Spis treści
Z artykułu dowiesz się:
- czym są powtarzalne świadczenia niepieniężne,
- kiedy wspólnik zobowiązany jest do świadczeń niepieniężnych,
- jakie są rynkowe stawki świadczeń niepieniężnych,
- czy z powtarzalnych świadczeń niepieniężnych rozpoznaje się zysk,
- jak powtarzalne świadczenia niepieniężne mają się do zbycia udziałów w spółce?
Czytaj także: Odpowiedzialność w spółce z o.o., czyli kto i za co odpowiada
Czym są powtarzalne świadczenia niepieniężne?
Art. 176 KSH określa, że jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń. W praktyce oznacza to, że nałożenie obowiązku wykonywania świadczeń niepieniężnych może nastąpić wyłącznie poprzez dokonanie stosownych zapisów w umowie spółki. Ponadto, obowiązek ten można nałożyć wyłącznie na wspólnika spółki, a nie na przykład na pracownika czy osobę współpracującą. Przedmiotem powtarzalnych świadczeń niepieniężnych może być świadczenie usług bądź dostawa produktów lub towarów. Przykłady zgodne z art. 176 KSH to:
- świadczenie usług księgowych,
- prowadzenie szkoleń,
- udzielanie porad prawnych czy finansowych,
- czynności konsultacyjne.
Za wykonywanie powtarzalnych świadczeń niepieniężnych wspólnikowi należy się wynagrodzenie, które jest niezależne od tego, czy spółka wykazuje zysk, czy stratę. Od wynagrodzenia należy odprowadzić podatek dochodowy na zasadach ogólnych, w wysokości 17% lub 32%. Warto mieć świadomość, że obowiązek podatkowy spoczywa na wspólniku. Wynagrodzenie to nie jest natomiast oskładkowane, zatem nie występuje obowiązek regulowania składek na ubezpieczenie społeczne ani składki zdrowotnej. Warto wspomnieć też o art. 176 KSH i Nowym Ładzie. Zakłada on bowiem wprowadzenie wyższej kwoty wolnej od podatku, wynoszącej aż 30 000 zł. Ponadto, powtarzalne świadczenia niepieniężne mogą być sposobem na "ucieczkę" od składki zdrowotnej, której od 2022 roku nie można odliczać.
Kiedy wspólnik spółki zobowiązany jest do świadczeń niepieniężnych wobec spółki?
Wspólnik może zostać zobowiązany do wykonywania świadczeń niepieniężnych wyłącznie na mocy umowy spółki. Nie ma więc możliwości, aby były one przedmiotem swobodnych ustaleń pomiędzy wspólnikami, gdyż nie będą stanowiły wtedy podstawy do wypłaty wynagrodzenia. Ponadto, czynności te muszą mieć charakter powtarzalny, co oznacza, że należy wykonywać je w sposób ciągły. Na mocy zawarcia w umowie spółki konkretnych zapisów, wspólnik nie tylko może, ale i jest zobowiązany do wykonywania konkretnych świadczeń niepieniężnych.
Operator wózka widłowego przedniego
OTTO Special Staffing
- Holandia
Mechanik cystern kontenerowych
OTTO Special Staffing
- Holandia
Wykładanie towaru w sklepie kosmetycznym Andrespol
Work&Profit sp. z o.o.
- Andrespol
Maszynista lokomotyw
ArcelorMittal Poland S.A.
- Dąbrowa Górnicza
Rynkowe stawki za wykonywanie świadczeń niepieniężnych przez wspólnika spółki
Świadczenia niepieniężne wspólnika spółki są podstawą do wypłaty wynagrodzenia. Problemem jest jednak ich niepieniężny charakter, dlatego należy przede wszystkim ustalić, na ile owe świadczenia wycenia rynek. W praktyce musimy oszacować, ile musielibyśmy zapłacić za podobną usługę bądź towar, gdyby zakupić je od podmiotu zewnętrznego. Pod uwagę należy wziąć przede wszystkim:
- rodzaj świadczonych usług,
- miejsce świadczenia usług - jeśli firma ma siedzibę w dużym mieście, nie możemy brać pod uwagę stawek, obowiązujących w małych miejscowościach,
- przygotowanie merytoryczne wspólnika - wykształcenie kierunkowe czy dodatkowe kompetencje,
- inne uwarunkowania rynkowe.
