Podstawową i jednocześnie największą różnicą między umową o pracę a umowami cywilnoprawnymi (np. umowa zlecenia) jest to, że w pracownik, który podpisze umowę o pracę może liczyć na szereg przywilejów. Jednym z nich jest specjalna ochrona wynagrodzenia. Przejawia się ona głównie w tym, że pracodawca może dokonywać ? z wypracowanej przez podwładnego pensji ? potrąceń, ale tylko zgodnie z Kodeksem pracy. Ponadto, istotne są ograniczenia w maksymalnej wysokości potrącenia ? pracownikowi (poza egzekucją świadczeń alimentacyjnych) musi pozostać kwota równa minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. W 2014 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 1680 zł brutto.
Należności potrącane z wynagrodzenia
Z wynagrodzenia za pracę nie można potrącać wszelkich należności. Pracodawca, aby dokonać potrącenia musi dysponować tytułem, który będzie go do tego upoważniał (np. zajęcie wynagrodzenia dokonane przez komornika sądowego lub organ administracji). Zgodnie z art. 87 § 1 Kodeksu pracy z wynagrodzenia za pracę ? po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych ? podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
- kary pieniężne przewidziane w art. 108.
Potrąceń pracodawca powinien dokonywać w powyższej kolejności. Oznacza to, że zawsze pierwszeństwo będą miały świadczenia alimentacyjne przed innymi ? ma to istotne znaczenie przy zbiegach egzekucji do tego samego wynagrodzenia.
Granice potrąceń
W przypadku potrąceń z wynagrodzenia pracodawca musi też pamiętać o maksymalnych granicach potrąceń. Takie również zostały ustalone w Kodeksie pracy:
- w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych ? do wysokości trzech piątych wynagrodzenia,
- w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych ? do wysokości połowy wynagrodzenia.
Dodatkowo ochrona wynagrodzenia przejawia się również w ustaleniu kwoty, która jest wolna od potrąceń. Zgodnie z przepisami wolna od potrąceń jest kwota:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych ? przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- 75% wynagrodzenia minimalnego ? przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi,
- 90% wynagrodzenia minimalnego ? przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108.
Z powyższego wynika zatem, że kwoty wolnej od potrąceń nie ma tylko w jednym przypadku ? w sytuacji, gdy mowa o potrąceniu świadczeń alimentacyjnych. Wówczas pracownik nie zawsze może liczyć na to, że otrzyma wynagrodzenie w kwocie równej minimalnemu wynagrodzeniu. Z drugiej strony, w dużej mierze to, ile pracownik otrzyma zależy od zarówno od wysokości wypracowanej pensji, zaległości alimentacyjnych, jak i wysokości bieżącej raty. Może okazać się, że zaległości nie ma, zaś pracownik zarabia tyle, że nawet po potrąceniu raty bieżącej świadczenia alimentacyjnego pracodawca przekazuje mu wynagrodzenie w wysokości wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę.
To może Cię również zainteresować