Spis treści
Nie w każdej branży i nie przy każdej umowie o pracę pracodawca rozważa możliwość zastosowania przepisu o zakazie konkurencji. W praktyce dotyczy to najczęściej tych pracowników, którzy mają dostęp do kluczowych dla funkcjonowania firmy na rynku informacji. Z tego też względu zakaz konkurencji czasowo może dotyczyć zarówno okresu świadczenia pracy u danego pracodawcy, jak i okresu po rozwiązaniu stosunku pracy. Warto przy tym zauważyć, że ustawodawca do tej kwestii podchodzi w liberalny sposób to zainteresowane strony mogą w dowolny sposób decydować o tym, w jaki sposób czasowo będzie kształtować się zakaz konkurencji. Formalnym wymaganiem jest jednak to, aby umowa o zakazie konkurencji została sporządzona w formie pisemnej w innym przypadku jest nieważna.
Kara umowna przy zakazie konkurencji
Kara umowna przy zakazie konkurencji stanowi kluczowy element umowy zawartej między pracodawcą a pracownikiem. Pracodawcy często wprowadzają zakazy konkurencji, aby chronić swoje interesy biznesowe. Jeżeli pracownik naruszy te warunki, może to skutkować nałożeniem na niego kary umownej.
Klauzula zakazu konkurencji ma na celu uniemożliwienie pracownikowi podejmowania działalności, która mogłaby zagrażać interesom firmy. Działalność ta może obejmować pracę dla konkurencyjnej firmy, prowadzenie własnej działalności gospodarczej na tym samym rynku, czy też udostępnianie wrażliwych informacji biznesowych. Kara umowna to sposób na zabezpieczenie się przed ewentualnymi naruszeniami tych warunków.
Czym jest działalność konkurencyjna?
W Kodeksie pracy na próżno szukać definicji pojęcia działalność konkurencyjna. Z tego też względu przyjmuje się, że pod takim sformułowaniem należy rozumieć rywalizację uczestników, która ma miejsce na rynku i która dotyczy przedstawiania potencjalnym klientom produktów wyróżniających się wśród innych ceną czy jakością. To samo dotyczy usług trzeba pamiętać, że zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej może odnosić się również do nich.
Z punktu widzenia podmiotu zainteresowanego zastosowaniem umowy o zakazie konkurencji istotne jest to, że nie dotyczy ona wyłącznie sytuacji, w której pracownik rozpoczyna własną działalność gospodarczą. Zakaz obejmuje również fakt wykonywania pracy (zarówno w oparciu o umowę o pracę, jak i umowy cywilnoprawne) dla innych podmiotów, które działają w tej samej branży co dotychczasowy pracodawca. Tylko bowiem tak rozumiany zakaz konkurencji wyczerpuje w pełni swój sens.
Problem z odszkodowaniem
W sytuacji, gdy pracownik narusza zobowiązanie wynikające z umowy o zakazie konkurencji rodzi się pytanie, w jaki sposób pracodawca może dochodzić należnego mu odszkodowania. Pytanie to jest zasadne, gdyż w Kodeksie pracy ustawodawca nie ustanowił przepisów, które rozstrzygałyby ten problem. Z tego też względu niezbędne wydaje się sięgnięcie po przepisy znajdujące się w Kodeksie cywilnym mowa o wytycznych dotyczących odpowiedzialności kontraktowej. Inną kwestią jest przy tym dochodzenie odszkodowania o konkretnej wysokości należy pamiętać, że nie może być ono zbyt wygórowane. W przeciwnym przypadku sąd może dokonać zmiany jego wysokości.
Który przepis zastosować?
W sytuacji, gdy np. były pracownik naruszy zobowiązania wynikające z zawartej umowy, musi się on liczyć z możliwością poniesienia odpowiedzialności. Warto zauważyć, że wobec niego zastosowanie będzie miał art. 471 Kodeksu cywilnego: dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z tego przepisu należy wywnioskować, że to w interesie byłego pracownika będzie wykazanie, że naruszenie przepisu nastąpiło wskutek okoliczności, na które nie miał on wpływu. W przeciwnym przypadku pracodawca będzie mógł dochodzić odszkodowania.
Zapisy w umowie
Dochodzenie odszkodowania przez pracodawcę nie zawsze jest zadaniem łatwym musi on wykazać związek między działaniem pracownika a poniesioną szkodą. Sporo zależy od tego, jakie zapisy znalazły się w dokumencie podpisanym przez strony. Z tego też względu pracodawcy, którzy zamierzają skorzystać z takiej umowy powinni zwrócić uwagę na zamieszczenie w niej zapisu, który będzie przewidywał konieczność zapłaty przez pracownika (lub byłego pracownika) kary umownej w sytuacji, gdy dojdzie do uchybienia powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej. Jednocześnie istotne jest, aby wskazać wysokość takiej kary. Część ze specjalistów podkreśla przy tym, że pracodawca może zastrzec sobie w umowie, że będzie mógł dochodzić również odszkodowania przewyższającego wskazaną kwotę. To dodatkowe zabezpieczenie, które skutecznie powinno odstraszyć pracownika od podejmowania działań wbrew umowie o zakazie konkurencji. Jednocześnie taki zapis pozwala dochodzić pracodawcy pieniędzy i to bez względu na faktyczną wysokość szkody, jaką poniósł.
Zakaz Konkurencji | Kara Umowna | Konsekwencje Naruszenia | Rozważania przed Podpisaniem |
---|---|---|---|
Zabezpiecza interesy firmy | Kluczowy element umowy | Poważne dla pracownika | Ważne dla decyzji o podpisaniu |
Naruszenia zakazu konkurencji
Naruszenie zakazu konkurencji może mieć poważne konsekwencje. Pracodawca ma prawo do egzekwowania nałożonej kary umownej, jeżeli wykaże, że pracownik naruszył warunki zakazu konkurencji. Z reguły wymaga to udokumentowania naruszenia oraz wykazania, jak to naruszenie wpłynęło na działalność firmy.
W przypadku naruszenia zakazu konkurencji, pracownik może zostać zobowiązany do zapłaty kary umownej. Wysokość kary jest często określona w umowie i może być zależna od wielu czynników, takich jak stopień naruszenia zakazu, jego wpływ na działalność firmy, czy wcześniejsze zachowanie pracownika.
Rozważania dotyczące zakazu konkurencji
Decydując się na podpisanie umowy zawierającej zakaz konkurencji, warto rozważyć kilka kwestii. Przede wszystkim, należy dokładnie zrozumieć, co oznaczają takie warunki. Zakaz konkurencji może wpływać na Twoje możliwości zawodowe po zakończeniu pracy dla danego pracodawcy, dlatego ważne jest, aby zrozumieć swoje zobowiązania i ewentualne konsekwencje naruszenia tych zasad.
Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na wysokość kary umownej. Czy jest ona adekwatna do potencjalnego naruszenia? Czy możesz sobie pozwolić na jej zapłatę? Te pytania są kluczowe przy podejmowaniu decyzji o podpisaniu umowy z zakazem konkurencji. Zawsze warto skonsultować takie kwestie z prawnikiem lub doradcą zawodowym, aby mieć pewność, że dokonujesz właściwego wyboru.
To może Cię również zainteresować