Jest wiele gałęzi nauki, w centrum których znajduje się zagadnienie pracy. Poza prawem normującym stosunek między pracownikiem a pracodawcą, nie można zapomnieć o psychologii czy socjologii. O ile psychologia koncentruje się na jednostce i jej funkcjonowaniu w obrębie np. firmy, o tyle socjologia zajmuje się tym zagadnieniem szerszej.
Amerykańcy socjologowie wprowadzili terminy na określenie pracowników: niebieskie kołnierzyki (blue collars workers) i białe kołnierzyki (white collars workers). Terminy te stały się w krótkim czasie bardzo popularne i powszechnie stosowane. Propozycja takiego podziału pracowników pojawiła się w latach 50. ubiegłego wieku, ale podział ten tylko przez krótki czas był dychotomiczny. Jakimi grupami pracowników są zagadkowe kołnierzyki?
Niebieskie kołnierzyki, czyli pracownicy niższego szczebla
Pojęcie „niebieskie kołnierzyki” oznacza pracowników niższego szczebla. Terminu tego nie można jednak uznać za równoznaczne z osobami wykonującymi pracę fizyczną. Dlaczego? Bo pracownicy określani jako „niebieskie kołnierzyki” to zarówno pracownicy administracji niższego szczebla, jak i wspomniani pracownicy fizyczni.
Dlaczego akurat „niebieskie kołnierzyki”? Nazwa nie została wprowadzona przypadkowo – nawiązuje do kołnierzyków właśnie w tym kolorze noszonych przez takich pracowników. Warto też pamiętać o jeansie. Z uwagi na swoją wytrzymałość, materiał ten powszechnie był wykorzystywany przez osoby trudniące się m.in. pracą fizyczną.
Białe kołnierzyki, czyli pracownicy umysłowi
By nazwać pracowników zajmujących się pracą umysłową, amerykańscy socjologowie wprowadzili termin „białe kołnierzyki”. Warto przy tym zauważyć, że w tej grupie znajdują się zarówno zawody wymagające dużej wiedzy (np. prawnik, lekarz, analityk finansowy), jak i mniej absorbujące (np. sekretarka). Z tego też względu dychotomiczny podział tej grupy nie utrzymał się długo – socjologowie zaproponowali dalsze podzielenie tej grupy z uwagi na odpowiedzialność ponoszoną przez pracowników przy wykonywaniu zawodu.
Termin „białe kołnierzyki” nie odnosi się przy tym do przedsiębiorców. Ci pozostali poza wspomnianym podziałem.
Dziś nikt tak nie mówi?
Współcześnie wspomniane terminy nie są powszechnie stosowane. Osoby uczące się języka angielskiego poznają je jako ciekawostkę. Warto jednak zauważyć, że choć same terminy nie są używane, to jednak podział na pracowników fizycznych i umysłowych się utrzymał. Co więcej, wielu specjalistów, np. coachowie czy doradcy zawodowi wskazują, że z każdą grupą pracowników pracuje się inaczej, bo każda ma inne cele.
Jeżeli nie znałeś przywołanych terminów, to mogą one być dla ciebie dużym zaskoczeniem. Pamiętaj jednak, że dziś najczęściej są one jedynie ciekawostką, funkcjonują głównie w naukowych opracowaniach, których autorzy odwołują się do wspomnianego podziału.