Urząd Pracy, ZUS, PIP i Urząd Skarbowy

Czy staż wlicza się do lat pracy?

30 stycznia 2023

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 7 głosów

7 głosów

18 komentarzy
Czy staż wlicza się do lat pracy?
Określenie ilości przepracowanych lat to podstawowe zadanie osoby aktywnej zawodowo. Staż pracy uprawnia bowiem do wielu przywilejów na każdym etapie zatrudnienia, w tym oczywiście nadaje dostęp do wypłaty przyszłych świadczeń emerytalnych. Co wlicza się do lat pracy, z jakich umów wynikają i czy możemy do nich zaliczyć także odbyte staże? Według art. 79 ustawy o promocji zatrudnienia owszem, ten okres może być doliczony do ogółu przepracowanych lat. Dowiedz się, z czego to wynika i jak liczyć tego rodzaju okresy zatrudnienia.

Staż pracy, nazywany także zamiennie po prostu latami pracy to łączny okres wszystkich zaistniałych stosunków pracy na przestrzeni lat. Pracownicy powinni na bieżąco zliczać przedziały czasowe świadczenia pracy na rzecz pracodawców i skrupulatnie kompletować wszelkie zaświadczenia. Staż pracy ma niebywałe znaczenie, o czym często się zapomina, zwłaszcza w dobie alternatywnych metod zarządzania zasobami ludźmi i nowych narzędzi powstawania i regulacji stosunków pracy. Fundament kalkulacji posiadanego stażu pracy to oczywiście świadomość, jakie formy umów możemy utożsamiać z okresami wliczającymi się do ogólnego stażu pracy.

Udokumentowanie każdej współpracy z podmiotami gospodarczymi to wymóg konieczny. Nie warto bagatelizować formalności, gdyż staż pracy stanowi podstawę do najważniejszych przywilejów pracowniczych.

Zależnie od stażu pracy przysługuje:

  • Prawo do określonej długości urlopu wypoczynkowego,
  • Prawo do wydłużonego okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  • Prawo do emerytury,
  • Prawo do na nagrody jubileuszowej,
  • Prawo do odprawy.

Oprócz tego trzeba pamiętać o możliwości otrzymania dodatku do wynagrodzenia za staż pracy. Dodatek za wysługę lat wypłacany jest pracownikom z tytułu przepracowania określonego czasu w danej firmie lub branży, a niekiedy również z tytułu ogólnego stażu pracy. Przedstawiciele niektórych zawodów, np. nauczyciele czy pracownicy sądów i prokuratur, co miesiąc mogą liczyć na dodatek do pensji, a jego wysokość zależy od stażu pracy. Dodatek stażowy jest jednak nieobowiązkowym składnikiem wynagrodzenia i jest uzależniony od zawodu, zajmowanego stanowiska czy regulaminu firmy. Zasady liczenia stażu pracy, od którego zależy prawo do otrzymania dodatkowych premii lub nagród wśród pracodawców spoza sfery budżetowej, jest bowiem określane w przepisach wewnętrznych obowiązujących u danego pracodawcy.

Powyższe uprawnienia w dużej mierze definiują pozycję pracownika na rynku pracy i określają dostęp do określonych możliwości w środowisku pracy. Rzetelne obliczenie stażu pracy oraz jego udokumentowanie wcale nie musi być tak skomplikowane, jak się wydaje. Należy jedynie poznać podstawowe kryteria rozliczenia stażu pracy na przestrzeni lat i wiedzieć co z nich wynika dla sytuacji samego zatrudnionego.

Co wlicza się do ogólnego stażu pracy?

Częste zmiany systemu emerytalnego oraz rynku pracy w Polsce spowodowały dość płynne ramy definicyjne pojęcia stażu pracy. W wolnym tłumaczeniu jest to całkowity okres, w którym zatrudniony świadczy pracę na rzecz pracodawcy, a więc w oparciu o umowę o pracę, powołania, mianowania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę bez względu na wymiar czasu pracy czy inne kwestie formalne. Do stażu pracy zalicza się więc zarówno czas pełnienia obowiązków pracowniczych, jak i okresy nieświadczenia pracy, aczkolwiek przy jednoczesnym pozostawaniu pracownika w zatrudnieniu. Są to więc takie sytuacje, jak na przykład urlop macierzyński. Oprócz tego można tu dołączyć okres:

Szukasz pracy?

