Spis treści
Emerytura KRUS
Na emeryturę KRUS, czyli emeryturę dedykowaną rolnikom i osobom podlegającym pod ubezpieczenia KRUS mogą liczyć osoby, które spełniają łącznie następujące warunki:
- mają osiągnięty wiek emerytalny;
- podlegały pod ubezpieczenia emerytalno-rentowe przez okres minimum 25 lat (dotyczy to okresu ubezpieczenia społecznego rolników od dnia 1 stycznia 1991 r.).
Sposoby obliczania okresów do emerytury KRUS zostały jasno sprecyzowane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. W związku z tym do okresów podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, wpływających na prawo do emerytury rolniczej, zalicza się okresy:
- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników i ich rodzin w latach 1983-1990;
- prowadzenia gospodarstwa rolnego bądź pracy w nim po ukończeniu 16. roku życia, przed dniem 1 stycznia 1983 r.;
- czasu, od którego zależy prawo do emerytury zgodnie z przepisami emerytalnymi. Te wynikają z ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1383 z późn. zm.).
Ważną uwagą w kwestii tzw. emerytury rolniczej i okresów obliczania prawa do niej, jest to, iż nie należy zaliczać tych okresów do ubezpieczenia, które zostały już zaliczone na podstawie odrębnych przepisów. Co więcej, osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r. nie uwzględnia się okresów ubezpieczenia innego niż rolnicze. Wynika to ze zmiany wprowadzonej ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 926).
A zatem osoba nadal mająca w posiadaniu gospodarstwo rolne nie może otrzymać emerytury KRUS, za wyjątkiem posiadania:
- gruntów wydzierżawionych na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat osobie niespokrewnionej i niezamieszkującej z właścicielami,
- gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej,
- gruntów i działów specjalnych będących w posiadaniu małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po uzyskaniu prawa do emerytury lub renty KRUS.
Wcześniejsza emerytura KRUS
Wiele osób zastanawia się, czy istnieją jeszcze inne kryteria przyznawania emerytury z KRUS? Wszystko za sprawą kwestii wcześniejszej emerytury KRUS, która była przyznawana do końca 2017 roku. W związku z tym możliwe jest otrzymanie jej, jeśli osoba do dnia 31 grudnia 2017 r. spełniała łącznie następujące wymogi:
- osiągnęła wiek 55 lat (kobiety) albo 60 lat (mężczyźni);
- podlegała ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres przynajmniej 30 lat;
- zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej.
Obecnie nie przewiduje się podjęcia działań, które miałyby zapoczątkować inicjatywę legislacyjną przywracającą prawo do nabywania tzw. wcześniejszej emerytury KRUS. Na tę mogą liczyć wyłącznie osoby, które do 31 grudnia 2017 r. spełniały wspomniane powyżej kryteria. Pozostałych ubezpieczonych obowiązuje odgórnie ustalony wiek emerytalny, tj. u mężczyzn to 65 lat, a u kobiet 60 lat.
Pracownik hali w markecie budowlanym Częstochowa
Work&Profit sp. z o.o.
- Częstochowa
Pracownik hali w markecie budowlanym Zgorzelec
Work&Profit sp. z o.o.
- Zgorzelec
Kasjer/merchandiser w sklepie kosmetycznym/drogerii Rzeszów
Work&Profit sp. z o.o.
- Rzeszów
PAKOWACZ CIASTEK W PIEKARNI (DOBRA STAWKA)
E&A Agencja Zatrudnienia (nr KRAZ 385)
- Holandia
Kasjer/merchandiser w sklepie kosmetycznym/drogerii Kraków Stare Miasto
Work&Profit sp. z o.o.
- Kraków
Czy te zasady ulegną zmianie w następnych latach? Zobacz, jak na ten temat wypowiedziała się prezes KRUS:
Najniższa emerytura KRUS
Na początku wyjaśnijmy, w jaki sposób ustala się wysokości emerytury KRUS. Otóż należy tego dokonać na bazie sumy części składkowej oraz części uzupełniającej. Pierwsza to nic innego jak przyjęcie po 1% emerytury podstawowej za każdy rok podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. Następnie do liczby tych lat dolicza się:
- za okresy podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 1 stycznia 1983 r. do 31 grudnia 1990 r. – po 1% emerytury podstawowej za każdy rok;
- za czas prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w nim od 1 lipca 1977 r. do 31 grudnia 1982 r., za który opłacano składki na Fundusz Emerytalny Rolników – po 1% emerytury podstawowej za każdy rok;
- za okres prowadzenia gospodarstwa rolnego bądź pracy w nim po ukończeniu 16 roku życia, przed 1 lipca 1977 r., ale jednocześnie nie wcześniej aniżeli 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury z KRUS lub renty rolniczej – po 0,5% emerytury podstawowej za każdy rok;
- za czas podlegania innemu ubezpieczeniu, o ile z tego tytułu nie została już przyznana emerytura bądź renta na podstawie odrębnych przepisów – po 1,5% emerytury podstawowej za każdy rok.
