Spis treści
Przydział odzieży roboczej rozporządzenie
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami. Z tego artykułu wynika, że pracownik otrzyma środki tylko wówczas, gdy będą miały one go zabezpieczać przed niekorzystnymi środowiskiem pracy.
Odzież i obuwie robocze - co ile przysługują nowe?
Pracownik na stanowisku pracy może wykorzystywać swoją własną odzież oraz obuwie, niemniej jednak w niektórych przypadkach będzie to niemożliwe. Wówczas bowiem, gdy:
odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, - ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy, - wykonywane prace związane są bezpośrednio z obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodują intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi
pracodawca będzie zobowiązany dostarczyć zatrudnionemu odzież oraz obuwie. Wszystkie środki, które podmiot zatrudniający dostarcza podwładnym, muszą być im udzielone nieodpłatnie. Z punktu widzenia pracownika istotny jest również fakt, iż pracodawca nie może dopuścić go do pracy bez uprzedniego zapewnienia mu stosownej odzieży oraz obuwia. Ponadto, pracodawca zobowiązany jest w odpowiedni sposób dobrać środki indywidualnej ochrony. Mowa o tym, aby zarówno odzież, jak i obuwie posiadały określone właściwości, dostosowane do określonego stanowiska pracy. Na pracodawcy ciąży również obowiązek prania, konserwacji, naprawy, odpylania, jak i odkażania odzieży roboczej.
Kiedy przysługuje ekwiwalent za odzież roboczą?
Ekwiwalent pracownikowi przysługiwać będzie w dwóch przypadkach. Przede wszystkim wówczas, gdy będzie on używał swojej własnej odzieży oraz obuwia. W takim przypadku świadczenie pieniężne powinno uwzględniać aktualne ceny takich właśnie rzeczy. Wniosek z tego taki, że ustawodawca zobligował podmiot zatrudniający do wypłaty ekwiwalentu, to zaś przekłada się na stwierdzenie, że pracodawca nie może przerzucać ciążących na nim obowiązków właśnie na pracowników. Dalej, zgodnie z powyższym, nie powinna mieć miejsce sytuacja, że pracodawca żąda od swojego podwładnego zaopatrzenia się we własnym zakresie w odzież i obuwie, za które to on wypłaca jedynie ekwiwalent. Drugą sytuacją, w której pracodawca będzie zobowiązany wypłacać pracownikowi świadczenie pieniężne jest bezpośrednio związane z utrzymaniem obuwia i odzieży w należytym stanie. Podmiot zatrudniający jak wskazano powyżej powinien we właściwy sposób dbać o środki, które powierza pracownikom. Przepisy dopuszczają sytuację, w której to pracodawca wypłaca ekwiwalent za pranie odzieży roboczej. W tym przypadku co jest istotne z punktu widzenia pracownika nie musi mieć on jego zgody. W takim też wypadku wysokość świadczenia powinna w zupełności pokrywać wszelkie koszty, jakie to pracownik ponosi właśnie z uwagi na pranie odzieży roboczej. Niezależnie od rodzaju ekwiwalentu, każdy z pracodawców musi dokładnie określić, za jaki czas będzie wypłacać świadczenie. W praktyce kwestie takie rozstrzygane są w aktach prawa wewnątrzzakładowego. Wypłaty zaś mogą odbywać się co miesiąc lub co jest częściej spotykane kwartalnie. Jeżeli pracodawca w regulaminie pracy lub innym obowiązującym w zakładzie pracy akcie nie zaznaczy, że ma możliwość obniżenia ekwiwalentu za pranie lub używanie własnej odzieży w przypadku pracowników, którzy przez dłuższy czas nie świadczą pracy, to mają oni prawo domagać się świadczenia w pełnej wysokości.
Czy za środki ochrony indywidualnej przysługuje ekwiwalent?
Nieco inaczej jest w przypadku środków ochrony indywidualnej. W tym przypadku pracodawca ma po prostu obowiązek dostarczyć je pracownikom. Nie może przerzucić w tej kwestii odpowiedzialności na zatrudnionych. Ci bowiem zgodnie z uregulowaniami dokonanymi przez ustawodawcę nie mogą korzystać w własnych środków ochrony indywidualnej. W żadnym przypadku nie przysługuje im również ekwiwalent, gdyż wszelkie niezbędne środki powinni otrzymać od przełożonych. Pracodawca, który nie dostosuje się do wymogów aktualnie obowiązującego prawa dopuszcza się wykroczenia przeciwko prawom pracowniczym. W przypadku kontroli oraz wykrycia uchybień może on zostać ukarany karą grzywny w wysokości od 1000zł do nawet 30000zł. Ustawodawca przywiązuje do prawidłowego wyposażenia pracowników w niezbędne środki ochrony indywidualnej, obuwie, jak i odzież dużą rolę. Obszerne uregulowanie, które znajduje się w Kodeksie pracy, jak również i innych aktach ma nie tylko obligować pracodawców do zwracania szczególnej uwagi na tę kwestię, ale również podnosić świadomość samych pracowników w zakresie ich praw. Dzięki odpowiednim środkom i odzieży roboczej mogą oni swoją pracę wykonywać w sposób bezpieczny i zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ubranie robocze a kodeks pracy
Na niektórych stanowiskach pracy obowiązkowa jest odzież robocza – bhp oraz kodeks pracy szczegółowo regulują związane z tym kwestie. Przede wszystkim to pracodawca odpowiada za to, aby dostępna była odzież ochronna dla pracowników. Dostarczona pracownikowi odzież musi spełniać wymogi, które znajdują się w ustawie o Polskich Normach – są one regulowane ustawą o normalizacji z dnia 12 września 2002 roku. W Kodeksie pracy wskazano okoliczności, gdy ubranie robocze dla pracownika jest niezbędne – dotyczy to sytuacji, gdy odzież własna może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu oraz gdy jest to niezbędne ze względu na wymogi sanitarne, technologiczne lub bezpieczeństwa i higieny pracy. Szczegółowe zapisy znajdują się w art. 236 Kodeksu pracy.