Specjalista ds. Zapewnienia Jakości

Wörwag Pharma Operations Sp. z o.o.

  • Konstantynów Łódzki
Dodana

Sprzątaczka biurowa

Fiberlink

  • Kraków
Dodana

Budowlaniec - Dam Prace

Van Vugt Verhuur BV

  • Mazowieckie
Dodana
Aplikuj bez CV

Młodszy analityk ds. bankowości z niemieckim

Randstad Polska Sp. z o.o.

  • Kraków
Dodana
  • za który sąd przyznał wynagrodzenie pracownikowi przywróconemu do pracy, jeśli pracownik podjął pracę,
  • o który skrócono czas wypowiedzenia w razie zwolnienia pracownika z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, za który przyznano pracownikowi odszkodowanie,
  • prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,
  • czynnej i zawodowej służby wojskowej,
  • pobierania zasiłku dla bezrobotnych i stypendium otrzymywanego przez bezrobotnego w trakcie szkolenia, na które został skierowany przez starostę, a także stypendium otrzymywanego bądź w trakcie odbywania stażu na podstawie skierowania starosty, bądź przez uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych,
  • pracy za granicą u pracodawcy zagranicznego,
  • odbywania studiów doktoranckich – jednak nie więcej niż 4 lata i pod warunkiem uzyskania stopnia doktora.

Na zdjęciu rozmowa ze stażystką

Bez względu na rodzaj wykonywanej pracy, miejsce zatrudnienia czy rodzaj umowy – do stażu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego, nie wlicza się:

  • okresu urlopu bezpłatnego,
  • okresu pracy na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy cywilnoprawnej,
  • okresu prowadzenia działalności gospodarczej.

W tym momencie pojawia się więc pytanie. Jak zdefiniować staż i czy umowa stażowa wlicza się do lat pracy? Żeby móc odpowiedzieć na to pytanie, trzeba zdefiniować samą formę zatrudnienia, jaką jest tak popularny w naszym kraju staż.

Staż – jakimi rządzi się prawami?

Staż to nawiązanie współpracy z pracodawcą w celu zdobycia doświadczenia na danym stanowisku, poznania realiów rządzących w danej branży lub sprawdzenia się w roli potencjalnego pracownika w przyszłości. W praktyce stażysta nie jest pracownikiem i nie posiada pracowniczych praw. Staż może być płatny lub bezpłatny i trwać od 3 do 6 miesięcy. W przypadku osoby bezrobotnej do 30 roku życia czas też wydłuża się czasami do 12 miesięcy.

Jak to wygląda w praktyce? Według raportu portalu e-Gospodarka.pl z 2017 r. okresy, na jakie przedsiębiorcy zatrudniali wówczas, stażystów wyglądały następująco:

Średnia długość stażów:

1-3 miesiące – 51% firm
3-6 miesięcy – 31% firm
powyżej 5 miesięcy – 18% firm

W 2022 wiele się nie zmieniło: nadal najpopularniejsze były staże 1-3 miesięczne, a najrzadziej spotyka się te trwające powyżej 5 miesięcy. A zatem staż to wypełnianie pracowniczych obowiązków pod nadzorem przełożonego lub opiekuna w ustalonym w umowie wymiarze czasu pracy. Może zostać zorganizowany bezpośrednio przez pracodawcę i podlegać warunkom umowy stażowej. Częściej staże są tworzone w ścisłej współpracy z Powiatowymi Urzędami Pracy, a ich beneficjentami są zarejestrowani bezrobotni, kierowani na staże z konkretnych programów.

Stażysta nie jest pełnoprawnym pracownikiem – nie podlega więc ochronie i nie może korzystać z pełni praw. Czy w przypadku prawa do urlopu i emerytury, staż również nie odgrywa większej roli? Czy zatem staż wlicza się do lat pracy? Owszem, okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych oraz stypendium przyznanego na czas szkolenia, a także staż i otrzymywane z tego tytułu przygotowanie zawodowe wliczają się do okresu pracy, a co za tym idzie, mają wpływ na przysługujące nam prawa pracownicze, jeśli spełnione są określone warunki.

