Działalność gospodarcza

Czym jest odpowiedzialność subsydiarna, a czym odpowiedzialność solidarna za długi i zobowiązania?

3 marca 2022

5 z 5

Ocena: 5 z 5 | 21 głosów

21 głosów

10 komentarzy
Czym jest odpowiedzialność subsydiarna, a czym odpowiedzialność solidarna za długi i zobowiązania?
Przedsiębiorcy mogą odpowiadać za swoje zobowiązania i zaległości podatkowe w sposób solidarny i subsydiarny. Odpowiedzialność zarówno solidarna, jak i subsydiarna zachodzi w określonych okolicznościach i nie musi dotyczyć wszystkich form spółek kodeksu handlowego.

Przeczytaj też: Działalność gospodarcza – wybierz odpowiednią formę prawną

Czym jest odpowiedzialność solidarna?

Odpowiedzialność solidarna oznacza ustawowe pociągnięcie do odpowiedzialności osób, które uczestniczą w realizacji części lub całości umowy. W umowach zawieranych między osobami lub podmiotami występują strona dłużnika (dłużników) oraz wierzyciela (wierzycieli). Zgodnie z zapisami art. 366 oraz 367 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może żądać spłaty należności w części lub całości:

  • od wszystkich dłużników łącznie,
  • od kilku z nich,
  • od każdego dłużnika z osobna.

W myśl przepisów wszyscy dłużnicy solidarnie odpowiadają za istniejące zobowiązania, aż do całkowitego zaspokojenia wierzyciela. Zgodnie z zasadą solidarności dłużników, spełnienie świadczenia przez któregokolwiek z nich zwalnia pozostałych ze spłaty długu. W takim przypadku wierzyciel nie ma już prawa żądać od pozostałych dłużników uregulowania należności.

Czym jest odpowiedzialność subsydiarna?

Odpowiedzialność subsydiarna określa zasady dochodzenia wierzytelności z majątku wspólnika w sytuacji, w której egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna. Zasada odpowiedzialności subsydiarnej dotyczy wszystkich zobowiązań spółki – zarówno cywilnoprawnych, wynikających przykładowo z zawartych umów, jak i publicznoprawnych, obejmujących składki ZUS.

Szukasz pracy?

Pracownik Inwentaryzacji Bydgoszcz Fordon

Work&Profit sp. z o.o.

  • Bydgoszcz
Dodana

Inżynier Budowy

BPBP SA

  • Kraków
Dodana

Pracownik Inwentaryzacji Kwidzyn

Work&Profit sp. z o.o.

  • Kwidzyn
Dodana

Pracownik Inwentaryzacji Tczew

Work&Profit sp. z o.o.

  • Tczew
Dodana

Pracownik Inwentaryzacji Nowa Sól

Work&Profit sp. z o.o.

  • Nowa Sól
Dodana

Z odpowiedzialnością subsydiarną mamy do czynienia przede wszystkim w spółkach osobowych, gdzie wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki. Nieco inaczej wygląda to w przypadku spółek kapitałowych. Przykładem może być odpowiedzialność w spółce z o.o. – choć ustawodawca przewidział w tym zakresie pewne wyjątki, co do zasady cechuje ją brak zasady subsydiarności odpowiedzialności wspólników za zobowiązania. Ograniczona odpowiedzialność może występować także w spółkach z o.o. spółkach komandytowych, w których komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – przy takiej konstrukcji potencjalni wierzyciele nie mają praw do prywatnego majątku jej właścicieli.

Co oznacza odpowiedzialność solidarna, a co subsydiarna wspólnika w spółce?

Zapisy regulujące funkcjonowanie odpowiedzialności solidarnej znajdują się w Kodeksie cywilnym, a ponadto w Ordynacji podatkowej oraz ustawie o VAT.

Przepisy przewidują przede wszystkim, że:
  • za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiadają solidarnie,
  • osoby, które wyrządziły szkodę czynem niedozwolonym, ponoszą za to odpowiedzialność solidarną,
  • osoby, które dały lub przyjęły zlecenie wspólnie, odpowiadają solidarnie względem drugiej strony,
  • inwestor odpowiada solidarnie z wykonawcą (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy za wykonane przez niego roboty budowlane,
  • przedstawiciel podatkowy ponosi odpowiedzialność solidarną z podatnikiem za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu i na rzecz tego podatnika.

Natomiast odpowiedzialność subsydiarna w spółce oznacza możliwość dochodzenia wierzytelności za zobowiązania względem podmiotów trzecich z majątku wspólnika spółki osobowej, jednak tylko w sytuacji, w której zaspokojenie świadczeń będzie niemożliwe z majątku samej spółki. Wierzyciel spółki musi więc najpierw skierować egzekucję do majątku spółki, a gdy ta okaże się bezskuteczna, może dochodzić spłaty długu od wybranego wspólnika, kilku z nich albo wszystkich. W ostatnim z wymienionych przykładów zachodzi zatem odpowiedzialność solidarna, która jest regulowana przepisami kodeksu spółek handlowych.

 

Odpowiedzialność solidarna i subsydiarna – kiedy zachodzi?

W przepisach przewidziano szereg sytuacji, w których zachodzi odpowiedzialność solidarna.

Przykładowo w ustawach podatkowych wskazano, że:
  • przedstawiciel podatkowy odpowiada solidarnie z podatnikiem za zobowiązanie podatkowe, które przedstawiciel podatkowy rozlicza w imieniu i na rzecz tego podatnika,
  • pełnomocnik, który złożył zgłoszenie rejestracyjne podatnika, odpowiada solidarnie wraz z nim do kwoty 500 000 zł za zaległości podatkowe podatnika powstałe z tytułu czynności wykonanych (w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego),
  • podatnik, na rzecz którego dokonano dostawy towarów wrażliwych, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na rzecz tego podatnika (pod określonymi warunkami).

