Kodeks pracy i inne ustawy dokładnie regulują kwestie danych, jakie pracodawca może zebrać od swoich podwładnych. Warto zauważyć, że ustawa o danych osobowych dokładnie instruuje ? również podmioty zatrudniające ? o tym, w jaki sposób powinny one zadbać o dane swoich pracowników. Poza bowiem danymi, które dotyczą osoby zatrudnionej, pracodawca może również dysponować np. imionami, nazwiskami i datami urodzenia dzieci pracownika (w sytuacji, gdy takie dane są niezbędne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień, jakie zostały przewidziane w prawie pracy).
Pierwsze informacje przy rekrutacji
Już na etapie rekrutacji podmiot zatrudniający zaczyna gromadzić pierwsze dane na temat swoich potencjalnych pracowników. Warto zauważyć, że wysłanie przez osobę zainteresowaną swojego CV czy listu motywacyjnego sprawia, że pracodawca dysponuje już całkiem sporą ilości danych. Mowa tu nie tylko o danych osobowych, ale również wykształceniu czy dotychczasowej ścieżce zawodowej kandydata. Utarło się przy tym, że poza wskazanymi w Kodeksie pracy informacji, większość bezrobotnych wzbogaca CV również choćby o numer telefonu kontaktowego. W momencie zaś, gdy kandydat staje się pracownikiem, pracodawca może pozyskiwać informacje również o jego najbliższych, np. dzieciach. ,
Dane wrażliwe, czyli jakie?
Pracodawca, choć może wymagać podania wielu danych, zasadniczo nie może gromadzić informacji tzw. wrażliwych czy tych, które odnoszą się bezpośrednio do życia osobistego pracownika. Czym są dane wrażliwe? Często określa się je mianem danych sensytywnych i ? co ważne ? terminy te są potocznymi, gdyż nie występują w ustawie o ochronie danych osobowych. Za takie dane ustawa o ochronie danych osobowych uznaje pulę danych, które dotyczą m.in. informacji o:
- pochodzeniu rasowym lub etnicznym,
- stanie zdrowia, życiu seksualnym czy kodzie genetycznym,
- przynależności wyznaniowej, partyjnej lub związkowej,
- poglądów politycznych.
Wyjątkiem jest przy tym sytuacja, gdy pracownik chce skorzystać choćby z funduszu socjalnego, który działa w zakładzie pracy. Wówczas może zostać zobowiązany do dostarczenia informacji np. o zarobkach swojego małżonka.
Czasem pracodawca musi wiedzieć
W zakresie omawiania problemu gromadzenia i przetwarzania danych osobowych przez pracodawców, uwagę należy zwrócić na sytuację choćby osób niepełnosprawnych. Fakt, że pracownik nie poinformuje o swojej niepełnosprawności pracodawcy, wpływa niekorzystnie na jego uprawnienia. W sytuacji, gdy jego przełożony nie ma wiedzy w tym względzie, pracownik nie może liczyć choćby na dodatkową przerwę. Czasem zatem w interesie pracownika leży to, aby przekazać szczegółowe informacje. Co więcej, w niektórych przypadkach również pracodawca ma możliwość zażądać danych o stanie zdrowia pracownika. Może to być podyktowane chęcią przestrzegania przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Dostęp do danych
O ile od ogólnej zasady gromadzenia danych istnieje wiele wyjątków, o tyle nie ma ich w temacie dostępu do danych osobowych zgromadzonych przez pracodawcę. Ustawodawca przewiduje, że wszelkie zgromadzone dane podlegają szczególnej ochronie. Oznacza to, że podmiot zatrudniający ? jako ich administrator ? powinien odpowiednio zadbać, aby dostęp do nich był ograniczony dla osób postronnych. W praktyce tylko pracodawca i zainteresowany pracownik powinni mieć dostęp do danych osobowych.
To może Cię również zainteresować