Czy staż wlicza się do urlopu i emerytury?

Odpowiedź na to pytanie wymaga rozgraniczenia obu kwestii. W przypadku prawa do emerytury odbyte staże mogą zostać uwzględnione w ogólnym stażu pracy, jeśli zatrudniony otrzymywał za nie wynagrodzenie w postaci oskładkowanego stypendium. Jak wynika z ustawy z 20 kwietnia 2004 o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy okres wypłacania należnego stypendium wlicza się do okresu pracy potrzebnego przy nabyciu lub zachowania uprawnień pracowniczych oraz okresów składkowych dotyczących przyszłej emerytury.

A jak wygląda sytuacja, gdy odbywamy staż w trakcie studiów? Czy studia liczą się do emerytury? Tak — do lat pracy dolicza się 8 lat, jeżeli zostały ukończone studia i ta zasada obowiązuje również wobec minimalnych wymagań wobec emerytur (pamiętajmy, że musimy również spełnić wymagania wiekowe). Ponieważ okres studiów jest traktowany jako czas pracy, jeżeli odbywamy wówczas staż, okresy te się nie sumują, staż jest wówczas włączony w okres doliczanych 8 lat.

A co, jeśli z jakiegoś powodu jesteśmy zmuszeni zakończyć staż po krótszym czasie, niż powinien on trwać? Dowiedz się, jakie są skutki przerwania stażu z urzędu pracy z poniższego filmu poradnikowego:

Video

Ważnym aspektem odbywania stażu, na który warto zwracać uwagę, jest wpływ odbywanego stażu na przysługujący wymiar urlopu wypoczynkowego. Odpowiedź na pytanie, czy staż wlicza się do urlopu, nie jest wcale taka prosta. Okres stażowy może być doliczony do ogólnego czasu podejmowania pracy na przestrzeni lat i co za tym idzie uprawniać do przyznania większego wymiaru dni wolnych urlopu wypoczynkowego. Niemniej jednak prawo do takiego urlopu zdobywa się dopiero po ukończeniu stażu i tylko wtedy, gdy pracownikowi zostanie zaproponowana jedna z umów o pracę, czyli umowa na czas określony lub nieokreślony.

Zasadniczo więc, z punktu widzenia przywilejów wynikających ze zdobywanej ilość przepracowanych lat, staże nie są czasem straconym. Oprócz cennego doświadczenia gwarantują pracownikom także korzystniejszą sytuację w karierze zawodowej i wpływają na wzmocnienie przyszłych przywilejów.

Najczęściej zadawane pytania

Czy staż wlicza się do emerytury?

Staż wlicza się do emerytury, co uwarunkowane jest odprowadzaniem składek emerytalnych przez pracodawców. Długość łącznych lat pracy warunkuje wysokość emerytury.

Co nie wlicza się do stażu pracy?

Do stażu pracy nie można zaliczyć między innymi okresu prowadzenia własnej działalności gospodarczej, zatrudnienia na podstawie umowy zlecenie lub innej umowy cywilnoprawnej, a także urlopu bezpłatnego.

Co przysługuje zależnie od stażu pracy?

Staż pracy warunkuje przyznanie między innymi kwoty emerytury oraz długości urlopu wypoczynkowego. Zapewnia prawo do odprawy, nagrody jubileuszowej, a także wydłużonego okresu wypowiedzenia umowy o pracę.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

18 komentarzy

Cesarz

Cesarz

Muszę przyznać, że cieszy mnie fakt, że staż to nie tylko czas pracy, ale również okresy wynikające z różnych sytuacji życiowych. Daje to przestrzeń do większej elastyczności w podejściu do kandydatów na pracowników.
Klimczak Jan

Klimczak Jan

Cieszy mnie to, że w takim razie do stażu pracy wlicza się także czas pobierania zasiłku dla bezrobotnych czy szkolenia. To daje większe szanse na zdobycie doświadczenia i zwiększa wartość tego czasu.
Sonia

