Spis treści
Potrącenia obowiązkowe
Ta grupa potrąceń jest najczęściej spotykana. Zgodnie z art. 87 § 1 Kodeksu pracy, z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – pracodawca może potrącić sumy, które:
- egzekwowane są na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
- egzekwowane są na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
- przeznaczone zostaną na pokrycie zaliczek udzielonych pracownikowi,
- przeznaczone zostaną na pokrycie kar porządkowych, które zostały nałożone na pracownika.
Wśród najczęściej występujących tytułów wskazać można na nakazy zapłaty lub ugody sądowe. Warto przy tym pamiętać, że komornik dochodzi roszczeń tylko wówczas, gdy otrzymuje tytuł wykonawczy opatrzony klauzulą wykonalności i stosowny wniosek egzekucyjny.
Istotną kwestią jest również to, że potrąceń pracodawca dokonuje w podanej powyżej kolejności. Oznacza to, że świadczenia alimentacyjne mają zawsze pierwszeństwo przed innymi. Jeżeli świadczenia alimentacyjne (miesięczna rata) zostaną zaspokojone, to możliwe jest potrącanie kwot tytułem innych należności (oczywiście do granicy maksymalnego potrącenia, które jest określone w przepisach).
Potrącenia dobrowolne
Kodeks pracy przewiduje również możliwość dokonywania innych potrąceń, ale tylko za zgodą pracownika. Ta, dla ewentualnych, późniejszych celów dowodowych, wyrażona powinna zostać na piśmie. Wśród najczęściej występujących potrąceń dobrowolnych wskazać należy na składki z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków czy też raty pożyczek, które udzielone zostały pracownikowi z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Jednocześnie jednak warto raz jeszcze podkreślić, że na każde przeprowadzane w ten sposób potrącenie pracodawca musi mieć zgodę swojego podwładnego. W przeciwnym razie narusza przepisy obowiązującego prawa pracy.
Ile można potrącić z pensji?
Ustawodawca w szczególny sposób chroni wynagrodzenie pracownika. W Kodeksie pracy ustalone zostały maksymalne wysokości kwot, jakie pracodawca może potrącić z wynagrodzenia osoby zatrudnionej. Zgodnie z art. 87 § 3 Kodeksu pracy potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:
- w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości 3/5 wynagrodzenia,
- w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości 1/2 wynagrodzenia.
Kiedy mowa o potrąceniach dobrowolnych, to pracodawca jest zobowiązany pozostawić pracownikowi kwotę wolną równą:
- minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, jakie przysługuje pracownikowi pełnoetatowemu już po odliczeniu składek i podatku – gdy mowa o potrąceniach na rzecz pracodawcy,
- 80% wynagrodzenia minimalnego, jakie przysługuje pracownikowi pełnoetatowemu już po odliczeniu składek i podatku – przy potrącaniu pozostałych należności.
Jeżeli potrącenia będą dotyczyły pracownika, który nie świadczy pracy w pełnym wymiarze godzin, ale zatrudniony został w niepełnym wymiarze czasu pracy, to kwoty wolne od potrąceń pracodawca powinien proporcjonalnie zmniejszyć.
Ewentualne nagrody, jakie zostały przyznane osobie zatrudnionej z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne czy należności, które przysługują pracownikowi z tytułu udziału w zysku lub nadwyżce bilansowej również podlegają egzekucji. W tym jednak wypadku mowa wyłącznie o egzekucji na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych i to do pełnej wysokości.
Potrącenia obowiązkowe
Gdy mowa o potrącaniu kwot z wynagrodzenia pracownika, istnieją określone zasady i ograniczenia określone w Kodeksie pracy. Kodeks pracy szczegółowo reguluje, jakie potrącenia są dozwolone i w jakiej wysokości. Pracodawcy muszą przestrzegać tych przepisów, aby zapewnić ochronę praw pracownika.
Zgodnie z art. 87 § 1 Kodeksu pracy, pracodawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia pracownika po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Potrącenia te można podzielić na dwie kategorie: obowiązkowe i dobrowolne.
Minimalne wynagrodzenie za pracę
Dla pracodawców istotne jest również zrozumienie minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego przez przepisy prawa pracy. Minimalne wynagrodzenie stanowi bazę dla obliczania różnych składników wynagrodzenia. Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom minimalne wynagrodzenie, które uwzględnia odliczenie składek i podatku. Oznacza to, że potrącenia mogą być dokonywane od kwoty wynagrodzenia po odliczeniu tych składek i podatku.
Zgoda pracownika na potrącenia
Przy dokonywaniu potrąceń, które nie są obowiązkowe, pracodawcy muszą uzyskać zgodę pracownika. Pracownik powinien wyrazić swoją zgodę na piśmie, co ma znaczenie w przypadku ewentualnych późniejszych sporów lub dowodów. Dlatego ważne jest, aby pracodawcy uzyskali pisemną zgodę pracownika przed dokonaniem jakichkolwiek potrąceń dobrowolnych, takich jak składki na ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków czy raty pożyczek udzielonych pracownikowi z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
Składniki wynagrodzenia
Podczas dokonywania potrąceń z wynagrodzenia pracownika, pracodawcy powinni wziąć pod uwagę składniki wynagrodzenia, które są podlegające potrąceniom. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, potrącenia powinny być dokonywane z wynagrodzenia pracownika po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Pracodawcy powinni zwrócić uwagę na to, że niektóre składniki wynagrodzenia, takie jak dodatki czy premie, mogą mieć ograniczenia co do potrąceń.
Kwota wolna od potrąceń
W przypadku potrąceń dobrowolnych, pracodawcy mają obowiązek pozostawić pracownikowi kwotę wolną od potrąceń. Wysokość tej kwoty jest uzależniona od minimalnego wynagrodzenia za pracę po odliczeniu składek i podatku. Dla potrąceń na rzecz pracodawcy, kwota wolna od potrąceń wynosi minimalne wynagrodzenie za pracę. Natomiast przy potrąceniach innych należności, kwota wolna wynosi 80% minimalnego wynagrodzenia.
Pamiętaj, że jako pracodawca powinieneś przestrzegać przepisów prawa pracy i kodeksu pracy dotyczących potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Zadbaj o uzyskanie pisemnej zgody pracownika na potrącenia dobrowolne i pamiętaj o odpowiednich kwotach wolnych od potrąceń. Przestrzeganie tych zasad pomoże uniknąć ewentualnych sporów i konfliktów z pracownikami.
Potrącenia | Opis |
---|---|
Potrącenia obowiązkowe | Należności, które pracodawca może potrącić bez zgody pracownika, np. alimenty, zaliczki, kary porządkowe. |
Potrącenia dobrowolne | Potrącenia wymagające zgody pracownika, np. składki ubezpieczeniowe, raty pożyczek. |
Ile można potrącić z pensji? | Maksymalne limity potrąceń: 3/5 wynagrodzenia dla alimentów i 1/2 wynagrodzenia dla innych należności. |
Kwota wolna od potrąceń | Minimalne wynagrodzenie za pracę lub 80% minimalnego wynagrodzenia, zależnie od potrąceń. |
Pamiętaj, że jako pracodawca powinieneś przestrzegać przepisów prawa pracy i kodeksu pracy dotyczących potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Zadbaj o uzyskanie pisemnej zgody pracownika na potrącenia dobrowolne i pamiętaj o odpowiednich kwotach wolnych od potrąceń. Przestrzeganie tych zasad pomoże uniknąć ewentualnych sporów i konfliktów z pracownikami.
To może Cię również zainteresować