Spis treści
Zgodnie z art. 26 Kodeksu pracy: ,,Stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono - w dzień zawarcia umowy". Jednocześnie każdy pracodawca musi pamiętać o szeregu elementów, które muszą pojawić się w umowie. Mowa zarówno o tym, że umowa o pracę musi określać jej strony, jej rodzaj, datę jej zawarcia, jak również warunki pracy i płacy. W szczególności zaś muszą zostać zawarte szczegółowe wytyczne w zakresie rodzaju pracy, wynagrodzenia za pracę, które odpowiadać będzie jej rodzajowi, wymiar czasu pracy, jak i datę jej rozpoczęcia. Pozostałe elementy, które znajdą się w umowie są zależne tylko i wyłącznie od stron, które umowę podpisują.
Cechy stosunku pracy
Stosunek pracy powstaje, gdy pracownik zobowiązuje się wykonywać pracę na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem oraz w zamian za wynagrodzenie. Elementy takie jak obowiązek wykonywania pracy, zależność organizacyjna czy cykliczność wykonywanych czynności stanowią istotne cechy tego rodzaju stosunku.
Umowa o pracę, to najbardziej standardowy sposób nawiązywania stosunku pracy. Jednak warto również zapoznać się z umowami zlecenie i o dzieło, które różnią się od umowy o pracę pod względem charakteru i warunków zatrudnienia.
Stosunek pracy ma także określony charakter ekonomiczny, co oznacza, że pracownik otrzymuje wynagrodzenie za pracę. Ponadto, umowa o pracę wiąże strony na dłuższy okres, co zapewnia pracownikowi pewność zatrudnienia oraz dostępu do praw i świadczeń przewidzianych w przepisach prawa pracy.
Różnorodność rodzajów stosunku pracy oraz sposobów ich nawiązywania stanowi kluczową wiedzę dla pracodawców. Działając zgodnie z przepisami prawa, można stworzyć korzystne warunki pracy dla pracowników, zapewniając im stabilność zatrudnienia i przestrzeganie ich praw. Pamiętajmy, że dokładne zrozumienie tych kwestii wpływa na budowanie zaufania i dobrych relacji pomiędzy pracodawcą a pracownikami.
Rodzaje stosunku pracy
Manager ds. windykacji
PROFI CREDIT Polska S.A.
- Kraków
Manager ds. windykacji
PROFI CREDIT Polska S.A.
- Łódź
Kierowca kat. B lub C
Farutex Sp. z o.o.
- Łódź
Przedstawiciel handlowy ds. exportu (Austria lub Holandia Lub Słowenia)
Moto Profil
- Chorzów
Stosunek pracy jest różnorodny i może przybierać różne formy w zależności od specyfiki pracy oraz indywidualnych potrzeb pracowników. Zrozumienie tych rodzajów jest kluczowe dla pracodawców, aby wybrać odpowiednią umowę w zgodzie z obowiązującymi przepisami. Rodzaje stosunku pracy obejmują umowę o pracę, umowę zlecenie oraz umowę o dzieło.
Umowa o pracę jest najpowszechniejszym rodzajem stosunku pracy. Powstaje ona wtedy, gdy pracownik zobowiązuje się wykonywać pracę na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem i zarządzaniem, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym. Umowa o pracę gwarantuje pracownikowi określone prawa, takie jak wynagrodzenie za pracę, określony czas pracy i prawo do urlopu.
Umowa zlecenie i umowa o dzieło to inne formy zatrudnienia, w których pracownik wykonuje określone zadania lub dzieło na rzecz pracodawcy, jednak w sposób mniej zobowiązujący niż w umowie o pracę. Umowa zlecenie powoduje, że pracownik świadczy określone usługi na rzecz pracodawcy, podczas gdy umowa o dzieło jest oparta na wytworzeniu konkretnego efektu lub dzieła.
| Rodzaj stosunku pracy | Sposoby nawiązywania | Warunki i cechy | Przepisy prawne |
|---|---|---|---|
| Umowa o pracę | Zawarcie umowy, nawiązanie pracy | Określone warunki, obowiązek wykonywania pracy | Kodeks pracy, ustalenia między stronami |
| Umowa zlecenie | Podpisanie umowy, realizacja zlecenia | Brak obowiązku stałego świadczenia pracy | Przepisy Kodeksu pracy, umowa między stronami |
| Umowa o dzieło | Umowa na określone dzieło | Osiągnięcie rezultatu, brak obowiązku czasowego | Przepisy prawa cywilnego, umowa między stronami |
Sposoby nawiązywania stosunku pracy
Rozważając różne sposoby nawiązywania stosunku pracy, warto skupić się na tym, jak umowa o pracę i inne formy umów wpływają na proces zatrudnienia.
