Niewypłacalny pracodawca a Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych został powołany ustawą z dnia 29 grudnia 1993 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, zaś aktualnie te regulacje znajdują się w ustawie z dnia 13 lipca 2006 roku. Ochrona, jaką gwarantuje fundusz, polega przede wszystkim na zastępczym zaspokajaniu potrzeb pracowników w związku z sytuacją niewypłacalności pracodawcy. Warto przy tym wiedzieć, że Fundusz, spełniając poszczególne roszczenia pracowników, nabywa wierzytelność od niewypłacalnego podmiotu.
Niewypłacalny pracodawca - kiedy uprawnienia z Funduszu?
Z punktu widzenia pracowników istotne jest, kiedy mogą oni korzystać ze środków Funduszu. Otóż, taka sytuacja ma miejsce przy:
- niewypłacalności pracodawcy,
- braku realizacji zasadnych roszczeń pracowników przez pracodawcę.
Ze środków zgromadzonych przez Fundusz nie mogą jednak skorzystać wszyscy. Mowa tu wyłącznie o pracownikach niewypłacalnego podmiotu. O wypłatę mogą starać się również członkowie rodziny zmarłego pracownika lub byłego pracownika uprawnieni do renty rodzinnej. Oznacza to, że wykluczeni są między innymi małżonek pracodawcy, jego krewni czy też powinowaci.
Niewypłacalny pracodawca, czyli jaki?
O niewypłacalności można mówić w kilku przypadkach. Pojęcie to odnosi się między innymi do pracodawców, w stosunku do których:
- wszczęta została procedura upadłościowa lub naprawcza,
- oddalona została powyższa procedura z uwagi na niewystarczalność aktywów na zaspokojenie kosztów postępowania,
- ustalono definitywne zamknięcie zakładu pracy.
Pracownicy takich podmiotów liczyć mogą na to, że otrzymają wynagrodzenie czy inne świadczenia właśnie z Funduszu. Trzeba przy tym wiedzieć, że zasadniczym źródłem finansowania samego Funduszu są obowiązkowe składki, które odprowadzają pracodawcy. Te ustalane są w ustawie budżetowej i pobierane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Nie wszystkie roszczenia podlegają pod Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
Fundusz wypłaca środki, ale zaspokojeniu nie podlegają wszystkie roszczenia pracownicze. Warto wskazać, że ograniczenia są tu zarówno podmiotowe, jak i czasowe. Zgodnie z przepisami, ze środków zgromadzonych przez Fundusz zaspokojeniu podlegają wyłącznie:
- wynagrodzenie za pracę,
- wynagrodzenie, które przysługuje pracownikowi za czas niezawinionego przez niego przestoju,
- wynagrodzenie za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby,
- wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego,
- odszkodowania zgodnie z art. 361 § 1 Kodeksu pracy (?Jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników, pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia?),
- odprawy pieniężnej, która pracownikowi przysługuje na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn, które ich nie dotyczą.
Trzeba też wiedzieć, że nie każdy pracodawca może skorzystać z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Definicja przywołana w ustawie jest niejasna, najłatwiej zatem powiedzieć, że ze środków mogą korzystać ci pracodawcy, którzy odprowadzali składki właśnie na ten Fundusz.
Niewypłacalność pracodawcy a Kodeks Pracy
Niewypłacalny pracodawca to taki, który ze względu na swoją aktualną sytuację finansową nie jest wstanie spełnić swoich podstawowych obowiązków, jakimi są wypłaty pensji dla pracowników. Najczęściej niewypłacalność pracodawcy prowadzi do upadłości firmy, jeśli w miarę szybko nie uda się znaleźć rozwiązania pozwalającego na wypłatę pensji i dalsze funkcjonowanie firmy.
Niewypłacalny pracodawca to ogromny stres dla każdego pracownika, który najczęściej poza utrzymaniem samego siebie musi również utrzymać rodzinę oraz spłacać w terminie swoje zobowiązania finansowej, jak np. kredyty. W wielu przypadkach niewypłacalność pracodawcy doprowadziła do tego, że pracownicy wpadli w spiralę zadłużenia i zaczęli się zastanawiać nad tym, czy dobrym, a może nawet jedynym rozwiązaniem dla nich nie byłaby upadłość konsumencka.
Niestety bardzo często pracodawcy od razu nie informują swoich pracowników o tym, w jak bardzo trudnej sytuacji jest ich zakład pracy, dlatego pracownicy potrafią przez kilka miesięcy mieć nadzieję, że otrzymają zaległe pensje do czego oczywiście w efekcie nie dochodzi. Kilkumiesięczny brak środków na zaspokojenie swoich podstawowych potrzeb doprowadza do tego, że pracownicy zaczynają brać kolejne kredyty i sami też wpadają w poważne problemy finansowe.
Każdy pracownik powinien wiedzieć, że jeśli pracodawca spóźnia się z wypłatą wynagrodzenia lub wypłaca pensję tylko w niewielkiej części, to może on z tego powodu rozwiązać umowę o pracę i od razu zacząć szukać nowego zatrudnienia.
A do czego jeszcze ma prawo pracownik zgodnie z Kodeksem Pracy, jeśli pracodawca będzie niewypłacalny? Przede wszystkim do wnioskowania o wypłacenie zaległych pieniędzy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W związku z tym, niewypłacalność pracodawcy wcale nie musi oznaczać, że pracownik ma się pożegnać z zaległymi wypłatami.
To może Cię również zainteresować
