Przeprowadzanie kontroli między innymi przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy regulują przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej i jednocześnie przepisy ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy. Warto przy tym podkreślić, że na osoby, które kontrolę przeprowadzają nałożono określone obowiązki. Te odnoszą się między innymi do faktu, że powinni one przeprowadzać swoje czynności w sposób sprawny i rzetelny. Jednocześnie kontrola powinna umożliwiać funkcjonowanie zakładu pracy. Ustawodawca podchodząc w ten sposób do kwestii przeprowadzania kontroli w firmach jest świadomy tego, że może ona wpływać na sposób pracy poszczególnych pracowników czy nawet działów.
Ograniczenia czasowe
Czynności przeprowadzane przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy mogą odbywać się w każdej firmie i w różnych okresach. Ustawodawca jednak, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie zakładu pracy wskazał, że kontrola nie powinna trwać dłużej niż:
- 12 dni roboczych w stosunku do mikro przedsiębiorców,
- 18 dni roboczych przy małych przedsiębiorstwach,
- 24 dni robocze w przypadku średnich przedsiębiorców,
- 48 dni roboczych w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców.
Przyjmuje się, że ten czas jest wystarczający do dokładnego skontrolowania zakładu pracy i wskazania ewentualnych nieścisłości.
Na co uwagę zwracają inspektorzy?
Podczas kontroli inspektorzy mają obowiązek zwrócić uwagę na szereg kwestii. Zgodnie z art. 21 wspomnianej wyżej ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, postępowanie kontrolne ma na celu ustalenie stanu faktycznego w zakresie przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia oraz udokumentowanie dokonanych ustaleń. Z tego też względu inspektorzy mają wgląd do wszystkich dokumentów, które są związane z zatrudnianiem pracowników. Ponieważ mogą oni dokonywać przesłuchań wszystkich osób zatrudnionych, w tym również przedsiębiorcy, mają możliwość swobodnego poruszania się po zakładzie pracy. Może też zdarzyć się tak, że do ustalenia stanu faktycznego potrzebne będzie powołanie biegłych specjalistów. W takim przypadku inspektorzy mogą skorzystać z pomocy.
Kontrola bez uprzedzenia
Z punktu widzenia pracodawców ważne jest, że kontrola przeprowadzana przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy może być dokonywana o każdej porze i to bez konieczności wcześniejszego informowania kontrolowanego podmiotu. Dotyczy to jednak wyłącznie sprawdzenia ewentualnej legalności zatrudnienia i przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W innych sytuacjach inspektorzy muszą zawiadomić pracodawcę. Taki wymóg nakłada na nich art. 24 ust. 1: Inspektorzy pracy są uprawnieni do przeprowadzania, bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy, kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności stanu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kontroli przestrzegania przepisów dotyczących legalności zatrudnienia w zakresie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 4.
Ustalenia w protokole
Wszystkie wnioski z kontroli inspektorzy mają obowiązek spisać w protokole. Wyjątkiem jest sytuacja, w której nie stwierdzono uchybień. Wówczas inspektorzy powinni sporządzić notatkę służbową. Jeżeli jednak kontrola wykazała nieprawidłowości, to pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy mogą w drodze decyzji administracyjnej nakazać przedsiębiorcy podjęcie takich działań, które pozwolą na usunięcie wszelkich uchybień. W sprawach o ewentualne ustalenie istnienia stosunku pracy inspektorzy mogą również wystąpić z powództwem do właściwego sądu pracy. Podejmowane działania mają bowiem za zadanie podnieść poziom bezpieczeństwa w zakładzie pracy i wyeliminować ewentualne nadużycia, których dopuszczają się pracodawcy w sytuacji, gdy zatrudniają w sposób niezgodny z aktualnie obowiązującymi przepisami.
To może Cię również zainteresować