Z kolei odpowiedzialność subsydiarna zachodzi, gdy egzekucja należności z majątku spółki okazuje się bezskuteczna. Jeśli wierzyciel będzie dochodził spłaty długu z majątku spółki, ale nie pozwoli on na zaspokojenie zgłaszanych świadczeń, wówczas może skierować egzekucję do majątku wspólników – jednego, kilku lub wszystkich.

Odpowiedzialność solidarna oznacza, że dłużnicy solidarnie odpowiadają za długi i zobowiązania, aż do całkowitego zaspokojenia świadczenia wierzyciela. O odpowiedzialności subsydiarnej natomiast mówimy w przypadkach, w których egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna – wówczas wierzyciel może dochodzić spłaty zaległych należności z majątku wspólnika lub wspólników.

#BBD0E0 »

Podsumowanie:
    • Odpowiedzialność solidarna oznacza, że dłużnicy solidarnie odpowiadają za długi i zobowiązania, aż do całkowitego zaspokojenia świadczenia wierzyciela.
    • Odpowiedzialność subsydiarna dotyczy zasad dochodzenia wierzytelności z majątku wspólnika spółki w sytuacji, gdy egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna.
    • Odpowiedzialność solidarna jest regulowana przepisami kodeksu cywilnego, ordynacji podatkowej, oraz ustawy o VAT, natomiast odpowiedzialność subsydiarna jest regulowana przez kodeks spółek handlowych.
    • Wierzyciel może dochodzić spłaty zaległych należności z majątku wspólnika lub wspólników, jeśli egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest odpowiedzialność solidarna i subsydiarna?

Odpowiedzialność solidarna to ustawowe pociągnięcie do odpowiedzialności osób, które uczestniczą w realizacji danej umowy. Za powstałe zobowiązania dłużnicy odpowiadają solidarnie do chwili całkowitej spłaty należności względem wierzyciela. Spełnienie świadczenia przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych ze spłaty długu.

Co to jest odpowiedzialność subsydiarna?

Odpowiedzialność subsydiarna to zasada dochodzenia wierzytelności z majątku wspólnika, gdy egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna – czyli w sytuacji, w której majątek spółki nie wystarcza do zaspokojenia roszczeń. Odpowiedzialność subsydiarna dotyczy zarówno zobowiązań cywilnoprawnych, jak i publicznoprawnych spółki.

Autor

Artykuł został opracowany i zmodyfikowany przez kilku autorów. Poniżej podajemy dane redaktora lub autora, który dokonał ostatniej modyfikacji.

Ewa Sztuczka-Mazur

Social Media Manager

Social Media Manager w branży HR, autorka tekstów, copywriterka, specjalistka Facebook ADS, wokalistka i pszczelarka.
Obecnie w Aplikuj.pl odpowiedzialna głównie za treści z obszaru miękkiego HR oraz prawa pracy.

10 komentarzy

janusz

janusz

To interesujące, jak różnice między odpowiedzialnością solidarną i subsydiarną mają wpływ na sytuację finansową przedsiębiorstw i wspólników.
Kazik

Kazik

Dla pracowników spółki ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z tego, jakie ryzyko wiąże się z prowadzeniem biznesu i w jakim stopniu odpowiadają na zobowiązania spółki.
Zbigniew M

Zbigniew M

Odpowiedzialność subsydiarna jest częstym rozwiązaniem w spółkach osobowych, ale warto zaznaczyć, że odpowiedzialność solidarna może być korzystniejsza dla wierzyciela.
Jarosław B

Jarosław B

Jeśli mówimy o odpowiedzialności solidarnej i subsydiarnej, to chyba warto wiedzieć, jak te kwestie wyglądają w praktyce i jakie mamy prawa.
Limba

Limba

Nie wiedziałam, że w spółkach kapitałowych obowiązuje ograniczona odpowiedzialność. To ciekawa informacja.
Leokadia

Leokadia

Dobrze, że podkreślono różnice pomiędzy odpowiedzialnością solidarną i subsydiarną, ponieważ to dwa odrębne pojęcia z prawa spółek.
Palikot

Palikot

Takie kwestie niestety przewijają się w prawie dość często, a dla osób poszukujących pracy czy zmieniających pracę mogą być ważnym elementem w podejmowaniu decyzji o zatrudnieniu.
Maja

Maja

Bardzo ważne, aby wiedzieć, kto będzie odpowiadał za zobowiązania spółki. W końcu w przypadku jej likwidacji przyda się pewność, że koszty nie spadną na nas.
Polak

Polak

Czyli jeśli pracowałam w firmie z jednym lub kilkoma wspólnikami, to odpowiedzialność za zobowiązania spółki może spocząć na mnie? To dość niepojedyncze.
quman

quman

Odpowiedzialność solidarna i subsydiarna to bardzo ważne pojęcia w prawie spółek. Należy pamiętać, że wspólnicy spółki osobowej ponoszą takie same zobowiązania, co jest dla nich równoznaczne z ryzykiem finansowym.

Dodaj komentarz

Wszystkie pola muszą być prawidłowo wypełnione

Komentarz został dodany

Redakcja Aplikuj.pl zastrzega sobie prawo usuwania komentarzy obraźliwych dla innych osób lub zawierających wulgarne słowa, adresy www oraz adesy e-mail i numery telefonów.