Do tego doliczana jest część uzupełniająca, którą wyliczamy następująco:
- część uzupełniająca emerytury KRUS stanowi 95% emerytury podstawowej, o ile liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowej wynosi mniej niż 20;
- za każdy pełny rok powyżej 20 lat, który został uwzględniony w części składkowej, obniża się część uzupełniającą o 0,5% emerytury podstawowej.
Trzeba mieć jednak na uwadze, iż część uzupełniająca nie może być niższa niż 85% emerytury podstawowej. Co więcej, suma części składkowej i części uzupełniającej nie może być mniejsza od emerytury podstawowej. Co w sytuacji, gdy wysokość przyznanej emerytury KRUS jest mniejsza niż kwota najniższej emerytury? Wówczas wysokość takiego świadczenia podwyższana jest do tej kwoty. Odpowiedź zatem na pytanie, ile wynosi najniższa emerytura KRUS, brzmi w skrócie: wynosi ona tyle, ile najniższa emerytura ZUS w danym roku.
Czy ZUS dolicza KRUS do emerytury?
Nie każdy zostaje rolnikiem od początku swojej pracowniczej kariery ani też nie każdy pozostaje nim do końca swoich pracowniczych lat. Co w sytuacji, kiedy osoba przez część życia opłacała składki KRUS, a przez część ZUS? Czy ZUS dolicza KRUS do emerytury? Na początku zaznaczmy, że składka na KRUS nie przepada przy emeryturze z ZUS.
W takim przypadku osobie będzie przysługiwała tzw. nowa emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS). Prawo do niej wynika z ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z zapisami, przysługuje ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r., po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego dla kobiet co najmniej 60 lat, dla mężczyzn 65 lat. Podstawę obliczenia wysokości takiej emerytury stanowi suma zwaloryzowanych składek, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego – z uwzględnieniem m.in. lat nauki czy służby wojskowej, a także pracy aż do miesiąca poprzedzającego ten, od którego przysługuje wypłata emerytury.
Nie można natomiast zwiększyć wysokości nowej emerytury w sytuacji, gdy osoba ma już ustalone prawo do emerytury z KRUS. Zwiększenie ustala się na podstawie zaświadczenia wydanego przez KRUS według zasad wymiaru części składkowej rolniczej. Tym samym odpowiedź na pytanie: czy ZUS dolicza KRUS do emerytury, brzmi: tak!
Emerytura z KRUS i ZUS
Tak jak wspomnieliśmy, może się zdarzyć, że rolnik podlega zarówno ubezpieczeniu KRUS, jak i ZUS. Wówczas taka osoba oprócz opłacania standardowych składek KRUS, opłaca także składki na ubezpieczenia społeczne ZUS. Te są oczywiście obowiązkowe w przypadku umów o pracę czy prowadzenia własnej działalności. Taką sytuację nazywamy mieszanymi ubezpieczeniami ZUS i KRUS, które czasem rodzi możliwość otrzymania emerytury z KRUS i ZUS, czyli tak zwanej podwójnej emerytury. Kto może na nią liczyć?
Emeryturę KRUS otrzymają osoby, które legitymują się minimum 25-letnim okresem ubezpieczenia KRUS oraz osiągnęły obowiązujący wiek emerytalny. Z kolei na emeryturę ZUS mają szansę osoby, które osiągnęły wiek emerytalny i nie ma tu znaczenia długość czy wysokość wpłacania składek. Niemniej, te mają duże znaczenie na wysokość przyznanej emerytury. Tak więc każdy może otrzymać emeryturę z ZUS, a na podwójną mogą liczyć wyłącznie osoby, które spełniają kryteria wymagane przy przyznawaniu emerytur KRUS.
Podsumowując, emerytura z KRUS to liczne regulacje prawne, które zmieniały się na przestrzeni lat i wciąż podlegają transformacjom. Warto na bieżąco śledzić m.in. wysokość składek, a także zmiany w przyznawaniu emerytur czy ustalaniu ich wysokości. Dzięki temu poznasz m.in. odpowiedź na pytanie, ile wynosi najniższa emerytura KRUS czy kiedy należy Ci się emerytura z KRUS i ZUS.