Sonia

Niezła wiocha z tymi bezpłatnymi stażami, ciężko o pracę bez doświadczenia, a już na pewno bez dobrej znajomości kogoś w firmie.
Tymon

Tymon

Wszystko byłoby super, gdyby tylko pracodawcy stosowali się do przepisów i przyznawali dodatki stażowe zgodnie z zasadami. Niestety nie zawsze jest to takie proste.
zainteresowany

zainteresowany

Przecież studia zaoczne podczas których się pracowało nie zalicza się podwójnie, tzn pracowałeś i studiowałeś tylko praca jest zaliczana do stazu
Luiza

Luiza

Dlaczego jedynie urzednicy i nauczyciele dostają dodatek do lat pracy ?
Pracownik

Pracownik

Powtórzę pytanie. Czy staże unijne wlicza się do lat pracy.
Pytanie wazne

Pytanie wazne

Czy staże unijne są wliczane do emerytury tzn. do lat pracy? Nie staże z biura pracy tylko staże z funduszy unijnych?
Magda

Magda

Witam odbyła półroczny staż ale pracodawca nie podpisał ze mną już umowy czy ten staż też się liczy do lat pracy?
emeryt

emeryt

Staż pracy jest to łączna długość okresów zatrudnienia. Od stażu pracy zależy m.in. długość urlopu wypoczynkowego. Lata nauki wliczają się do stażu pracy. Jak poszedłem na emeryturę, to za studia magisterskie 5-letnie wliczono mi 4 lata stażu. Tak napisałem, ale wszystko dokładnie jest ujęte w tym artykule.
Jan

Jan

"Owszem, okres (...) a także staż (...) wliczają się do do okresu pracy, a co za tym idzie, mają wpływ na przysługujące nam prawa pracownicze, jeśli spełnione są określone warunki." - pytanie: Jakie to warunki? "W przypadku prawa do emerytury odbyte staże mogą zostać uwzględnione w ogólnym stażu pracy, jeśli zatrudniony otrzymywał za nie wynagrodzenie w postaci oskładkowanego stypendium." - pytanie: Jak i gdzie sprawdzić, czy pracodawca wypłacał oskładkowane stypendium? "Czy studia liczą się do emerytury? Tak - do lat pracy dolicza się 8 lat, jeżeli zostały ukończone studia(...)" pytanie: Czy każdy rodzaj ukończonych studiów: licencjackie, inżynierskie, magisterskie, doktorskie? Czy jest to zawsze 8 lat?
Redakcja

Redakcja

Kasia - tak, okres stażu z Urzędu powinien się zliczać do nagrody, bo zlicza się do ogólnego stażu pracy, na podstawie którego m.in. ta nagroda jest przydzielana.
Kasia

Kasia

Mam pytanie odnośnie tego czy staż z Urzędu Pracy u pracodawcy z którym po odbytym stażu została podpisana umowa o pracę wlicza się do nagrody jubileuszowej ????
kodi

kodi

mam pytanie blisko rok byłem na stażu u jednego z pracodawców później dostałem umowę o pracę proszę, o wyszczególnienie z jakiego paragrafu wynika że jeśli po stażu dostałem umowę o pracę to wlicza mi się również staż do wymiary urlopu wypoczynkowego?
Ania

Ania

W artykule wszystko super napisane. Każdy powinien wiedzieć, co wlicza się do stażu pracy. Staż wlicza się do lat pracy...
Izolda

Izolda

Dobrze opisane przepisy z tym związane. Łatwo widać teraz jak to jest liczone i co jest wliczane, a co nie przy takim przeliczeniu. Teraz wszystko jest prostsze w zrozumieniu.
Zoria

Zoria

To dość logiczne jest. Dobrze jednak wiedzieć skąd się te lata biorą. IM wyższa szkołą ukończona tym większy staż i dobrze, bo wtedy by się nie opłacało dalej uczyć.
Kaboom

Kaboom

No dobrze, że się wlicza, bo przecież jak się wlicza sama szkoła, to także to by wtedy było negatywne a nie jest. Dobrze jest jednak zrealizować to w sposób odpowiedni.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.