Stosunek pracy nawiązuje się według przepisów prawa pracy, a w szczególności Kodeksu pracy. Umowa o pracę jest najczęstszym sposobem nawiązania stosunku pracy, gdzie strony określają warunki zatrudnienia, takie jak rodzaj pracy, wynagrodzenie czy wymiar czasu pracy.
Termin powstania stosunku pracy może być określony w umowie lub na podstawie obowiązujących przepisów. Ważne jest, aby spełnić określone warunki, co umożliwi zakończenie poprzedniego stosunku pracy i nawiązanie nowego.
1 styczeń - tak, czy nie?
Z formalnego punktu widzenia nie ma przeszkód, aby w umowie znalazła się data wcześniejsza niż pierwszy dzień wykonywania przez pracownika obowiązków. Dzieje się tak z kilku powodów. Przede wszystkim zauważyć należy, że same terminy zawierania umów o pracę nie zostały dokładnie określone przez ustawodawcę w poszczególnych ustawach. Ponadto, warto przywołać art. 29 § 2 Kodeksu pracy, zgodnie z którym ,,jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków". Z tego też wysunąć można wniosek, że zawarcie umowy i podjęcie pracy nie muszą wystąpić w tym samym czasie. Inaczej mówiąc, strony umowy mogą ustalić w samej treści umowy inny termin rozpoczęcia pracy niż data jej podpisania. Z punktu widzenia pracodawcy ważne jest jednak, że okres pomiędzy zawarciem umowy o pracę a nawiązaniem stosunku pracy nie jest traktowany jako okres zatrudnienia. Przekłada się to zaś na fakt, iż pracownikowi w tym okresie nie przysługują określone uprawnienia, w tym przede wszystkim wynagrodzenie.
Pracownik nie pojawia się w pracy...
Kwestia dwóch dat, czyli innej na umowie i innej, która wiąże się bezpośrednio z rozpoczęciem świadczenia pracy przez pracownika może być też przyczyną ewentualnego niepojawienia się zatrudnionego w zakładzie pracy. Wówczas też część pracodawców może zadawać sobie pytanie, czy stosunek pracy został rzeczywiście nawiązany. Należy jednak stwierdzić, że tak. Sama zaś nieobecność pracownika nie zmienia tego faktu. Z takim stanem rzeczy wiążą się także inne kwestie. Mowa tu o powstaniu - pomiędzy pracownikiem a pracodawcą - wzajemnych obowiązków i praw. W tym przypadku, co należy też wyraźnie podkreślić, podmiot zatrudniający może wyciągnąć konsekwencje. Z drugiej jednak strony warto też poczekać na ewentualne wyjaśnienia samego zainteresowanego. Nawiązanie stosunku pracy jest równoznaczne z faktem, iż mógł on - dla przykładu - skorzystać z przysługującego mu prawa do zwolenianie na czas choroby. Wówczas też ma określoną ilość czasu, aby poinformować swojego pracodawcę o tymże właśnie fakcie. Z tego też względu przedsiębiorca powinien ostrożnie podejść do kwestii ewentualnego rozwiązania z pracownikiem umowy i to bez wypowiedzenia.
Wypowiedzenie przed podjęciem pracy?
Duże wątpliwości może też budzić taka sytuacja, w której to pracownik wypowie umowę o pracę i to przed jej podjęciem. Problem, podobnie jak w powyższym przykładzie, leży w fakcie, iż umowa została zawarta wcześniej niż data podjęcia pracy. Przykładem może być sytuacja, w której różnica wynosi 5 dni. W takim też przypadku pracownik może - zamiast podjąć pracę - przysłać do niedoszłego zakładu pracy oświadczenie o jej wypowiedzeniu. Co wtedy?
Zacząć należy od tego, że taka sytuacja jest możliwa. Zgodnie z art. 30 § 1 Kodeksu pracy rozwiązanie umowy o pracę może nastąpić - między innymi - przez oświadczenie jednej ze stron i to z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Jest to tak zwane rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem. Jednocześnie, w takim wypadku, sam okres wypowiedzenia jest określony w art. 36 § 1 i wynosi odpowiednio:
- 2 tygodnie - jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc - jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące - jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
W opisywanym przypadku mowa będzie oczywiście o pierwszym z wymienionych terminów.
Co z tego wynika?
Pracodawca, który decyduje się na podpisanie umowy najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy osoby zatrudnionej musi być przygotowany na różne okoliczności. Opisane powyżej to jednak tylko przykładowe sytuacje. Warto pamiętać, że choć w praktyce jest to możliwe i przedsiębiorca może zdecydować się na nawiązanie stosunku pracy w taki sposób, to jednocześnie też liczyć musi się z ewentualnymi problemami, jakie będzie niosła jego decyzja.
To może Cię również zainteresować