Warto mieć świadomość, że wynagrodzenie nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie, lecz jednocześnie nie powinno być niższe, niż uśrednione ceny. Ustalenie wartości rynkowej jest niezwykle istotne w kontekście opodatkowania wynagrodzenia, jakie zostanie wypłacone wspólnikowi. W przypadku kontroli z urzędu skarbowego należy wykazać, na jakiej podstawie ustalono takie, a nie inne wynagrodzenie, zwłaszcza jeśli nieco odbiega ono od cen rynkowych.
Powtarzalne świadczenia niepieniężne - czy spółka powinna rozpoznać zysk?
Wynagrodzenie z powtarzalnych świadczeń niepieniężnych stanowi przychód wspólnika, który trzeba opodatkować na zasadach ogólnych. Niemniej jednak pojawia się pytanie, czy spółka również musi rozpoznać zysk w przypadku, gdy jest odbiorcą powtarzalnych świadczeń niepieniężnych? Otóż prawo mówi jasno, że tego typu czynności pozwalają uniknąć podwójnego opodatkowania dochodów. Oznacza to, że jeśli wspólnik rozpoznaje zysk, to nie rozpoznaje go spółka. To między innymi z tego powodu powtarzalne świadczenia niepieniężne cieszą się tak dużą popularnością. Niemniej jednak, aby spółka rzeczywiście nie musiała rozpoznawać przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- powtarzalne świadczenia niepieniężne muszą być zapisane w umowie spółki, co obliguje wspólnika do ich wykonywania,
- wspólnikowi musi zostać wypłacone wynagrodzenie na zasadach rynkowych.
Zakładając, że wspólnik z jakichś powodów nie otrzymałby wynagrodzenia (co jest niezgodne z obowiązującymi przepisami), spółka teoretycznie musiałaby rozpoznać przychód.
Powtarzające się świadczenia niepieniężne a zbycie udziałów w spółce
Wiele wątpliwości budzi kwestia zbycia udziałów w spółce przez wspólnika, który umową zobligowany był do wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Otóż wspólnik do tego zobowiązany może zbyć udziały na zasadach ogólnych, tak jak każdy inny. W momencie przekazania ich innej osobie, obowiązek wykonywania świadczeń wygasa wobec niego, lecz przechodzi na nabywcę udziałów. Ponadto, nabywca odpowiada solidarnie za świadczenia należne spółce, które nie zostały wykonane. Związany jest z tym na przykład harmonogram powtarzających się świadczeń niepieniężnych - jeśli poprzedni wspólnik się z niego nie wywiązał, odpowiedzialność będzie ponosił razem z nowym wspólnikiem. Co natomiast w przypadku, gdy nowy wspólnik nie chce przejąć jej na siebie? Rozwiązaniem jest jedynie zmiana zapisów w umowie, które zdejmują ze wspólnika obowiązek wykonywania powtarzalnych świadczeń niepieniężnych. Należy jej dokonać jeszcze przed przekazaniem czy byciem udziałów.
- Powtarzalne świadczenia niepieniężne to zadania, które wykonuje wspólnik spółki na mocy umowy, a które nie są opłacane w gotówce.
- Wspólnik otrzymuje wynagrodzenie w zamian za powtarzalne świadczenia niepieniężne, a jego wysokość musi być ustalona w umowie spółki.
- Rynkowe stawki za powtarzalne świadczenia niepieniężne powinny być wycenione na podstawie ceny, jaką płaciłby zewnętrzny podmiot za podobne zadanie.
- Spółka nie musi rozpoznawać zysku, kiedy jest odbiorcą powtarzalnych świadczeń niepieniężnych od wspólnika. Tego typu czynności pozwalają uniknąć podwójnego opodatkowania dochodów.
