i adaptację do zmieniających się potrzeb rynku pracy. Spadek liczby bezrobotnych oraz wzrost efektywności pośrednictwa pracy wskazują na poprawę kondycji rynku pracy i rosnącą rolę PUP w procesie aktywizacji zawodowej.
Szeroka gama oferowanych szkoleń i poradnictwa zawodowego odzwierciedla elastyczne podejście do potrzeb zarówno bezrobotnych, jak i pracodawców. Jednak obserwowany spadek liczby ofert pracy i regionalne różnice w stopach bezrobocia sugerują, że urzędy pracy muszą się rozwijać, aby skutecznie odpowiadać na dynamiczne zmiany na rynku.
W przyszłości, urzędy te będą musiały kontynuować swoje działania aktywizacyjne, jednocześnie dostosowując się do nowych wyzwań gospodarczych i technologicznych, by nadal odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu zdrowego rynku pracy w Polsce.
