Co do zasady należy stwierdzić, że czynnikami, które rozróżniają umowę o pracę od umowy zlecenie jest obowiązek osobistego wykonywania pracy przez osobę zatrudnioną, jak również podporządkowanie pracownika przełożonemu czy obowiązek przestrzegania czasu i dyscypliny pracy. Zgodnie bowiem z art. 22 § 1 Kodeksu pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca ? do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem?. Czym zatem różni się umowa o pracę o umowy zlecenia? Jakie wady ma ta druga?
Więcej swobody
Z całą pewnością można powiedzieć, że umowa zlecenie daje znacznie więcej swobody pracownikowi. Dzieje się tak dlatego, że nie jest ona uregulowana w Kodeksie pracy, ale przepisami znajdującymi się w Kodeksie cywilnym. Co więcej, gdy o niej mowa należy wskazać, że zawsze liczy się starannie wykonane zlecenie, nie zaś osiągnięty efekt (ten najważniejszy jest przy umowie o dzieło). Wśród elementów, które odróżniają umowę zlecenie od umowy o pracę należy wymienić:
-
swobodę i samodzielność pracowników w zakresie organizowania sobie pracy,
-
brak kierownictwa ze strony osoby, która zleca wykonanie określonej pracy,
-
brak określenia godzinowego wymiaru czasu pracy, w tym również ścisłego wskazania godzin rozpoczęcia i zakończenia wykonywania pracy.
Tak, jak każda umowa, tak i umowa zlecenie powinna dokładnie określać jej przedmiot i wynagrodzenie. Trzeba przy tym pamiętać, że ustawodawca nie narzuca zainteresowanym stronom, jak ma ona wyglądać, nie precyzuje również jej formy. Trzeba przy tym pamiętać, że dla względów dowodowych istotne jest, aby umowa ta została zawarta na piśmie. Dzięki temu każda ze stron będzie mogła dochodzić roszczeń z niej wynikających.
Zlecenie czy umowa o pracę?
Pracodawca, który zainteresowany jest zatrudnieniem pracownika musi pamiętać, że umowa o pracę znacząco różni się od umowy zlecenie. Co więcej, zatrudnienie, które wyczerpuje warunki określone w przywołanym powyżej art. 22 § 1 Kodeksu pracy jest zawsze zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy i to niezależnie od nawy zawartej umowy. Oznacza to, że ustawodawca zakazuje podmiotom zatrudniającym nawiązywania stosunku pracy umowami cywilnoprawnymi. Z tego też względu tak ważne jest prawidłowe dostrzeganie różnić pomiędzy umową o pracę a zlecenie. W tabelce wyszczególnione zostały najważniejsze.
| Cecha umowy | Umowa zlecenie | Umowa o pracę |
| W jaki sposób należy zawrzeć umowę? | Brak wymagań w tym zakresie. | W formie pisemnej, ważne jest przy tym wskazanie terminu zawarcia umowy. |
| Podporządkowanie | Pracownik nie jest podporządkowany osobie zlecającej wykonywanie prac. | Pracownik jest podporządkowany przełożonemu, wykonuje jego polecenia. |
| Miejsce wykonywania prac | Ustawodawca nie nakazuje stronom zawarcia informacji o miejscu wykonywania pracy. | Jest wzkazane w podpisanej przez strony umowie. |
| Czas pracy | Nie ma wymogu określenia czasu pracy. | Strony mają obowiązek wskazać czas pracy w umowie. |
| Cel umowy | Wykonywanie konkretnego zlecenia przez pracownika. | Stałe wykonywanie pracy określonego rodzaju przez pracownika. |
| Wynagrodzenie | Czynności zawarte w umowie zlecenie mogą być wykonywane odpłatnie, mogą być wykonywane nieodpłatnie. | Informacja o wynagrodzeniu musi znaleźć się w umowie. |
| Osobiste wykonywanie pracy | W wyjątkowych sytuacjach wykonywanie zlecenia może być powierzone osobom trzecim. | Praca może być świadczona wyłącznie osobiście przez pracownika. |
| Rozwiązanie umowy | Umowa może zostać wypowiedziana w każdej chwili i to bez konieczności zachowania okresu wypowiedzenia. | Uzależnione jest zarówno od rodzaju, jak i trwania zawartej umowy. |
Zainteresowane osoby muszą pamiętać, że w niektórych sytuacjach może dojść do przekształcenia się umowy zlecenia w umowę o pracę. Ewentualne niedopilnowanie tej kwestii przez pracodawcę pociąga za sobą szereg konsekwencji.
To może Cię również zainteresować
