Zgodnie z art. 29 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy jednym z niezbędnych elementów umowy o pracę jest określenie miejsca wykonywania pracy. Warto przy tym wskazać na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2001 roku (sygn. I PKN 350/00). Otóż, zgodnie ze stanowiskiem Sądu miejsce pracy powinno być tak ustalone, aby pracownik mógł do niego dojechać w ramach umówionej dobowej i tygodniowej normy czasy pracy w wyznaczonym okresie rozliczeniowym. Co więcej, to w interesie pracodawcy jest zachowanie formy pisemnej. Dzieje się tak wówczas, gdy pod uwagę weźmie się art. 775 Kodeksu pracy, który wskazuje na konieczność wypłacenia przez pracodawcę osobie zatrudnionej należności z tytułu podróży służbowej.
Duża swoboda
Trzeba wskazać, że strony, które nawiązują stosunek pracy mają dużą dowolność w kształtowaniu i ustalaniu miejsca pracy. Przede wszystkim należy wskazać, że miejscem świadczenia przez pracownika pracy nie musi być określony lokal, pomieszczenie czy też posesja, która ma stały adres i położona jest w konkretnej miejscowości. Dzieje się tak dlatego, że pod tym pojęciem rozumie się pewien punkt geograficzny, pewną przestrzeń, która ograniczona jest przez jednostki administracyjne. Taki podgląd podzielił również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 1 kwietnia 1985 roku (sygn. akt I PR 19/85).
(Nie)stały punkt
Z punktu widzenia zainteresowanych stron, które podpisują umowę o pracę trudnością może być fakt, że w literaturze przedmiotu nie ma jednej definicji miejsca pracy. Część specjalistów podziela podgląd, że wskazane w umowie o pracę miejsce jej świadczenia nie musi mieć cechy stałości. W takim przypadku punktem odniesienia ? gdy mowa o poleceniu służbowym ? jest miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy. To spory problem zwłaszcza w stosunku do pracowników mobilnych ? z racji wykonywanej pracy najczęściej poruszają się oni po wyznaczonym terenie.
Pracownik mobilny
Aby rozstrzygnąć kwestię pracowników mobilnych i tego, kiedy są oni w podróży służbowej, kiedy zaś wykonują pracę w miejscu pracy, przyjmuje się, że obowiązek stałego wykonywania pracy na terenie kraju lub międzynarodowym obszarze jest uzgodnionym miejscem świadczenia obowiązków służbowych. Inaczej mówiąc, taka praca nie będzie traktowana jako podróż służbowa, gdyż ta druga charakteryzuje się nietypowością, okazjonalnym charakterem. Takie stanowisko zaprezentował też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 września 2010 roku (sygn. akt II FSK 648/09), który to podkreślił, że pracownicy mobilni są wyjątkową grupą pracowników, którzy świadczą pracę w warunkach stałego przemieszczania się i nie można go traktować jako podróży służbowej, gdyż praca w ten sposób nie ma charakteru incydentalnego.
Zmiana miejsca pracy
Zarówno pracownik, jak i pracodawca mają prawo modyfikować zawartą umowę o pracę. Trzeba przy tym jednak pamiętać, że miejsce wykonywania pracy nie może być zmieniane jednostronnie. W tym przypadku konieczne jest złożenie wypowiedzenia zmieniającego lub też porozumienie się stron w tym zakresie. Co więcej, choć zmiana ta nie musi być dokonana w formie pisemnej, to warto pamiętać, że istotne jest to zwłaszcza dla celów dowodowych. Z drugiej strony, w umowie nie może znaleźć się klauzula, która zawierałaby bezwarunkową zgodę pracownika na czasową zmianę miejsca pracy i to bez określenia miejsca oraz okresu, którego modyfikacja ta miałaby dotyczyć.
To może Cię również zainteresować