Oprócz powyższych przypadków odzież ochronna może być wymagana także na innych stanowiskach – kwestie te reguluje pracodawca za pomocą aktu wewnątrzzakładowego. W przypadku, gdy zgodnie z tym aktem odzież robocza dla pracowników powinna być dostępna, a pracownik jej nie otrzymał, ma on prawo do wystąpienia o jej przydział. Ustawodawca przewidział wyjątek od wspomnianych zasad w przypadku, gdy pracodawca ustali stanowiska, na których pracownicy mogą korzystać z własnej odzieży i obuwia roboczego, jeśli wyrażą na to zgodę. Oczywiście zarówno odzież, jak i obuwie musi spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wspomniany wyjątek nie obowiązuje na stanowiskach, na których wykonywane są prace związane z obsługą urządzeń technicznych i maszyn oraz prace grożące intensywnym brudzeniem bądź skażeniem odzieży i obuwia materiałami biologicznie zakaźnymi, środkami chemicznymi lub środkami promieniotwórczymi. Jednak i w tej sytuacji Kodeks pracy ustanawia wyjątek. Pracownik może na takich stanowiskach pracować we własnym ubraniu, ale pracodawca ma wówczas obowiązek wypłacania odpowiedniego ekwiwalentu. Ekwiwalent musi być wypłacany, jeśli pracownik wyraził zgodę na używanie własnej odzieży i obuwia oraz w akcie konkretyzującym zostało zapisane, iż pracownicy mają przydzieloną odzież i obuwie robocze.
Użytkowanie odzieży roboczej
W kontekście odzieży roboczej istotne jest zrozumienie, jak długo pracownik może ją używać, zwane okresem użytkowania odzieży. Okres ten różni się w zależności od rodzaju odzieży i warunków pracy. Na przykład, jeśli odzież jest intensywnie narażona na skażenie środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, okres użytkowania może być krótszy. Właściwość ta ma na celu zapewnienie, że odzież ochronna BHP jest zawsze w dobrym stanie i nadaje się do użytku, aby skutecznie chronić pracownika. Pracodawca musi monitorować stan odzieży pracownika i zapewnić wymianę na nową odzież roboczą, gdy to konieczne.
Środki ochrony indywidualnej
Odzież robocza to nie tylko ubrania, ale także inne środki ochrony indywidualnej. Do nich należą na przykład kaski, rękawice, gogle, maski przeciwpyłowe, buty ochronne i wiele innych. Rodzaje środków ochrony, które pracownik powinien otrzymać, zależą od specyfiki pracy. Na przykład, pracownik budowlany może potrzebować kasku i butów ochronnych, podczas gdy pracownik laboratorium może potrzebować fartucha laboratoryjnego i gogli ochronnych. To pokazuje, jak ważne jest dopasowanie środków ochrony do konkretnej pracy.
Zapewnienie odzieży roboczej
Zgodnie z przepisami, pracodawca ma obowiązek zapewnienia odzieży roboczej, jeśli jest to wymagane przez warunki pracy. Oznacza to, że pracownik nie musi używać swojej własnej odzieży, która mogłaby ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu. Ponadto, pracownik nie musi pokrywać kosztów zakupu odzieży roboczej. Jeżeli jednak pracownik decyduje się na zakup swojej własnej odzieży roboczej, pracodawca może wypłacić ekwiwalent za zakup odzieży roboczej.
Pranie odzieży roboczej pracownika
Opieka nad odzieżą roboczą nie kończy się na jej dostarczeniu. Pracodawca ma również obowiązek zapewnienia odpowiedniego prania odzieży roboczej, a także konserwacji, naprawy i odkażania odzieży roboczej, jeśli jest to wymagane. Jest to szczególnie ważne, gdy odzież może być skażona szkodliwymi substancjami. Zdrowie i bezpieczeństwo pracowników powinno być zawsze na pierwszym miejscu, a odpowiednie utrzymanie odzieży roboczej jest kluczowym elementem ochrony pracowników.
To może Cię również zainteresować