Spis treści
Pieniądze są motorem napędowym każdego biznesu czyli czym jest kapitał obrotowy?
Pieniądze to podstawowy motor napędowy każdego biznesu. Bez nich nie będziemy mogli zakupić towaru czy wynająć lokalu handlowo-usługowego. Sporo osób uważa, że do założenia firmy wystarczy dobry biznesplan oraz właściwa jego realizacja, jednak należy zdawać sobie sprawę z tego, że w zdecydowanej większości przypadków bez odpowiedniej ilości gotówki będzie to niemożliwe.
To Cię powinno też zainteresować: Działalność gospodarcza - wybierz odpowiednią formę prawną
W Polsce każdego roku przybywa kilka tysięcy nowych działalności gospodarczych. Osoby, które stawiają pierwsze kroki w biznesie, są przekonane, że uda im się osiągnąć sukces. W rzeczywistości często jedną z poważnych przeszkód na drodze do osiągnięcia rynkowego sukcesu jest właśnie brak funduszy. Aby przedsiębiorca miał szanse na zdobycie wysokiej pozycji w swojej branży, musi szczególną uwagę zwracać na sytuację finansową firmy oraz właściwie planować wydatki.
Co to jest kapitał obrotowy? Pod tym pojęciem rozumiemy wartość uzyskaną po odjęciu bieżących zobowiązań finansowych danego przedsiębiorstwa. Więcej informacji o istocie kapitału obrotowego zawarliśmy w kolejnych częściach artykułu.
Składniki kapitału obrotowego
Kapitał obrotowy jest wartością aktywów należących do przedsiębiorstwa, którą uzyskuje się po odliczeniu wszystkich zobowiązań wobec:
- pracowników - na poczet wypłaty należnych wynagrodzeń,
- dostawców - na poczet uregulowania rachunków z tytułu zrealizowanych dostaw,
- instytucji bankowych - na poczet zaciągniętych przez firmę kredytów i pożyczek,
- państwa - do danin publicznych zaliczamy składki ZUS, zaliczki na podatek dochodowy i wiele innych opłat,
od wartości majątku obrotowego przedsiębiorstwa.
To Cię powinno też zainteresować: Rodzaje spółek w Polsce. Czym się charakteryzują i różnią rodzaje spółek?
Kapitał brutto uwzględnia wszystkie bieżące aktywa firmy, czyli majątek obrotowy. Co ważne, muszą to być aktywa używane do prowadzenia aktualnej działalności. Z kolei kapitał obrotowy netto to różnica między kapitałem stałym a majątkiem trwałym bądź różnica aktywów bieżących i zobowiązań o charakterze krótkoterminowym. Należy pamiętać o tym, że kapitał obrotowy netto uwzględnia również niektóre kapitały stałe firmy finansujące aktywa obrotowe, jednak nie finansuje aktywów trwałych.
Czym właściwie jest kapitał obrotowy, czyli kapitał pracujący?
W szerokim znaczeniu kapitał obrotowy definiuje się jako bieżące aktywa przedsiębiorstwa - są to takie typy aktywów, które wchodzą w skład majątku przedsiębiorstwa przez okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Po odjęciu krótkotrwałych zobowiązań od majątku firmy otrzymujemy kwotę kapitału obrotowego.
- środki finansowe,
- papiery wartościowe krótkoterminowe,
- zapasy,
- materiały,
- należności,
- produkty gotowe do sprzedaży i półprodukty.
To Cię powinno też zainteresować: Skutki koronawirusa a wsparcie przedsiębiorców. Rządowy pakiet dot. tarczy antykryzysowej
- wynagrodzenia dla zatrudnianych przez firmę pracowników,
- faktury wystawione przez kontrahentów (dostawców),
- raty kredytów dla banków i instytucji pożyczkowych,
- należne podatki i inne daniny publiczne (np. na rzecz ZUS).
Strategie zarządzania kapitałem obrotowym
Skuteczne zarządzanie kapitałem obrotowym jest możliwe dzięki wdrożeniu odpowiedniej strategii dotyczącej tego zagadnienia. Przy podejmowaniu decyzji o wyborze strategii zarządzania kapitałem obrotowym trzeba uwzględnić szereg zróżnicowanych czynników, przede wszystkim aktualną sytuację w danej branży, popyt na usługi oferowane przez naszą firmę czy skalę prowadzonej działalności. Specjaliści wyróżniają trzy podstawowe strategie zarządzania kapitałem obrotowym:
- Konserwatywna strategia zarządzania kapitałem obrotowym. Zgodnie z nazwą, jest to strategia, której celem jest uzyskanie wysokiej płynności finansowej kosztem spadku rentowności prowadzonego przedsiębiorstwa. W ramach tej strategii utrzymuje się aktywa obrotowe na bardzo wysokim poziomie, zaś zobowiązania finansowe na niskim. Warto wiedzieć, że realizowana strategia konserwatywna może dotyczyć zarówno aktywów jak i pasywów posiadanych przez dane przedsiębiorstwo. W przypadku zastosowania do aktywów polega ona utrzymywaniu wysokiego stanu (minimum 50% ogółem) najbardziej płynnych aktywów, a więc gotówki oraz krótkoterminowych papierów wartościowych. Z kolei przy pasywach polega ona na obniżaniu wysokości bieżących zobowiązań do poziomu, który nie będzie przekraczał 50% wartości pasywów.
- Agresywna strategia zarządzania kapitałem obrotowym. Strategia ta polega na podejmowaniu działań mających na celu utrzymanie jak najniższego poziomu aktywów obrotowych w stosunku do zobowiązań krótkoterminowych. Dzięki niej firma ma zapewniony spory potencjał zysku, ale jednocześnie wiąże się to z dość dużym wzrostem ryzyka. Przedstawiając to bardziej obrazowo: agresywna strategia prowadzi do obniżenia płynności finansowej, ale jednocześnie daje szansę na uzyskanie rentowności na wysokim poziomie.
- Umiarkowana strategia zarządzania kapitałem obrotowym. Jest to strategia, która łączy pewne rozwiązania z dwóch powyżej opisanych. Daje ona możliwość korzystania z umiarkowanych efektów dźwigni finansowej. Jednocześnie firma zachowuje małą płynność finansową. Specjaliści podkreślają, że umiarkowana strategia zarządzania kapitałem obrotowym jest najbezpieczniejsza i wiąże się z najmniejszym ryzykiem.
Kapitał obrotowy netto - co musisz o nim wiedzieć?
Kapitał obrotowy netto zamiennie określa się jako tzw. kapitał pracujący. Jest to nadwyżka aktywów obrotowych w stosunku do zobowiązań krótkoterminowych. Stanowi on część kapitałów stałych, która finansuje aktywa obrotowe, jednak nie finansująca aktywów stałych.
To Cię powinno też zainteresować: Firmowe oszczędności - jak je zainwestować?
Utrzymanie optymalnego poziomu kapitału obrotowego netto jest niezwykle istotne. Jest to uwarunkowane tym, że kapitał obrotowy netto pozwala uniknąć wysokich kosztów związanych z pozyskaniem środków finansowych na bieżącą działalność przedsiębiorstwa. Kapitał obrotowy netto zapobiega też stratom, gdyż można uznać, że sprzedaż majątku może odbyć się poniżej jego wartości, gdy właściciel firmy pozostający w trudnej sytuacji finansowej "na już" potrzebuje środków niezbędnych do sfinansowania bieżącej działalności.
Jak i kiedy zmienić kapitał obrotowy?
Decyzja o zmianie kapitału obrotowego firmy powinna być bardzo dokładnie przemyślana. Musi poprzedzić ją rzetelna analiza obecnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa a także przeprowadzenie wliczeń dotyczących aktualnych zadłużeń i posiadanych aktywów. Na podstawie tych danych można wysnuć wnioski na temat tego, czy zmiana kapitału obrotowego będzie konieczna.
Kiedy zmiana kapitału obrotowego będzie najlepszym rozwiązaniem? Na przykład wtedy, gdy skróceniu ulegną terminy spłaty zobowiązań ustalone przez naszych kontrahentów bądź wtedy, gdy wielu klientów spóźnia się z regulowaniem należności finansowych wobec firmy.
W jaki sposób można dokonać zmiany kapitału obrotowego? Można to uczynić na przykład przez zwiększenie majątku trwałego przedsiębiorstwa, na przykład poprzez zakup papierów wartościowych lub środków trwałych. Inny sposób na zmniejszenie kapitału stałego to wcześniejsza spłata firmowych zobowiązań finansowych bądź pokrycie straty z kapitału zapasowego.
Kapitał obrotowy wzór - czy taki istnieje?
Czy istnieje domyślny wzór kapitału obrotowego, w który powinny zainwestować wszystkie firmy, bez względu na to, w jakiej branży działają? Nie. Każda firma funkcjonuje w zupełnie innym otoczeniu wewnętrznym i zewnętrznym, dlatego nie powinno się wysuwać generalnych, ogólnych porad co do konkretnych sposobów kształtowania kapitału obrotowego.
Najważniejsze jest to, aby właściciel firmy orientował się, jaka jest sytuacja w jego branży, jak kształtuje się popyt na oferowane przez niego produkty i usługi a także weryfikował, czy uregulowania prawne określające możliwości działania firm nie są zmieniane.
Jak obliczyć zapotrzebowanie na kapitał obrotowy?
Jak obliczyć zapotrzebowanie na kapitał obrotowy? W tym celu należy odjąć od wartości kapitału obrotowego saldo netto środków pieniężnych. Należy pamiętać o tym, że dokładne zapotrzebowanie na kapitał obrotowy uzależnione jest od sytuacji rynkowej konkretnego przedsiębiorstwa. Wzrost zapotrzebowania na kapitał obrotowy może nastąpić, gdy:
- firma odnotuje wzrost sprzedaży,
- terminy płatności dla klientów firmy ulegną wydłużeniu,
- skrócone zostaną terminy zobowiązań finansowych firmy wobec jej kontrahentów.
